Het
duurde zo’n veertien jaar vooraleer José James de kans kreeg om
zijn grootste muziekdroom tot uitvoering te brengen. Na een
memorabele avond
in de Ancienne Belgique op 17 november, waar James op creatieve
wijze zowel moderne hiphop van Kayne West als jazz van John Coltrane
verwerkte in zijn optreden, werd hij aangesproken door de
AB-medewerkers voor een gloednieuw project. James kreeg de kans om
met Jef Neve – die hem ook assisteerde op het bewuste optreden –
een ode te brengen aan het oeuvre van John Coltrane door
bijpassende teksten te schrijven die met oorspronkelijke muziek van
een van de grootste jazz-legendes aller tijden konden worden
gecombineerd. James, onmiddellijk enthousiast over het idee, stemde
meteen in waardoor het resultaat een klein jaar later werd
voorgesteld in de Ancienne Belgique. Niet toevallig op 23
september, de verjaardag van Coltrane.
De volledige avond stond overduidelijk in het teken van de 1967
overleden John Coltrane. Voor het optreden van James en Neve werd
‘The World According To John Coltrane’ vertoond, een uur durend
portret uit 2003 over ’s mans muziekstijl en zijn grote interesse
in wereldculturen – die veelal hun weg vonden in zijn eigen werk.
Een aangename opwarmer voor zowel jong als oud om het turbulente
en abrupt beëindigde leven van de saxofonist te ontdekken. Na een
korte pauze brak het langverwachte moment aan toen de vijf
muzikanten het podium betraden. James en Neve werden namelijk
bijgestaan door Michael Campagne op saxofoon, Neville Malcolm op de
contrabas en Richard Spaven op het drumtoestel. James, stijlvol en
sober in het zwart gekleed, startte met een korte inleidende
(zang)tekst om daarna met behulp van elektronica een melodische
zanglijn te vermenigvuldigen. Het was een bijzondere maar ietwat
mysterieuze opening die de grenzen afbakende voor wat een unieke
avond zou worden.
De eerste nummers werden op ingetogen wijze vertolkt door de
muzikanten waarbij vooral James zich liet opmerken door een zeer
geconcentreerde aanpak die weinig emoties verraadde. Niettemin wist
James met zijn charmante stem moeiteloos alle ogen op hem te laten
richten. De teksten handelden over de vele dingen des levens
waarbij de sterke religieuze inslag opvallend was. Een eerste
hoogtepunt tekende zich af met ‘My Favourite Things’, een nummer
uit ‘The Sound of Music’ dat Coltrane herwerkte. Het publiek toonde
zijn dankbaar met een uitgebreid applaus want de wijze waarop James
de muziek tot leven bracht, bewees moeiteloos zijn talent en de
mogelijkheid om het nog ver te schoppen in de jazzwereld. Een
memorabele bewerking van ‘My Favourite Things’, minstens even
intrigerend als de versie die Mark Murphy in 1961 uitbracht.
De muzikanten hadden ondertussen stilaan hun draai gevonden en met
name Campagne liet zich daarna opmerken in een opzwepend stukje
muziek. Het hogere tempo werd even onderbroken voor een solo op de
piano door Jef Neve, die bewees niet zonder toeval een van de
grootste contemporaine Belgische jazzmusici te zijn. Daarna werd
Neve bijgestaan door José James voor een klein onderonsje waarbij
James zong over eenzaamheid – het was echter onduidelijk of het
over zijn eigen leven ging of dat van Coltrane. James liet
ondertussen ook de ingetogen indruk achterwege voor een meer
levendige en bewegende stijl. Dat kwam sterk naar voren in een
vibrerend exotisch nummer waar James kennelijk zelf aan het
genieten was van de met traditie doorspekte klank van de Campagnes
saxofoon.
Opmerkelijk op een zeker moment waren James’ terugkerende vocale
experimenten. Het scatten van vorig jaar werd kort herhaald maar
ook de opzettelijk neuriënde stijl en sterke melodische en
dynamische contrasten namen een opzienbare plaats in tijdens de
muziek. Vooral het elektronische gegoochel met het zinnetje
“May there be peace, love and affection” kon op veel
respons rekenen. Na een korte ballade maakten de muzikanten zich
stilaan klaar voor een spetterende eindspurt (al was het eerder een
marathon) met een vurig nummer waarbij James “my Lord”
uitvoerig prees. Dat werd tevens herhaald op een andere compositie
die ook in het teken stond van zijn sterke religieuze overtuiging.
Het publiek liet zich intussen volledig meeslepen en beloonde alle
muzikanten met een tweede uitgebreid applaus. Tijdens het
slotnummer bedankte James op zijn eigen wijze het publiek en zijn
fans via de lyrics.
Met het eerder verschenen album ‘The Dreamer’ wist José James al
onze (nochtans selectieve) harten te veroveren. Dit nieuwe project
waarbij James en Neve het indrukwekkende oeuvre van Coltrane in een
nieuwe vorm hebben gegoten, is nu al een onvergetelijk succes. Een
welwillend publiek liet zich meermaals meevoeren door de vele
intense muziekescapades en de opzwepende ritmes. Nochtans is het
geen sinecure om de authenticiteit van Coltranes werk te behouden
en toch nieuwe spitsvondigheden te integreren. José James, Jef
Neve, Michael Campagne, Neville Malcolm en Richard Spaven deden dit
echter met zó veel overtuiging en grandeur dat de geest van ‘Trane’
volledig tot leven kwam. Een memorabel optreden!
