Wie de affiche van Graspop in ogenschouw neemt, ziet de metalscene zienderogen verouderen. Ook zaterdag kon de gemiddelde band terugblikken op minstens twee decennia carrière, maar toch boden enkele acts hoop op verjonging. Het was vooral het Franse Gojira dat met een vijfsterrenoptreden een claim op de toekomst legde.
Graspop? Drashpop. De weermopjes mogen, want ook zaterdag sparen de weergoden de wei in Dessel niet. Het optreden van Pennywise klinkt meteen even modderig als het slijk waarin onze bottines soppen. Frontman Jim Lindberg (wordt dit jaar 51!) kan het publiek maar moeilijk meekrijgen, uitgezonderd tijdens de klassiekers “Fuck Authority” en “Bro Hymn”. Vergane glorie is het eerste wat in ons opkomt. Ook die andere punkrockveteraan Bad Religion (al sinds 1979 actief) was naar verluidt de dag voordien niet bepaald indrukwekkend.
Anti-Flag, zo’n band die niet helemaal bij het DNA van Graspop past, mag net als Bad Religion voor de eerste keer op het festival aantreden en het moet gezegd: het gaat hen veel beter af op de kleinere Jupiler Stage. Al was het maar om het sérieux van Ghost te ontvluchten — favoriete gespreksonderwerpen van de Zweden: occultisme en horror. Anti-Flag staat voor een klein uur hersenloos vertier. Pretpunk lijkt dan toch niet helemaal dood. Bovendien brengen de eeuwige pubers uit Pittsburgh een boodschap van verdraagzaamheid en tolerantie mee en dat kunnen we met de aanslag in Orlando en moord op Jo Cox nog vers in het geheugen best wel gebruiken.
Melancholische grapjas
De meerwaardezoeker die zich thuis voelt in het hardere genre kan echter nog altijd beter aan zijn trekken komen op Hellfest, de Franse evenknie van Graspop. Namen als Puscifer, Refused, Jambinai en King Dude en Earth zeggen genoeg. Akkoord, andere festivals en concertzalen in België hebben deze bands geboekt, maar een festival als Hellfest toont samengebald meer lef. Maar dan nu het goede nieuws: op vrijdag hadden we graag Arcturus gezien en op zaterdag ook Kadavar en Tessaract, die jammer genoeg overlapten met andere uitschieters op de line-up. En het verbaasde ook niet dat onze eigenste Steak Number Eight — nog steeds een piepjonge band — werd uitgeroepen tot een van de beste bands van zondag.
Gelukkig past het Zweedse Shining wel in ons zaterdagschema. De band rond Niklas Kvarforth — wordt bestempeld als de grondlegger van de suicidal black metal — mag dan al sinds de jaren negentig meedraaien, toch is het zijn eerste passage op Graspop. Van black metal is er echter nog amper sprake, het melancholische geluid doet zelfs soms aan Opeth denken. Niettemin: sterke show dankzij een bezeten frontman, zo één die Jani meteen in de gordijnen zou jagen. En de Marquee heeft nog meer hoogtepuntjes in petto, maar er is ook één groot minpunt.
Naast het feit dat de meeste bands al bijna dertig kaarsjes mogen uitblazen, valt er nog iets op tijdens een dagje Graspoppen, en dat is de vaak zwakke geluidsmix. Uitzondering op de regel is de straffe set van Paradise Lost (opgericht in 1988). Er wordt regelmatig teruggegrepen naar ouder werk (lees: loodzware gothic/doom metal). Vooral afsluiter “Beneath Broken Earth” klinkt behoorlijk verschroeiend. Leuk extraatje: zanger Nick Holmes is best wel een amusante frontman. Onder het motto ‘metal hoeft niet altijd serieus te zijn’ verbindt hij de doemerige nummers aan elkaar met humoristische bindteksten. Hoe vreemd het ook klinkt: leuke set.
Pantera 2.0
Ook Obituary (geboortejaar: 1984) klinkt oerdegelijk, maar jammer genoeg niet de verhoopte wall of sound tijdens de best-of-set van deze death-metal-bompa’s uit Florida. Nu ja, de boodschap van meester-grunter John Tardy is duidelijk genoeg. Bij titels als “Chopped In Half” en “Slowly We Rot” hoeven we immers geen tekening te maken? Het moet zijn dat Satan hen niet goed gezind is, want de band die het meeste kreunt onder een ontstellend onevenwichtige geluidsmix is het iconische Satyricon. Het sinds 1991 opererende black-metal-duo Satyr/Frost komt met twee extra muzikanten het 20-jarige bestaan van het briljante Nemesis Divina vieren. “Forhekset”, “Mother North” en het titelnummer zijn dan ook de logische, kippenvelopwekkende prijsbeesten. Muzikaal is er een groot hoogtepunt met een uitermate groovy “K.I.N.G.”, maar toch weet Satyricon vooral te boeien wanneer hij op het einde van de set recentere nummers brengt. Ook lof voor de immer enthousiaste zanger Frost bij wie vorig jaar een hersentumor werd vastgesteld. Het zijn doorzetters, die metalartiesten.
Draait ook al mee sinds 1996 maar heette tot 2001 Godzilla: Gojira. Wat ons betreft, is die eerste naam nog veel veelzeggender. Het viertal uit Bayonne is namelijk een monster van een band, een die constant schippert tussen bombast, intensiteit, complexiteit en meeslependheid. Gojira is de meest vooruitstrevende metalband van het moment, zo vooruitstrevend dat we hem geen pure metal meer kunnen noemen. Naar aanleiding van hun zesde, pas verschenen plaat Magma werd Gojira door Spin Magazine op gelijke hoogte geplaatst met Voivod. En we geven hen geen ongelijk, want nieuwe nummers als “Silvera” (die melodie!), “Stranded” (die riff!) en het prog-getinte “The Shooting Star” gaan alle kanten uit.
Ook oudere nummers “Toxic Garbage Land”, “L’Enfant Sauvage”, “Heaviest Matter Of The Universe” en “Backbone” beuken in op de nekspieren. Die twee laatste zijn afkomstig van doorbraakplaat From Mars To Sirius en klinken live intenser dan ooit te voren. In “Remembrance” en een daaropvolgende waanzinnige solo laat drummer Mario Duplantier horen dat hij een vleesgeworden metronoom is. Ook afsluiter “Vacuity” barst van de explosieve energie en doet de Marquee voor een laatste keer letterlijk op haar grondvesten daveren. Beetje bij beetje schuift Gojira op richting het rijtje der groten. Geef ze nog even en ze mogen zich meten met moderne metalbands zoals Pantera, Sepultura, Machine Head en Lamb Of God. Graag dit najaar nog in de grote zaal van de AB!
Gezocht: opvolging
O ja, er waren ook nog de twee headliners van de Main Stage: thrash-metal-koningen Slayer en de Deense stoere hardrockers van Volbeat. Hoe die tweede band erin geslaagd is het tot headliner te schoppen, begrijpen we nog altijd niet. Slayer heeft intussen al ontelbare keren op Graspop gespeeld en is incontournable in de geschiedenis van het festival. Net als de klassiekers “Postmortem”, “War Ensemble”, “Dead Skin Mask”, “South Of Heaven”, “Raining Blood” en “Angel of Death”. Ook wat het aantal legendarische nummers betreft, zijn we de tel kwijt. We gaan niet zeggen dat er bij Slayer gewenning optreedt, de verrassing is er wel al lang af en indruk maken doen Kerry King en co niet in Dessel. En hoeveel keer kan je nog een optreden van Slayer beschrijven met uitdrukkingen als agressief geschreeuw, razendsnelle gitaren en verwoestende drums?
En daarmee zijn we bij het lastigste onderwerp beland: de opvolging van de headliners van vandaag. Black Sabbath legt het bijltje erbij neer, Iron Maiden en Judas Priest houden het zeker geen tien jaar meer vol. Als we het over toekomstige kleppers hebben, kunnen we moeilijk om Ghost heen. Maar de vraag is of de mysterieuze Zweden de metalgemeenschap kunnen verbinden zoals bovenvermelde bands. Slipknot heeft wel al bewezen dat het kan. Amon Amarth en Bring Me The Horizon dan maar? Ze mogen dan wel in het najaar in Vorst staan, ze zijn nog lang geen grootheden in de scene. Een van de sleutels in deze zoektocht is alleszins een verjonging van de line-up. We zijn nu al benieuwd naar de headliners van Graspop 2026.
