Vijf Films om te zien voor je sterft (2): Brecht Capiau

Aan de filmredactie van Enola werd gevraagd elk vijf films te selecteren waarvan ze vinden dat eenieder die een hart voor film heeft ze zou moeten gezien hebben. Vorm en aanpak waren volledig vrij, zolang onze recensenten maar tevoorschijn kwamen met een lijstje van vijf onmisbare titels, die ze met veel passie en kennis van zaken wilden verdedigen. U krijgt dus eigenzinnige lijsten, elk met een eigen benadering, maar met één verbindende factor :een absolute liefde voor het filmmedium.

Eyes Wide Shut  (Stanley Kubrick, 159’, 1999)

Dit jaar herdenken we de zwanenzang van een van de beste Amerikaanse regisseurs van de twintigste eeuw. Het is weinig filmmakers gegeven om te eindigen in schoonheid, maar Kubricks laatste is zo eigenzinnig dat hij ons twintig jaar na datum nog altijd in de ban houdt. In de film probeert Bill Harford, een succesvolle New Yorkse dokter, vruchteloos de fantasie van zijn vrouw Alice, die onder invloed van marijuana bekent dat ze op vakantie droomde van een affaire met een onbekende marineofficier, bij te benen. Hij ontpopt zich als een postmoderne Scrooge die geconfronteerd wordt met diverse aspecten van zijn eigen seksualiteit, gaande van vrij onschuldig tot pervers. Een Venetiaans gemaskerd orgie vormt hierin het barokke hoogtepunt. De klinische afstandelijkheid en vooral de passiviteit van Bill tijdens dit gebeuren, werkte vele critici op de zenuwen in 1999. Voor mij is Eyes Wide Shut de ultieme Freudiaanse droomtrip die pertinente vragen stelt over onze verborgen verlangens en de daaraan gekoppelde schroom over die verlangens. Een psychoseksuele therapiesessie die meer onthult over de aard van het beestje dan we zelf willen toegeven.

El Topo (Alejandro Jodorowsky, 125’, 1970) 

‘Ik wou het publiek een drugtrip voorschotelen zodat het zou ervaren wat dat is zonder zelf drugs te moeten innemen’, zei de ondertussen negentigjarige regisseur over zijn tweede film. El Topo startte in de jaren 70 de ‘Midnight Movie’ beweging, een releaseplatform voor films die zo offbeat zijn dat ze enkel om middernacht kunnen vertoond worden. Het straffe aan de film is dat je exact krijgt wat de filmmaker belooft. Bijna vijftig jaar na datum is El Topo nog even geschift als in de nadagen van de hippietijd. Een volledig in het zwart geklede pistolero wil het in de woestijn opnemen tegen vier andere pistoleros. Hij raakt hierbij stilaan het noorden kwijt en beseft niet dat zijn gewelddadige ego in de weg staat van de ware ‘Verlichting’. Wat volgt, is een psychedelische trip die de kijker uitdaagt en provoceert. Jodorowsky’s iconoclasme botste zodanig met de cinematografische wetmatigheden dat de man noodgedwongen zijn toevlucht moest zoeken in het schrijven van stripscenario’s. Wie wil weten welke films de Chileen nog wou maken, leest daarom beter zijn strips. Wie wil weten hoe het afloopt met El Topo kan terecht bij het stripdrieluik ‘De Zonen van El Topo’ waarvan het eerste deel in het Nederlands vertaald werd door Glénat.

Lost Highway (David Lynch, 134’, 1997)

Hoe abstracter de film, hoe moeilijker het is om de inspiratiebron(nen) ervan te achterhalen. Bij Lost Highway is die inspiratiebron zonneklaar: Het OJ Simpson proces dat medio jaren 90 de publieke opinie in de Verenigde Staten verdeelde. Lynch gebruikt het proces als kapstok om zijn eigen verhaal te vertellen. Een saxofonist verdenkt zijn vrouw van overspel en wil haar een lesje leren. ‘Dat lesje’ eindigt in moord waarop de man letterlijk en figuurlijk een andere identiteit aanneemt om op die manier zijn leven te ‘rebooten’. In dat nieuwe leven ontmoet hij een vrouw die als twee druppels water lijkt op zijn overleden vrouw met alle gevolgen vandien. Net als in Eyes Wide Shut zoomt Lynch in op het uiterst broze mannelijke ego en de angst voor de vrouwelijke seksualiteit. De film beschrijft het failliet van zo’n ego in al zijn rauwheid. Lost Highway is een van de meest abstracte, broeierige en seksueel geladen films van de jaren 90. Was Lost Highway de kop, dan is Mulholland Drive uit 2001 de munt van dezelfde cent. Mulholland Drive beschrijft immers het failliet van het vrouwelijke ego.

Stalker (Andrei Tarkovski, 162’, 1979)

Het oeuvre van de Russische grootmeester Andrei Tarkovski is terug van nooit echt weggeweest. Deze zomer krijgen we een 4K restauratie van Solaris (1972) voorgeschoteld en enkele maanden geleden mochten we smullen van Stalker . Stalker is een uitzonderlijke film omdat hij ons hart en onze ziel bijna drie uur lang in de ban houdt met zijn filosofische en poëtische bespiegelingen over geloof, hebzucht, verlangen en het fatsoen van de mens met de zuivere ziel. Het is een film die vraagt om de volledige overgave van de kijker. Enkel diegene die in staat is om contact te leggen met zijn spirituele zelf, zal oprecht kunnen genieten van dit meesterwerk. Een cinematografische herbronning voor lichaam en geest waar je je tijd voor moet nemen.

Satyricon (Frederico Fellini, 129’, 1969)

Mocht Fellini vandaag nog leven, dan zou de man hopeloos verloren lopen in het huidige cinemalandschap dat CGI verkiest boven fantasie en waar de box office koning is. In 1969 was er gelukkig nog geen vuiltje aan de lucht. Fellini dompelt ons in Satyricon onder in de Romeinse tijd onder keizer Nero. Twee vrienden, Encolpius en Ascyltus, bekvechten over hun liefde voor de jongen Giton. Ze nemen ons mee op een surrealistische tocht zonder weerga. Kleurrijk, barok en met een gevoel voor melodrama zoals enkel Fellini het aan ons kan verkopen. Een film met een eigen smoel, zowel letterlijk als figuurlijk.

recent

David Bowie :: EART HL I NG

Beste album ooit !

test

Sparklehorse :: Bird Machine

We dachten dat het nooit meer zou gebeuren, maar...

Nicolas Barral :: Als de fado weerklinkt

De periode Salazar is een donkere bladzijde in de...

aanraders

Madeleine Collins

Regisseur Antoine Barraud is geen grote naam in het...

Belfast

Naar eigen zeggen had Kenneth Branagh al jaren plannen...

Blaze

Hoewel hij vooral bekendheid geniet als een acteur...

verwant

Blog: Il Cinema Ritrovato 2023

Van 24 juni tot en met 2 juli vindt...

Mulholland Dr. (Re-release)

Na Blue Velvet is Mulholland Dr. uit 2001 zonder...

Roadburn Redux :: Online

15 april 2021

Wat kan een online festival nog bijdragen na een...

BEST OF : Sparklehorse

Geef toe, meestal zijn ze uw geld niet waard;...

Doctor Sleep

Doctor Sleep roept veel vragen op. Was een sequel...

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in