Bon, daar zijn we weer doorgeraakt. Drie dagen op je in laten beuken door een paar dozijn stonermetalbands is een feest voor de oren, maar ook wel een marteling voor het lijf. Het verdict: pijnlijke schouderbladen en een kanjer van een nadorst, maar ook weer wat muzikale ontdekkingen en bevestigingen erbij. Onze liefde voor de scene kan er weer een jaar tegen. Want toegegeven, het kwam nogal traag op gang.
Vrijdag: inpilsen
Op de affiche van dag één overheerste bluesrock, stonermetal en alles wat ertussen zat. Niks op tegen, maar op een paar uitzonderingen na oogde dat alles nogal same same. Het was dan ook zoeken naar echte hoogtepunten. Maar dat de vrijdag vooral in het teken stond van het oeroude, beproefde concept “feestje bouwen” maakte veel goed. Behalve onze lever dan.
Altijd leuk om te zien wanneer mensen hun beste kleren aantrekken voor een optreden. Zangeres Gwyn Frang van het Amerikaanse goth-doomfenomeen Frayle heeft zich voor de gelegenheid in haar zwartste prinsessenjurk gehesen, wat nogal schril afsteekt tussen de jeansjas- en truckerpetjesventen van de rest van de band. Dat kan ook gezegd worden van de muziek: de sound van deze band wordt gekenmerkt donkere, broeierige doom met frèle zanglijnen. Misschien ligt het aan het geluid, dat was niet helemaal snor, maar in het café van Trix (voor de gelegenheid de “Vulture Stage”) pakt de mayonaise niet helemaal. Want hoe hard men ook de hype rond de sound van Frayle wil opkloppen, de boel voelt nogal generisch aan. We zien dan ook heel wat volk schouderophalend afdruipen, en doen gewoon hetzelfde.
Ook allesbehalve vernieuwend, maar wel heel erg leuk: Admiral Sir Cloudesley Shovell. Twee krasse knarren op gitaar en bas, met een twintig jaar jongere, en duidelijk frisser ogende dame aan de drums met een vat vol potige seventiesrock. De invloeden van Sabbath, Blue Cheer en The Groundhogs zijn overduidelijk aanwezig: potige bluesy rock & roll met stevige riffs en bakken tempo. De twee heren mogen er dan al uit zien als verslenste figuranten uit Easy Rider, hun motoren ronken als de beste, en de Australische drumster Sera Petale houdt die twee wazige heren strak in de maat. We gaan de komende dagen nog veel meer van dit soort bands tegenkomen, maar deze is alvast eentje die we niet meteen vergeten. Behalve dan die nogal vreemde naam misschien.
Belgen! Desertfest staat er elk jaar op om het internationale publiek te trakteren op een flinke bak lokaal talent. Dit jaar kan er voor de eerste keer uitgepakt worden met een homegrown headliner, maar staan er gewoontegetrouw verschillende kleinere bands op de verschillende podia in Trix. In het café is het de buurt aan het Waalse Lethvm. Dit viertal bekwaamt zich in dikke lagen atmosferische sludge, niet vies van een Amenra-verwijzing meer of minder. Maar Lethvm is meer dan enkel een kopie van het origineel. Ok, het is waar dat het genre niet meteen uitblinkt in muzikaal technische virtuositeit, maar met sfeerschepping kom je ook al een heel eind. Lethvm heeft dat spelletje goed door, en scoort daar ook punten mee. De band demonstreert geen spartaanse rigiditeit zoals Amenra, maar toont wat meer flair en souplesse. Dat uit zich vooral in frontman Vincent Dessart, die wat meer arty en zwierig uit de hoek komt dan zijn evenbeelden. Niet iedereen is daarmee opgezet, maar het toont wel dat deze band zichzelf wil blijven in een niche waar weinig bewegingsruimte is. We zijn benieuwd hoe dat verder gaat evolueren.
Hoofdact van de dag: het Engelse stonermetal- annex feestorkest van Orange Goblin. Een paar jaar geleden mochten deze gasten al eens een dag Desertfest headlinen, en dat was een feestje om u tegen te zeggen. Geen wonder: dit viertal heeft zich in meer dan 20 jaar en negen albums gespecialiseerd in het soort stonermetal waarop het ideaal dansen, meebrullen en zuipen is. Dikke ambiance op de mainstage dus, waar een ziedend feestje op gang was gekomen. Het was eraan te zien: moshpits, vuisten in de lucht, meegescandeerde refreinen, rondvliegend bier, crowdsurfers, de hele zwik. Orange Goblin stond zichzelf dan ook uitstekend te vermaken, en vuurde hey ene na het andere stonermetalsalvo de zaal in. De nummers zijn in al die jaren nauwelijks veranderd, en het oude werk lijkt als twee druppels water op materiaal vanop de nieuwe plaat The Wolf Bites Back, maar het is allemaal tot in de puntjes uitgevoerd, met een aanstekelijk enthousiasme dat iedereen moeiteloos meezuigt. We zullen er niet van schrikken dat dit optreden het laatste is wat sommigen van deze eerste dag Desertfest zullen herinneren.
Maar wij houden het nog even vol: we hebben nog wat drankbonnetjes en veel goesting om de afsluiter van deze openingsdag te zien. Het Amerikaanse Wo Fat tapt dan misschien uit hetzelfde stonervaatje als veel andere acts hier, maar deze bende Texanen (genoemd naar de slechterik uit Hawaii-Five-O) schieten als een straaljager door de bovenzaal van Trix. Wo Fat is stoner op steroïden, met een grote gevoeligheid voor dynamiek en ingenieuze songstructuren. Zij die nog op hun benen staan na de pletwals van Orange Goblin, worden nu wel helemaal platgeslagen. Voor de feestbeesten dus een uitstekend einde van een eerste Desertfest-dag. De muziekfreaks komen later nog wel aan hun trekken.
Zaterdag: ad fundum
Dag twee: op papier de muzikaal interessantste van de drie. Zaterdag staat garant voor minder conventionele bands, wat meer afwisseling en een paar grote kleppers. En ook weer een flinke portie Belgen. Eerste vaderlanders van dienst: Wyatt E. Dit Waals trio baadt in een waas van mysterie. Niet alleen muzikaal, met een hypnotiserende sound die veel oriëntaalse invloeden verraadt, maar ook qua podiumpresence hult het drietal zich in duistere gewaden en stilzwijgen. Maar het werkt: slechts twee nummers bengt Wyatt E. ten berde, maar telkens wordt het publiek meegevoerd naar een kosmische woestijn vol exotische klanken, bedwelmende drones en op het juiste moment een flink oplawaai. En ook al zitten er veel repetitieve elementen in de muziek van Wyatt E., toch wordt je telkens weer in hun eigenste universum gezogen door de vele lagen die gaandeweg aan het totaalgeluid worden toegevoegd. Een beetje zoals een hele dikke LSD-lasagne die de oven doet ontploffen. Weggeblazen en uitgetript, zo voelen we ons na deze memorabele passage. Hoogtepuntje.
Hierzie daarzie: nonkel Kirk Windstein mag weer eens met zijn bandje Crowbar op toer. De gezelligste mens in het stonercircuit is immer een graag geziene gast op dit soort festivals. Een uurtje voor het optreden zien we hem nog gezellig keuvelen met een paar bezoekers. Meer relax en goedlachs vind je ze niet. Maar op het podium is het al sérieux wat de klok slaat, want de opgepompte stoner en doommetal van Crowbar komt aan. En hoewel de sound van de band vergelijkenissen vertoont met Orange Goblin, hier wordt er niet gelachen en gefeest. Windstein heeft zijn verleden in de zompige moerassen van New Orleans, en staat mee aan de wieg van het zompige, mistroostige geluid van gelijkaardige bands zoals Down of Eyehategod. Niet dat het in de grote zaal een depressief boeltje is: Crowbar moet je niet leren om zijn publiek een flinke uppercut te verkopen, hetzij met stomende doom, hetzij met verbeten, bijna hardcore-achtige uithalen. Het werk allemaal, en het publiek eet zoals gewoonlijk uit de hand van Crowbar. Een zoveelste homerun voor onze favoriete stonernonkel.
Vreemde eend in de bijt misschien, maar niet zomaar een band om even te negeren: Enslaved. Deze Noren behoorden ooit tot de eerste golf van Scandinavische black metal die te vuur en te zwaard de wereld veroverde, maar zocht al snel ruimere horizonten op, om uit te komen op een unieke mengeling van black, death, folk en prog. Niet meteen een band die je meteen op een Desertfest-affiche zou zien staan, maar het toont dat de organisatie open staat voor minder evidente namen op de lijst te zetten (en ze zijn op tour met High On Fire, dat helpt ook natuurlijk). Een optreden van Enslaved kan door de gevarieerde sound ook alle kanten op gaan: je kan een zware, stevige set krijgen, maar ook om de oren geslagen worden door een fikse prog-orgie. Vandaag overheerst gelukkig het eerste (hoewel je nog steeds een fikse dosis prog voor de kiezen krijgt), en blaast de band zich een weg door zowel oud als nieuw werk. Enslaved geeft hier misschien wel het meest muziektechnisch knapste optreden van de dag: topstrakke uitvoering, ingenieus gemusiceerd, bakken variatie en tonnen energie. Band tevreden, publiek tevreden. Iedereen gelukkig.
Nog zo’n band waar je gelukkig van wordt: Wiegedood. Niet meteen omwille van het positieve sfeertje rond deze black metalbelgen uit de stal van Oathbreaker en Amenra. Maar de hondsverbeten manier waarop deze gasten als een kruisraket door hun set vlammen, grijpt meteen naar de strot. Het soort desolate, gestripte, troosteloze black metal dat Wiegedood voortbrengt, voelt heel erg oldschool aan. Gecombineerd met de take no prisoners-mentaliteit en een set opgebouwd uit het geweldige drieluik De Doden Hebben Het Goed, levert dit trio het guurste, maar wel ook een van de sterkste, optredens van deze Desertfesteditie af.
Jongens, wàt zijn we blij dat we Yob weer kunnen zien. Nu, we zijn altijd blij als we Yob kunnen zien, daar niet van. Maar toch: vorig jaar hing frontman Mike Scheidts leven aan een zijden draad door een acute en zware darminfectie. Hij genas, revalideerde, en bracht met zijn band de uitstekende plaat Our Raw Heart uit. En blij weerzien dus, en dat is geheel wederzijds. Mike, Aaron en Travis staan met enorm veel goesting de mainstage te bestieren. Het leeuwendeel van de set bestaat uit nummers uit de laatste plaat, zoals het ijzersterke openingsduo “Ablaze” en “The Screen”, maar ook ouder werk als “Ball Of Molten Lead” en “The Lie That Is Sin” komen aan bod. De viscerale trip waarin Yob het publiek meeneemt, is gewoontegetrouw weergaloos en bij wijlen van kosmische proportie. Na titelnummer “Our Raw Heart” is het dan ook weer ontwaken uit een stevige roes. Hoogtepunt van de dag. Misschien ook wel van het hele festival.
“We Are High On Fire And We Play Loud!”. Het werd niet gezegd, maar velen dachten het wel. Niet alleen is de band rond stonerlegende Matt Pike de laatste jaren meer en meer schatplichtig geworden aan Motörhead, maar het volume waarmee High On Fire speelt is gewoon fucking waanzinnig. En dat hindert het hele optreden. De overstuurde drums en bas verzuipen het gitaargeluid volledig, waardoor de moddervette riffs van Pike als slijkerige drab uit de boksen lopen. Als je de nummers kent is dat niet zo’n probleem, maar voor leken moet het hele optreden op één gigantische loeiharde geluidsbrij hebben geleken. Aan de nummers zelf zal het in ieder geval niet liggen: op de spiksplinternieuwe plaat Electric Messiah waart de geest van Lemmy overduidelijk rond, en nummers als “Spewn From The Earth” en het tragere, maar beukende “Steps Of The Ziggurat” bewijzen dat met verve. Maar het zijn toch de “klassiekers” zoals “Fury Whip” en “Snakes For The Divine” die weer staan als een huis, en die zo het optreden toch boven de geluidsproblemen doen uitstijgen.
Ook loeihard, minstens even vuil, maar een pak trager: de Canadezen van Dopethrone hebben de eer om dag twee van Desertfest naar het graf te dragen. En daar hebben ze zin in. De moddervette, hondsbrutale doom van deze drie komt aan als een voorhamer op het gezicht, en de band vliegt er ook vol gas in. Kanonschoten van drums, een gitaar-bastandem die klinkt als een bouwwerf en een zanger waarvan je denkt dat hij net voor het optreden een fles whitespirit in een teug heeft soldaat gemaakt, het is een perfecte combinatie voor een slotoptreden waar de kelk des verderfs tot op de bodem geleegd wordt. We hebben al mindere feestjes meegemaakt.
Zondag: de man met de hamer
Dag drie. Na het sonisch pak slaag van vrijdag en zaterdag, dient zondag zich weer veelbelovend aan. Aleen al met een hoofdvogel als Amenra belooft de slotdag van deze festivaleditie met een enorme dreun te zullen afsluiten, maar de aanloop er naartoe beloof ook veel. Zo waren we bij onze voorbereiding flink onder de indruk geraakt van Heads. Twee Duitsers en een Australiër die potige noiserock fabriceren, en dat larderen met een stevige scheut postrock; het levert een intrigerende set op die even hard uithaalt als gas terugneemt. Tijdens een van de schaarse solo’s horen we zelfs een vleugje vintage Dinosaur Jr. voorbij komen. Beetje jammer dat de zang wat in het mengpaneel van het Trix Café blijft steken. En da’s jammer, want anders is dit best een puik optreden. In het oog houden, deze gasten.
Terug naar de orde van de dag: Sabbath Worshipping Metal! En die eer valt vandaag te beurt aan de Canadees/Amerikaanse band Castle. De groep rond gitarist Mat Davis en bassiste/frontvrouw Elizabeth Blackwell specialiseert zich al vijf albums lang in het soort old school metal waar Tony Iommi en de zijnen hun hoed voor afnemen. Dat ligt in de eerste plaats aan de verschroeiende riffs van Davis, die als een kogelregen door de zaal vlammen, maar ook door de gouden strot van Blackwell. Haar grofkorrelige, maar immens krachtige stem dendert als een stoomfluit van het podium. Neem daarbij nog een podiumpresence om ù tegen te zeggen (die cape!) en de Canyon Stage gaat moeiteloos voor de bijl, want dit soort spul doet het gewoon altijd goed op dit festival.
Wat het ook goed doet op Desertfest: woeste, ongebreidelde agressie. Daar hebben we bands als Eagle Twin voor. Het duo bosberen uit Salt Lake City komen uit de stal van Southern Lord, wat bijna synoniem staat voor kolossaal geluid en dito panache. De betonnen pilaren van het café stonden werkelijk te daveren tijdens het optreden van deze heren. Logge, brute sludge met complexe, non-lineaire songstructuren en een donkere, bluesy feel die zich uit in de onheilspellende fire and brimstone-preken van zanger/gitarist Gentry Densley. Ook drummer Tyler Smith probeert met onwaarschijnlijk harde meppen zijn drumstel in gruzelementen te krijgen. Het is een indrukwekkend schouwspel dat enorm opzwepend werkt, en een paar toeschouwers bijna op de rand van extase brengt. Straf, echt straf.
Minder straf: de stem van Elder’s zanger/gitarist Eric DiSalvo. Niet dat we hem kunnen beschuldigen van totale toonloosheid of een aantal flinke uitschuivers (zoals bij Graveyard vorig jaar), maar dat vlakke stemgeluid is gewoon niet in staat om enige diepgang te genereren. En dat blijft een groot manco in het geluid van Elder, dat op instrumentaal vlak anders wel meer dan genoeg flair en bravado toont. De band werkt album na album verder aan het verfijnen van zijn sound: potige psychedelische rock die schatplichtig is aan bands als Led Zeppelin en Colour Haze. En dat doen ze uitstekend: zowel ouder, heavier werk als “Dead Roots Stirring”, als meer subtielere nummers als “Sanctuary” uit het laatste album Reflections of a Floating World staan als een huis, mede door de feilloze uitvoering. Want hoe moeilijk het voor DiSalvo is om gevoel in zijn stem te leggen, zo gemakkelijk doet hij dat met zijn gitaar. En hij en zijn band zijn duidelijk goed in vorm, waardoor dit een open doekje wordt voor Elder.
And now for something completely different. De Nederlandse barokluitspeler Jozef Van Wissemzit moederziel alleen op het kleinste Desertfest-podium. Niet ideaal: het geroezemoes vanuit het café stoort, maar het hypnotiserende geluid van Van Wissem’s indrukwekkende instrument werkt bijna betoverend op het publiek. Hij brengt dan ook geen klassiek barokke stukken, maar eigenzinnige, repetitieve, bijna folk-achtige composities die de vergankelijkheid van het leven als leitmotief hebben. Van Wissems set is als een oase van rust in een storm van geluid: verkwikkend en zalvend. Zelfs de ietwat potsierlijke vocalen die er soms aan te pas komen bederven dat niet. Onverwacht hoogtepunt van deze dag, en de perfecte aanloop naar de climax van Desertfest.
Want ondanks het felle contrast, kan je bijna niet anders dan een band als Amenra na zo’n intieme, naakte set plaatsen. Het contrast in volume is dan misschien wel gigantisch, qua thematiek en ‘bare bones’-aanpak liggen de twee zeer nauw bij elkaar (denk ook maar aan frontman Colin Van Eeckhouts soloproject CHVE). Maar qua pure, rauwe impact zijn het toch de paradepaartjes van de Belgische metal die hier met de pluimen gaan lopen. Hoewel, het begin van de set (het fantastische ‘Boden’) bouwt de spanning op door een langgerekt, monotoon ritme van ijzeren buizen, gepaard met gestaag opbouwende gitaren, vooraleer te exploderen in een pyroclastische orgie van sludge.
En het komende uur gaat het zo verder, als een kolkend onweer op zee, waar de ene monstergolf na de andere op je inbeukt, met intense, maar dreigende rustpunten tussenin, die de volgende klap nog straffer doet aankomen. Voor de technische virtuositeit moet je het niet doen bij Amenra. De band wijkt nauwelijks af van de sound die hen definieert, wat maakt dat een gans optreden dezelfde pulserende golven op je afkomen. Dat is meteen ook de splijtzwam voor de band: ofwel laat je je hier helemaal door meesleuren, ofwel haak je compleet af. We zien dan ook halverwege het optreden wel wat mensen moegebeukt afdruipen. Maar het publiek laat zich (in grote getale) helemaal door de band overspoelen. Amenra plukt uit zijn recentste plaat Mass VI ‘Plus près de toi’ (met zijn bloedmooi, ingetogen middenstuk) en ‘Diaken’ (helaas geen ‘A Solitary Reign’) en vult dit aan met ouder werk als ‘Razoreater’ en ‘Am Kreuz’. Kort na middernacht laat Amenra, na een allesverwoestend ‘Silver Needle, Golden Nail’ zijn publiek totaal platgeslagen achter. Mission Accomplished.
Desertfest begint stilaan een mooie reputatie op te bouwen als het festival dat afsluit met absolute hoogtepunten (zie de Melvins vorig jaar). Daar kan een ietwat teleurstellend optreden van Whores weinig aan veranderen. Op zich is de aggressieve noiserock à la Big Black en The Jesus Lizard uitstekend, maar de minutenlange pauzes tussen quasi elk nummer halen zo hard de vaart uit de set, dat het interessanter lijkt om de resterende drankjetons soldaat te maken op het terras van Trix. Soit, wij hebben een uitstekende vijfde Desertfest achter de rug. En als we bij het buitengaan nog massaal veel volk uit zijn dak zien gaan bij de afterparty, denken we van u hetzelfde. Volgend jaar doen we dat gewoon nog eens. Afgesproken?
