Maus is na meer dan 20 jaar nog altijd een klassiek beeldverhaal. Nu verschijnt voor het eerst een gebundelde versie. Het blijft een wonderbaarlijke artistieke prestatie.
In 1986 en 1991 verschenen de beide delen van Maus als Mijn vader bloedt geschiedenis en En hier begon mijn ellende pas. Art Spiegelman had dit verhaal echter altijd als één geheel gezien. Hij beschouwt de huidige bundeling dan ook als de definitieve editie. Het verhaal van zijn vader Vladek als overlevende van de Holocaust blijft ook bijna 20 jaar na publicatie van de eerste tot de laatste pagina beklijven. Spiegelman injecteert zijn verhaal met een hoge dosis nuance en tilt het dan ook met schijnbaar gemak boven de middelmaat aan tranerige drama’s over de jodenvervolging uit. Hoewel hij dierenpersonages gebruikt, hebben we zelden zo meegeleefd met een getuigenis over deze nachtmerrie. De joden als muizen, de Polen als varkens en de Duitsers als katten, al na enkele pagina’s viel het ons niet meer op.
De relatie tussen vader en zoon Spiegelman verliep nooit van een leien dakje. Maus is ook een getuigenis over een familie die door de oorlog nooit de mogelijkheid heeft gekregen om alle kansen uit te spelen die in het verschiet lagen. De strip wisselt steevast tussen de beide periodes en doet dit met verve. Ondanks de donkere en kille tekeningen blijven de hoge emoties toch overeind. Als één van de pioniers van de strip als ’grafische roman’ toonde Spiegelman al in de eerste versies van Maus uit de jaren ’70 tot wat een strip allemaal meer in staat kon zijn. Maus was zijn tijd ver vooruit. Zeker in een tijd waarin de auteursstrip meer dan ooit in de lift zit en er zelfs sprake is van een hype, kunnen we ons moeilijk inbeelden dat er een tijd was waarin een stripverhaal voor volwassenen geassocieerd werd met pornografie.
De cover van Maus vermeldt ook met trots dat de strip in 1992 een prestigieuze Pulitzer-prijs won. Maus maakte van Spiegelman een grote naam en zorgde ervoor dat elke pagina die hij nadien tekende voor grootse commotie zorgde. In 2004 verscheen In de Schaduw van geen Torens, Spiegelmans eigen poging om het drama van 11 september 2001 te verwerken. Samen met zijn vrouw Françoise Mouly verzorgde hij ook een reeks bloemlezingen met strips voor kinderen onder de titel Little Lit. Ook werkt hij aan verschillende korte strips tegelijk en geldt hij als één van de meest invloedrijke figuren uit de New Yorkse mediawereld. Los van dit alles blijft Maus in al zijn ruwheid en complexiteit een diamant die we graag aan elke nieuwe striplezer blijven aanraden.
