Jawel, Tomahawk is terug! Het was de laatste jaren zo stil geworden rond de supergroep van Mike Patton, Duane Denison en John Stanier, dat we eigenlijk dachten dat Tomahawk naar de eeuwige jachtvelden vertrokken was. Maar zie! Begin volgend jaar is er na een half decennium wachten zowaar een nieuw album. Wij mochten hem alvast op voorhand beluisteren.
Rewind naar het jaar 2000. Mike Patton zat na de split van Faith No More en het stilvallen van Mr. Bungle met een kersvers label, een nieuwe band (Fantômas) en zeeën van tijd. Hij begon muziek uit te wisselen met Duane Denison, die net zijn band The Jeusus Lizard ten grave had gedragen. Drummer John Stanier, die na het ophouden van Helmet ook maar wat met zijn duimen zat te draaien, werd erbij gehaald, en in 2001 was er Tomahawk.
En wat een plaat was dàt: een donkere, smerige trip door de psychopatische kant van Patton’s brein, ondersteund door de gortdroge beats van Stanier, de demonische country-gitaar van Denison en loodzware baslijnen van Melvins-bassist Kevin Rutmanis. Of je nu voor of tegen was, je kon alvast zeggen dat de sound van Tomahawk volstrekt uniek was. Twee jaar later was er de iets meer toegankelijke opvolger Mit Gas, maar toen viel ineens de motor stil. In 2007 verscheen nog wel het hoogst eigenzinnige, op indinanengezangen gebaseerd Anonymous maar er werd niet meer getourd, en eigenlijk hoorden we gewoon niks meer van Tomahawk. Ondertussen bracht Patton zowat twaalfduizend platen uit met zowat alle denkbare projecten, muzikanten en groepen, ging Denison op tour met zijn oude band, en vond Stanier tussendoor een nieuw muzikaal genre uit met zijn nieuwe band Battles. Onze verbazing (en, toegegeven, blijdschap) was dus behoorlijk groot toen we hoorden dat er nieuw werk van Tomahawk op tel stond.
Nieuwe plaat, nieuwe bassist (bijna levenslag Patton-collaborateur Trevor Dunn), nieuw geluid? Op het eerste gehoor niet, wanneer de zware drum en slepende gitaarriff titeltrack “Oddfellows” in gang trekt. Deze midtempo openingstrack bevat verder alle Tomahawk-ingrediënten -iele achtergrondgeluiden, getergde vocalen van Patton- maar grijpt je niet bij de keel zoals gehoopt. De vooruitgeschoven single “Stone Letter” is een snedige rocktrack met een grof kantje, en blijft lekker in het oor hangen, maar zonder echt te beklijven. Stilaan begint het te dagen dat er toch wel wat veranderd is in de sound van Tomahawk: de agressie en smerigheid hebben plaats gemaakt voor subtiliteit en nuance. “White Hats / Black Hats” is hier een ideale illustratie van: de gitaar van Denison scheurt nog steeds als voorheen, maar nu horen we catchy backingvocalen en Patton die in zijn beestengegbrul zelfs soulvol klinkt.
Maar Oddfellows toont vooral zijn sterktes wanneer er gas wordt teruggenomen. “Rise Up Dirty Waters” is een onderkoelde, duistere trip, die drijft op een pizzicatogitaar die sporadisch openbloeit in intrigerende akkoorden, en de meerstemmige vocalen van Patton die het geheel in duistere tinten paars inkleurt. “I Can Almost See Them” heeft een onloochenbare Ennio Morricone-feel (buisklokken!) en schetst een weids, maar luguber nachtlijk woestijnlandschap. “Baby Let’s Play ____” transporteert je dan weer naar de wereld van de seventies salonthriller. Echt verrassen doet Tomahawk met “Rise Up Dirty Waters”, dat zowaar een jazzritme combineert met een zwalpende Moog en die typische Denison-gitaar, alvorens uit zijn voegen te barsten van de ene muzikale tak op de andere te springen.
Verdere fijne momenten zijn het verschrikkelijk aanstekelijke ”South Paw”, de manische versnelling op het einde van “The Quiet Few” en het schitterende drumwerk op het galopperende sluitstuk “Typhoon”. Maar na een paar luisterbeurten kan je je toch niet van de indruk ontdoen dat deze plaat iets mist. Daar zijn redenen voor, zoals de veel te korte nummers, waardoor goede ideeën soms maar half zijn uitgewerkt, of de vrij makke productie, die veel te veel energie uit de plaat zuigt. Maar fundamenteler is het feit dat Tomahawk gewoon niet meer de urgentie en bijtende agressie van tien jaar geleden in zich heeft. Dat alles resulteert in een niet onaardige plaat, maar als we heel eerlijk moeten zijn, hadden we er toch meer van verwacht. Maar goed, als we Tomahawk kennen, staat dit materiaal live weer als een huis, en is dat allemaal weer vergeven en vergeten.
Oddfellows ligt eind januari bij de platenboer, waar je momenteel al terecht kan voor de 7” van de singel ‘Stone Letter’
