Branford Marsalis staat synoniem voor vonken en vuur. Ook in De Bijloke houdt hij het vuur aan de lont. Met special guest Kurt Elling wordt vocale improvisatie mee op de voorgrond geschoven. Elling verbrandde zijn vingers niet, maar temperde hier en daar wel wat energie.
Tijd is te kostbaar om er doekjes om te winden. Met een stevige binnenkomer introduceert Branford zijn trouwe kwartet: aan de piano zit Joey Calderazzo, Justin Faulkner bemant de drums en Russell Hall vervangt Eric Revis op bas. Na de pittige opener schuifelt Elling het podium op. Hoe zou hij zich in dit kruitvat manoeuvreren, vragen we ons af. Zwierig en gezwind, blijkt al snel. De band is letterlijk warm gespeeld (de kostuumvest wordt uitgespeeld) en zet “There’s a boat that’s leavin’ soon for New York” in, een klassieker uit de Porgy-en-Bessopera. Elling wordt beschouwd als een van de grootste jazzzangers van deze tijd. Met een indrukwekkende techniek bouwt hij bruggen tussen stijlen allerhande: bigband, modern jazz, soul en crooners. Met z’n stem en performance reikt hij de hand naar een breder publiek. Vorig jaar kropen hij en Marsalis samen de studio in en brachten ze al het album Upward Spiraluit.
Elling is z’n gladde zelf. Een moderne crooner die menig register overstijgt en een klassieke benadering van entertainment weet af te stoffen tot een moderne performance, humor incluis. “Met de boot naar New York”, zingt hij parlando op de eindtonen. Want “an airplane is too easy to get thrown of”, waarmee hij naar het recente United-debacle verwijst. Een andere classic jazz standard volgt: “Blue Gardenia”. De ballade gunt het stof de tijd om even te gaan liggen. Marsalis, de sopraansax ondertussen voor de tenor gewisseld, biedt Ellings zanglijnen warme harmonieën. Vooralsnog geen vuiltje aan de lucht, al beginnen we bij “Só Tinha de ser com você” onraad te ruiken. De ritmesectie lijkt gekortwiekt, het enthousiasme gesmoord. Jammer, deze bossanova hoefde misschien niet.
Geen erg, met Chris Whitleys “From one island to another” zitten we terug op het juiste spoor. Dit is wat we wilden horen. Dit is waarom de samenwerking tussen het Marsalis Quartet en Elling ons triggerde. Hier wordt muziek weer een zaak van levensbelang. Hier bewijzen ze dat ze elkaar kunnen optillen, en mekaar niet voor de voeten lopen. Terwijl Calderazzo grossiert met een geniale solo, heeft Justin Faulkner niet de minste moeite om hem in alle bochten en omzwervingen te volgen. Wat een ritmebeest! Hier de fakkel overnemen, is niet evident. Marsalis schakelt een tandje hoger en leidt het nummer — na een solo die inspiratie zocht bij Wayne Shorter — naar haar einde.
Een toegift voor Elling dan, met “I’m a fool to want you”. We krijgen een les in soberheid met een karige begeleiding van Branford. “Long as you’re living” is er een die de kerk in het midden houdt tussen het kwartet en Kurt Elling, naadloos gevolgd door “Practical Arrangement”, een nummer uit de schuif van Sting.
Waarom de bisronde moet starten met Brahms’ “Nicht wandle, mein Licht” is een raadsel. Een controversiële keuze die — durven we het schrijven? — klef en goedkoop klinkt. Blij als een kind in een zandbak zijn we dan ook met de tweede bis “Saint James Infirmary”. Hoed af voor de durf om een balans te zoeken tussen tekst en improvisatie. Het vijftal is daar grandioos in geslaagd. Maar wij zijn niet helemáál overtuigd van de meerwaarde die beide partijen — het kwartet en Elling — mekaar te bieden hebben.
