Hitler brult met gebalde vuisten op een massabijeenkomst van de NSDAP tijdens de beginjaren van de Tweede Wereldoorlog. Een schot weerklint waarna het levensloze lichaam van de Führer tegen een bebloed spreekgestoelte aanleunt. Het is het begin van de eerste verhaallijn van het Block 109-universum waarin Brugeas en Toulhoat een parallelle wereld vorm geven.
Hun schepping is er eentje zonder D-Day en Koersk: de bevrijding blijft uit en van capituleren is geen sprake in Nazi-Duitsland. Na Hitler’s dood ontstaat een machtstrijd tussen de SS en de kersverse Nieuwe Teutonische Orde. Het Duitsland van Block 109 is een pak onverzettelijker en dwingt de Verenigde Staten en Groot-Brittannië in no time op de knieën met atoomwapens. Na de vernietiging van Azië richten de Nazi’s hun pijlen op de Sovjet-Unie voor de ultieme strijd. Operatie Barbarossa gaat in 1944 van start. Tien jaar later woedt de oorlog nog steeds.
In de uchronische wereld van Brugeas en Toulhoat wordt alles op een hoopje gegooid. Het slagveld wordt bevolkt door ouderwetse Stahlhelmen, maar ook door robots met een fifties look, gemuteerden en aalvlugge zombies die de metro’s onveilig maken. Het gaat er behoorlijk hard aan toe. Aan de frontlijn is zowat alles aan flarden geschoten en tijdens de gevechten ontwaren we verbeten grimassen in de stijl van pakweg Sgt. Rock.
Er wordt aandacht besteed aan de manier waarop de gewone soldaat omgaat met de veranderende wereld, maar de nadruk ligt overduidelijk op de politieke spelletjes die ver van het strijdtoneel de toekomst van de aardbol bepalen. Dat er weinig goeds zit aan te komen voor wat rest van de wereldbevolking, wordt al snel duidelijk. Het hele gebeuren heeft de mensheid zo ontregeld dat eeuwige oorlog of een tabula rasa de enige opties lijken. Het plan van de Nieuwe Teutonische Orde moet zowat het meest cynische zijn dat we ooit aantroffen in een actiestrip. Dat het plan op de koop toe niet eens zo onrealistisch is, maakt de strip best wel intrigerend.
Block 109 werd oorspronkelijk in het Frans uitgegeven als een omvangrijke comic. De Nederlandse vertaling van Saga deelt het verhaal op in drie dunne volumes. Hopelijk zijn de verschillende delen gelijktijdig verkrijgbaar want dit is een strip met een rotvaart die je in één ruk dient te lezen. De tekeningen van Toulhoat vullen het hoge tempo perfect aan. We moeten het stellen met zenuwachtige schetsen in potlood en gouache, met doorgaans enkel grijs en vaalbruin als steunkleuren. Alles ziet er ronduit somber uit in deze alternatieve wereld.
Het medium heruitvinden doen Brugeas en Toulhoat niet, maar met Block 109 hebben ze een zeer onderhoudende strip gecreëerd. Het is dan ook balen wanneer blijkt dat het slot van De heksenketel ontgoochelt. Wat reeds pagina’s lang wordt aangekondigd, voltrekt zich zonder meer. Een onverwachte wending op het einde had de zwartgalligheid nog wat extra in de verf kunnen zetten.
Wie desalniettemin honger heeft naar meer van deze elegante mengelmoes van harde actie en politieke spelletjes kan alvast uitkijken naar de 4 resterende delen (vertalingen van de afzonderlijke verhalen Etoile rouge, Ritter Germania en New York 1947) die Saga later nog op de markt brengt.
