Zo de platen, zo de concerten: ook live zorgt Anathema voor een alles verzengende emotionele catharsis.
Twintig jaar is deze band ondertussen bezig, in de beginjaren (1992 -’95, godbetert) pioniers van de doom metal, samen met Paradise Lost en My Dying Bride. Waar die laatste twee bands dat genre nooit compleet hebben kunnen of willen achterlaten, begon voor Anathema met Eternity uit ’96 een onwaarschijnlijke evolutie. Die heeft onlangs, weer eens, tot hun allerbeste plaat, Weather Systems geleid. En zoals u hier op goddeau heeft kunnen lezen: die plaat doet iets met een mens.
Ze bevestigt bovendien de enorme stap voorwaarts die deze band in 2010 had gemaakt met We’re Here Because We’re Here, na een gedwongen stilte van bijna 7 jaar omwille van platenfirmaperikelen. Het donkere tweeluik A Fine Day To Exit (2001) en A Natural Disaster (2003) leek zo een roemloos einde in te luiden van een band die nooit zou kunnen bewijzen waar ze echt toe in staat is. Zoals dit nu. Het lijkt voor Anathema pas echt te beginnen deze dagen. “It’s happening now”, zei de tourmanager me dan ook eerder op de dag. Weather Systems verkoopt uitstekend, er is een stabiele line-up en de band lijkt aan de vooravond te staan van die stap hogerop die ze zo betrachten.
Geen wonder dat Anathema met de gedrevenheid van een bende debuterende jonge wolven op het podium staat. Er wordt gelachen, gedold, ontzettend intens gemusiceerd. Deze groep heeft zichzelf twintig jaar lang gezocht en nu pas echt gevonden, zo lijkt wel. Nooit klonken ze hoopvoller in hun muziek, met melancholie als een duidelijk potloodlijntje onder de blinkende ogen. De referenties naar Pink Floyd en Radiohead maken stilaan plaats voor Sigur Rós (Takk), pre-X and Y-Coldplay en zelfs, qua effect, Elbow (The Seldom Seen Kid).
De setlist is één lang emotionele trip, met Weather Systems dat in drie delen wordt geknipt en zo over de set wordt verspreid. Tussendoor verloochent de band z’n donkerdere verleden niet. Dat doet het plaatje kloppen: er is geen hartkamer die niet binnengedrongen wordt tijdens een twee en half uur die de soundtrack bij ieders leven in de zaal is. Zodra openingsnummer “Untouchable Part 1” losbarst, wordt de huid gegijzeld door kippenvel dat van geen losgeld wil weten.
Opvallend daarbij is dat de donkerste songs van weleer euforische hoogtepunten worden, zoals de gitaartornado “Closer”, het dichtste dat Anathema ooit bij postrock is geweest. “Fragile Dreams”, uit de periode toen de metalband begon te vervellen tot wat ze nu is, is een meezinger geworden die los uit de karaokebar lijkt gewaaid. Ontlading. Meer Pink Floyd dan in “Emotional Winter” kun je niet zijn, elk moment leek een hologram van Richard Wright te kunnen oplichten. Het lijkt mode te zijn deze dagen, weet u wel. Een woest, schuimbekkend “Panic” van op de meest onderschatte (Radiohead-)plaat A Fine Day To Exit wordt halverwege plots afgebroken wanneer iemand op de eerste rij dreigt flauw te vallen — het kan ook van de warmte in de zaal geweest zijn. De oprechte bezorgdheid van de hele band is innemend.
Voorts wordt ook duidelijk wat een meerwaarde zangeres Lee Douglas deze band biedt, nu ze vast lid geworden is. Haar stem is een slijpsteen voor melodieën, melancholie wordt een dans wanneer ze tussen haar zanglijnen in met gesloten ogen meewiegt op de muziek. Haar rol zal voor de nabije toekomst van Anathema niet te onderschatten zijn. Tijdens nieuwe, door haar gedragen, nummers als “Lightning Song” en “Internal Landscapes” valt bovendien op hoe Anathema ook live de clubs stilaan ontgroeid is. De volgende keer moet de AB lukken, zoals in Amsterdam nu al voor het eerst de Paradiso moeiteloos volloopt. En de Marquee op Pukkelpop. Stuurt u een mailtje naar Eppo of doe ik het?
Dit was een concert van een band net vóór dat stapje hoger. Nog een plaat van het kaliber Weather Systems, geen twijfel dat die er ook gewoon komt in deze creatieve piek, en na twintig jaar kan Anathema de band zijn die ze betrachten en vooral verdienen te zijn. Nu is het voor velen van u de beste band die u nog niet gehoord hebt. Maak er snel de beste band van die u ooit gehoord hebt, al was het maar omdat ze u zo raakt, uw muzikale tijdlijn is als geen ander. Weather Systems is de plaat.
Een impressie die de voorgaande 722 woorden samenvat? Welaan dan: http://www.youtube.com/watch?v=E7bnrj7d1_A . Maak dat u er de volgende keer bij bent.
