Het blijft een realiteit dat niet-Angelsaksische auteurs niet snel voet aan grond krijgen in andere taalgebieden. Wanneer ze vanuit een andere cultuur schrijven, lijkt het zelfs een haast onmogelijke opgave om uit het eigen taalgebied te breken. Zelfs wanneer een enkele schrijver er in slaagt, volgt geen stroom van vertalingen van land- of taalgenoten.
Zo blijft ook het Japanse literaire landschap grotendeels een blinde vlek voor veel Europeanen, ondanks het succes van Haruki Murakami. Hiromi Kawakami bijvoorbeeld is in eigen land al langer een gevierde auteur, maar wist pas in 2009 voorzichtig naam te maken bij ons met het positief ontvangen De tas van de leraar dat in 2001 verscheen in Japan. Met het in 2005 gepubliceerde maar nu pas vertaalde Nakano’s handel in oude rommel krijgt de lezer een tweede kans om kennis te maken met Kawakami’s universum.
Het hoofdpersonage is in tegenstelling tot wat de titel laat vermoeden niet Nakano zelf maar een van zijn personeelsleden, de jonge vrouw Hitomi. Op zoek naar een baantje belandde ze in de rommelwinkel van mijnheer Nakano waar ze samen met de zwijgzame Takeo de spullen verkoopt die mijnheer Nakano hier en daar op de kop tikt en dan met een kleine winst opnieuw verkoopt in zijn volgestouwde winkeltje. Voor Kawakami is dat uitgangspunt echter voldoende voor een korte reflectie op het leven van enkele mensen binnen het moderne Japan.
Mijnheer Nakano zelf is een wat vreemde, oudere vogel en vrouwengek die naargelang zijn nukken perfect met de mensen weet om te gaan of zichzelf net stokken in de wielen steekt. Zijn al even excentrieke zus Nasayo, die als kunstenares aan de bak komt, duikt geregeld op in de winkel om haar broer te helpen en te bekritiseren. Hiromi en Takeo ondergaan het komen en gaan in de winkel en zijn willens nillens toeschouwers (en soms zelf participanten) van het persoonlijke leven van mijnheer Nakano en zijn zus.
Ook tussen Takeo en Hitomi ontstaat langzaam maar zeker een relatie, al mag het duidelijk zijn dat noch de onbeholpen en verlegen Takeo noch de onzekere Hitomi hun gevoelens voor elkaar helder weten te formuleren. De stuntelige pogingen om dichter tot elkaar te komen vormen een herkenbare onzekerheid die niet zozeer karikaturaal of uitvergroot is als wel een patroon van twijfel waarmee eenieder ooit in contact gekomen is. Het is een van de troeven van Kawakami dat ze haar personages nergens als grotesken neerzet maar eerder als stuntelende mensen die er maar net niet in slagen hun leven op de rails te krijgen zonder ooit dramatisch te ontsporen.
De roman wordt ingenieus opgebouwd rond telkens een specifiek voorwerp uit de winkel — gaande van een presse papier tot een jeneverfles (een obsessie van Nakano) — dat vaak de aanleiding vormt voor mijmeringen, discussies en bepaalde zaken in gang zet. Een echt tijdsverloop wordt niet gegeven, maar uit de verschillende hoofdstukken wordt snel duidelijk dat de roman verschillende maanden beslaat, waar enkele tranches de vie uitgelicht worden die een blik werpen op het moderne Japan.
Groots of meeslepend is Nakano’s handel in oude rommel niet te noemen, laat staan dat Kawakami ooit het statuut van een Murakami zal bereiken, maar haar roman heeft zeker zijn merites. Doorheen het verhaal weet ze subtiel een rode draad te weven die nooit interfereert met de korte hoofdstukken maar zich netjes binnen de hoofdstukken nestelt. De korte flarden die de lezer meekrijgt over het reilen en zeilen van mijnheer Nakano en zijn entourage bieden een mooie inkijk in het leven van enkele mensen die ondanks hun gebreken het beste van hun leven trachten te maken en daarbij nooit grootse ambities koesteren maar tevreden zijn met wat het leven hen biedt.
