Het moest er een keer van komen dat een roman van Jonathan Tropper naar het witte doek zou vertaald worden. Ondertussen is dat gebeurd, in de vorm van het helaas niet zo geestige This Is Where I Leave You. Regisseur Shawn Levy, diezelfde die zich sinds Night At The Museum een bekendheid mag noemen in Hollywood, haalt vooral de meest groteske karakters uit het boek naar voor. Nochtans sprankelt Troppers roman Ik rouw van jou (ook vertaald als 7 dagen, 7 nachten) vooral onderhuids, dankzij de komische sauzen die de noodzakelijke kruiden zijn bij een verder erg appetijtelijke, weliswaar nogal overdadige maaltijd.
Tropper is er de man niet naar om te gaan doseren. Wanneer hij zich in het universum van een roman wurmt, dan spatten zijn ideeën van de pagina’s en galmen de lachsalvo’s van menig lezer bijgevolg door kamers, stations, wachtzalen of bibliotheken. “Vermoeiende literatuur die koste wat het kost grappig wil zijn”, beweren de tegenstanders. Helemaal ongelijk hebben ze niet, maar wie spontaan kan meegaan in Troppers genadeloze stijl, die moeiteloos de huid van de personages schraapt en hun soms ijdele, soms tragische, soms tevergeefse ideeën blootlegt, krijgt erg geestige literatuur voorgeschoteld. Humor is bij Tropper echter geen geïsoleerd, idiomatisch middel. Doorheen zijn komische bril kijkt hij immers naar hoe de mens er aan toe is, waar die voor leeft, wat diens wanhopige verlangens zijn. Het is via de lach dat hij boeken schrijft die in de kern herkenbaar zijn, waarbij hij de hyperbool gebruikt om de spiegel die zijn boeken zijn, te verhullen. Net aan dat maskeringseffect ontlenen zijn zes romans tot nu toe hun kracht en hun succes. Hoe doorgedraaid en van de pot gerukt situaties bij Tropper ook worden, in de kern zitten ze in ons allemaal. De kunst is dat uiterst tegengestelde typen bij deze schrijver worden samengebracht in nog meer extreme omstandigheden. Of dat soortgelijke personages botsen, net omdat ze op het vlak van een bepaald wezenskenmerk fundamenteel anders denken. Zoiets gebeurt ook in Ik rouw van jou, een boek waarin een familie na de dood van de pater familias een week lang samen probeert te huizen, om de laatste wens van de (overigens atheïstische, dus waarom zou hij een dergelijk joods gebruik als de sjivve willen in acht nemen?) overledene te huldigen. Het is een idioot en absurd idee om deze mensen dat aan te doen, waardoor het als het ware een postume grap is, een laatste klucht als kers op de taart van een leven waarin niet zelden gegrinnikt mocht worden.
Iedereen in Ik rouw van jou heeft zo zijn kwetsbaarheden en zwaktes en nee, lang niet iedereen wordt daar graag aan herinnerd. Dat het mogelijks niet botert met aangetrouwde familie, dat kennen we allemaal. Maar is het wel logisch dat broers en zussen zich altijd keurig en vriendschappelijk tegenover elkaar gedragen? Na het lezen van dit boek staat ongeveer vast van niet. Tropper ensceneert conflicten en verzoeningspartijen, waarbij hij behendig het ontspoorde en trieste leven van hoofdpersonage Judd Foxman integreert in wat uiteindelijk vooral een familiesage is. Komen we ooit los van onze familie? Ontsnappen we ooit aan de moederborst die ons indertijd liefdevol en geduldig heeft gezoogd? En kunnen we, als het erop aankomt, steun verwachten van elkaar? Tropper drijft het geheel naar een nogal Amerikaans aandoend einde, alsof hij al anticipeerde op een verfilming. Toch is deze roman geen veredeld scenario, want daarvoor is de taal veel te zwierig en componeert Tropper veel te virtuoos. Het zijn, behalve de wijze van beschrijven, ook de manier waarop de auteur als verteller het geheel naar zijn hand zet en het fantastische ritme die van dit boek iets uitzonderlijk maken. Dat moet wel betekenen dat Ans van der Graaff een uitstekende vertaling heeft afgeleverd — haar Nederlands is bijna even g(r)aaf als haar familienaam.
Een boek dus waar iedereen wild van zal zijn? Zeker niet. Maar wie graag lacht en veel lacht, zal met Ik rouw van jou in de hand het gevoel krijgen dat Tropper iemand is die mensen graag ziet net omdat ze zo fragiel en soms zelfs belachelijk zijn. Liefde omwille van het gebrek. Als we die allemaal zouden kunnen opbrengen, zouden we het woord “ruzie” na verloop van tijd uit het woordenboek mogen schrappen.
