Tijdens de kerstdagen doen we graag wat rustiger aan, maar dat was ditmaal buiten een gigantische plof op de deurmat gerekend. Schuif de feestdis aan de kant, want de nieuwe Chris Ware is toegekomen. Rusty Brown heet de klepper en hij vormt prima tegengif voor de opgeklopte vrolijkheid waarmee een brave mens deze tijd van het jaar doodgeslagen wordt.
Er zijn weinig auteurs wiens vruchten prioritair zijn boven sociale en familiale verplichtingen. Chris Ware is echter iemand voor wie je het huis uit zou sluipen wanneer een nieuw boek verschijnt. Zeker wanneer dat Rusty Brown heet: onder die titel begon Ware immers bij het begin van deze eeuw een verhalencyclus, die eindelijk de boekuitgave krijgt die hij verdient.
Wie Ware een beetje volgt, wachten weinig tot geen verrassingen: zijn de geserveerde verhalen zelf misschien niet bekend, dan op z’n minst de toon en stijl. Maar laat dat geen reden zijn om Rusty Brown onaangeroerd te laten. In je favoriete horecazaak staat enige voorkennis een fijne avond evenmin in de weg.
In zijn unieke, filmische stijl, waarbij Ware bij aanvang van het boek een eigen variant op het aloude splitscreen hanteert, weeft de auteur een verhalenweb waar je langzaam maar zeker in verstrikt raakt. Via het hoofdpersonage, de jonge Rusty Brown, word je een wereld binnen geloodst waarvan het aanvankelijk niet helemaal duidelijk is waar en wanneer die zich bevindt. Rusty Brown Metropool is de enige aanwijzing die je meekrijgt, de rest vis je gaandeweg, aan de hand van kleding, auto’s en de al dan niet aanwezige technologie, zelf maaruit.
Van Brown junior gaat het naar senior, leerkracht op de school van zijn zoon en langs een van diens collega’s. Je leeft mee met nieuwkomers op de school én met een van de bullies. Waar de zaken aanvankelijk eenduidig lijken, zijn ze dat, hoe verder het verhaal vordert, hoe langer hoe minder. Wie een kloothommel leek, blijkt niet veel later ook gevoelens te hebben en gaandeweg wordt het duidelijk dat allen een ding gemeen hebben: ze zijn zo totaal eenzaam.
Want dat doet Ware ook ditmaal: hij toont onvoorstelbare treurnis, in een prachtig kleurenpallet. De tegenstrijdigheid waarmee de wereld, de personages en vormgeving met elkaar botsen, werkt versterkend en nadat de laatste bladzijde omgeslagen is, blijf je gevloerd achter.
“Hoe is dit eigenlijk allemaal gebeurd?” De vraag valt letterlijk en, hoewel ze niet te beantwoorden is, raakt ze wel de kern van Rusty Brown én de hedendaagse mens en dat omvat ook de lezers van het boek. Je leeft mee met mensen die minder grip hebben op hun bestaan en de snelheid waarmee het zich voltrekt.
De conclusie die uit het boek te trekken lijkt, is dat we allemaal treurige losers zijn, ongeacht onze status, bankrekening of grote bek. Het zijn sombere gedachten waarmee Ware de lezer achterlaat. Wie in deze donkere dagen liever menselijke warmte vindt, zoekt beter zijn toevlucht tot Wonderful World, dat ongetwijfeld op dit moment wel ergens te bekijken valt. Wie, op een stilistisch uitzonderlijk mooie wijze, de vrolijkheid een tijdje wil laten voor wat het is, kan het jaar uitgeleide doen met dit imponerende Rusty Brown.
