De leukste discussies zijn degene die je nooit kan winnen. Is Goodfellas beter dan Casino? Suckt De Kotmadam harder dan FC De Kampioenen? Wie zal het zeggen? Maar dat heeft nog nooit iemand tegengehouden om die discussies tot in het oneindige te blijven voeren, en net zo gaat het op uw favoriete filmredactie. Wat zijn de 50 beste acteerprestaties aller tijden, nog zo eentje. We hebben gewikt, gewogen, gediscussieerd en uiteindelijk een lijst van 50 acteurs (dan wel actrices) opgesteld in hun meest iconische rollen. Van nu tot vrijdag laten we die mondjesmaat op u los. Voor de duidelijkheid: we hebben ze bewust niet in een volgorde geplaatst waar een waardeoordeel aan vast hangt. Dan zouden er lijken zijn gevallen op de redactie. Dit zijn vijftig prestaties waar wij eindeloos naar kunnen blijven kijken en altijd van achterover zullen slaan. Akkoord, niet akkoord? Daarvoor hebben we dus een linkje onderaan het artikel. Laat van je horen!
Giulietta Masina – Le Notti di Cabiria (1957)
‘Gentlemen Prefer Blondes’: ziedaar een waarheid als een koe. Van Marilyn Monroe tot Scarlett Johansson, van Grace Kelly tot Mélanie Laurent, hier bij enola zijn wij fools for blondes. Maar eerlijk is eerlijk: hoe ravissant alle voornoemde actrices ook mogen zijn, wij hebben een speciale boon voor de guitige Giulietta Masina – u mag ook Signora Fellini zeggen –, vooral bekend uit La Strada maar op haar best als het hoertje met de grote mond en het gouden hart uit Le Notti di Cabiria. In een in Cannes bekroonde prestatie legt Masina zo’n perfect gedoseerde portie naïviteit in haar personage, dat er een klein beetje optimisme sluimert in het toch ietwat cynische werk van haar man. Of wordt u niet ontroerd wanneer Cabiria in het laatste shot de kijker hoopvol toelacht?
William Powell – My Man Godfrey (1936)
Wie screwball comedy zegt, denkt uiteraard aan Cary Grant en Katharine Hepburn. Maar wie zeker niet mag vergeten worden is William Powell, misschien wel de meest onderschatte leading man van het subgenre. Vooral bekend voor zijn komische detectiverol in de populaire Thin Man-reeks (samen met vaste partner in crime Myrna Loy), maar verdient van onze een vermelding voor ‘My Man Godfrey’. In deze romantische komedie schittert Powell als sjofele butler die het huishouden van een rijke familie op stelten zet. Carole Lombard is zeer plezant als de zotte vrouw van dienst, maar het is Powells briljante gevoel voor komische timing (zowel verbaal als fysiek) die ervoor zorgt dat My Man Godfrey een essentiële screwball classic is geworden.
Jack Nicholson – The Shining (1980)
Ons brein fluisterde Five Easy Pieces, onze buik schreeuwde The Shining. Ja, Nicholson gaat er los over met een buitenzinnige vertolking die hij later nog meermaals zou recycleren. En neen, Het maakt helemaal geen lor uit dat de Jack Torrance in Kubricks The Shining flink afwijkt van de Torrance uit het boek van Stephen King, want het is een absoluut genot om Nicholson bezig te zien als vader die compleet wacko wordt. Tuurlijk kauwt hij af en toe eens overijverig aan een scène, maar dertig jaar na datum blijft dit een geschift goeie vertolking die nooit onbedoeld hilarisch, maar steeds oprecht creepy overkomt.
Lees de bespreking van de film!
Michael Fassbender – Shame (2011)
Wat ons betreft zal niet bleekscheet Robert Pattinson of babyface Zac Efron dé acteur van 2012 blijken, maar Michael Fassbender. De alomtegenwoordige Fassbender blijkt immers zowel in blockbusters zoals 300, X-Men en Prometheus, als in kleinere films zoals Fish Tank, Hunger en Jane Eyre zijn mannetje te staan. Waar hij zich eveneens zeer goed euhm … staande weet te houden is in Shame van Steve McQueen (een derde samenwerking staat alvast in de steigers onder de naam Twelve Years a Slave). Probeer zijn verkrampte gezicht tijdens de orgiescène en zijn penetrerende, hongerige blik in de metro maar eens uit je geheugen te wissen!
Lees de bespreking van de film!
Maria Falconetti – La passion de Jeanne d’Arc (1928)
Met haar wijd opengesperde ogen en getormenteerde blik zal Maria Falconetti hoogstwaarschijnlijk als meest geloofwaardige Jeanne d’Arc de geschiedenis ingaan (sorry Milla Jovovich!). Dreyer had het dan ook bij het rechte eind toen hij de vijfendertigjarige actrice wegplukte van het toneel om gestalte te geven aan de jonge Franse heldin die door de Engelsen voor de inquisitie wordt gesleept. Haar grootste rol – volgens sommigen de beste acteerprestatie aller tijden – zou echter ook haar laatste zijn aangezien Dreyer’s tirannieke gedrag op de set haar voor eeuwig van het filmdoek zou verdrijven.
Lees de bespreking van de film!
Bruce Willis – Die Hard (1988)
Acteerprestaties in actiefilms worden vaak over het hoofd gezien: rondlopen, one-liners uitspuwen en voor de rest zorgen de stuntmannen wel, of niet? Wrong! Een geloofwaardig personage neerzetten terwijl je de speciale effecten om je heen moet negeren, is niet evident. Bruce Willis zorgde in de jaren tachtig met zijn iconische flik John McClane voor een welkom tegengif tegen het onkreukbare machismo van Stallone en Schwarzenegger. Niet alleen was Willis, ondanks zijn gespierde fysiek, bij lange niet zo onrealistisch opgepompt als zijn collega’s, maar hij bleef ook… Nuja, gewoon een mens. Hij bracht humor en kwetsbaarheid naar het actiegenre – getuige daarvan de scène waarin McClane naar zijn vrouw belt terwijl hij glasscherven uit zijn voeten pulkt. Dat Willis echt kon acteren, bleek later nog uit prima rollen in films als 12 Monkeys en The Sixth Sense. Maar met Die Hard trok hij zijn carrière definitief op gang – het blijft één van de beste actiefilms ooit gemaakt, en daar heeft zijn prestatie heel veel mee te maken. Yippi-ka-yay!
Bette Davis – Whatever Happened to Baby Jane? (1962)
Neen, we hebben niet voor de Bette Davis van ‘All About Eve’, maar wel voor de Bette Davis van de heerlijke camp classic ‘Whatever Happened to Baby Jane?’ gekozen. In deze mix van psychothriller en zwarte komedie speelt ze Baby Jane Hudson, een verbitterde oude vrouw met een verleden als populair kindsterretje, maar nu voor haar invalide zus moet zorgen, maar haar eigenlijk terroriseert. Een premisse die pas écht interessant wordt als je weet dat haar tegenspeelster Joan Crawford was en dat de twee actrices elkaar al jaren niet konden horen of zien. De spanningen op de set hebben in ieder geval voor een schitterend acteerduel op het scherm gezorgd. Crawford is uitstekend als slachtoffer, maar het is Bette Davis die pas echt indruk maakt als verlepte (die asgrauwe make-up!) psychopate die op even subtiele als gruwelijke wijze haar zus misbruikt. Overacting was zelden zo gerechtvaardigd en plezant om naar te kijken.
Peter Sellers – Being There (1979)
Peter Sellers was jaren bezig om het boek Being There verfilmd te krijgen, en deed zelfs, dik tegen zijn zin, mee in een hoop Pink Panther-sequels om het budget te verzamelen. Het werd zijn beste rol, én zijn testamentfilm. Hij stierf kort na de release. Sellers speelt hier in zekere zin zichzelf: een man zonder eigenschappen, wiens karakter wordt ingevuld door hetgeen hij heeft gezien op tv. Sellers durft minimalistisch te gaan (vergelijk dit met de slapstick uit ‘Pink Panther’), maar sleept je toch emotioneel mee, in een mysterieuze vertolking die evenzeer toebehoort aan het publiek als aan hemzelf.
Jeff Bridges – The Big Lebowski (1998)
Times like these call for a big Lebowski. Of eigenlijk roept elke tijd voor een Big Lebowski. Jeff Bridges was altijd al een onderschat acteur, gewoon omdat hij zijn prestaties altijd zo makkelijk doet lijken. En hij was nooit zo ontspannen als hier, in de rol van eeuwige stoner en bowler Jeffrey Lebowski. Bridges’ komische timing is ronduit geweldig, zijn egoloze, verwaaide verschijning is hilarisch en uiteraard wordt hij waanzinnig geholpen door het script van de Coens.
Lees de bespreking van de film!
Clark Gable – It Happened One Night (1934)
Jaja, alwéér een acteerprestatie uit een screwball comedy. Het begint precies toch een beetje op te vallen. Clark Gable zal tot het einde der tijden herinnerd worden als Rhett ‘Frankly, my dear, I don’t give a damn’ Butler uit Gone With the Wind, maar voor ons is hij eigenlijk nooit beter geweest dan in ‘It Happened One Night’, één van de eerste en ook beste van alle screwballers. Hij speelt op bijzonder geestige wijze een aan lager wal geraakte reporter die op roadtrip trekt met een verwende erfgename (gespeeld door Claudette Colbert). Wat volgt is een heerlijke battle of the sexes, gedreven door snelle dialogen, leuke set-pieces (the Wall of Jericho!) en een knetterende chemie tussen Gable en Colbert. Het hoogtepunt? Clark Gable’s beteuterde smoel nadat zijn trucs om sneller opgepikt te worden voor een een lift volledig worden overtroefd door het ontblote been van Claudette Colbert. Priceless. Meneer Clark Gable, u had veel meer komedies moeten maken!
Lees de bespreking van de film!