Concertgebouw, Brugge, 31 oktober 2009
Net als bij de vorige editie van ‘Music in Mind’ werd ook dit keer
een ‘Northern Light Night’ georganiseerd. De focus ligt hier op
artiesten uit het hoge noorden. Het monstersucces van Sigur Rós en
Björk is natuurlijk niet voor iedereen weggelegd, maar met de
regelmaat van een geiser bereikt er weer een nieuwe artiest onze
iPod of concertzalen. Wij begonnen met het soloconcert van de
Deense Our Broken Garden en trokken dan nog veel verder weg, naar
het Fordlândia van Jóhann Jóhannson.
Verrassend veel mensen hadden even voor achten al de weg gevonden
naar het Lighthouse voor het optreden van Anna Bronsted. Efterklang, haar
band, kan dan ook op een kleine maar hondstrouwe aanhang rekenen in
ons land. Als ‘Our Broken Garden‘ probeert ze het
tegenwoordig alleen, onder meer in het voorprogramma van Under
Byen. In Brugge kregen we Bronsted te horen in een heel breekbare
versie, met enkel een piano en een omnichord als begeleiding.
Helaas betekende ‘breekbaar’ in deze context even veel als
‘vervelend’. Na drie nummers hadden we Bronsteds slowcore-sound wel
ontrafeld, en begon ze wat in herhaling te vallen. Charmant was het
allemaal wel, maar het laatste nummer kwam er geen minuut te
vroeg.
Jóhann Jóhannson was uiteraard de naam die die avond het
meeste volk naar het Brugse Concertgebouw had gelokt. Een jaar
geleden bereikte hij met ‘Fordlândia‘ zijn
grootste publiek tot nu toe. Het conceptalbum over Henry Fords
mislukte plan om in het Amazonewoud een kolonie op te richten is
dan ook een plaat om elke dag van het jaar op weg te dromen. ‘Een
sfeerschepping die bedwelmender is dan ooit’, schreef collega (sv),
en we zijn het roerend met hem eens.
De IJslander bevindt zich op het raakvlak tussen klassiek en
elektronica, en ook live was die wisselwerking aanwezig. Jóhannson
had zowel een strijkerskwartet en een piano als enkele laptops en
een sampler meegebracht. Na vijf minuten, toen het titelnummer van
‘Fordlândia’ op het eerste bedaarde herkenningsapplaus kon rekenen,
bleek al snel dat de live-uitvoering een iets minder feeërieke
vlucht zou worden als de plaat. Dat is helemaal niet negatief
bedoeld, want de nadrukkelijker aanwezige elektronica zorgde ervoor
dat deze beleving van ‘Fordlândia’ zelfs voor wie de plaatversies
al helemaal uit het hoofd kent nog nieuwe horizonten zou openen.
Live lag de nadruk een stuk meer op het elektronische aspect.
Ondersteund door de minimalistische visuals kreeg een nummer als
‘The Rocket Builder’ zo een nog duisterder, bijna eerie
sfeertje.
Jóhannson liet de muziek voor zich spreken. Tussen de nummers door
kreeg het publiek niet veel meer dan een knikje. Meer zou de
natuurlijke flow ook onderbroken hebben, want de set bouwde mooi op
naar een climax. In de vorm van een weergaloos ‘Melodia
(Guidelines)’ kwam die er uiteindelijk. En hoe. Het Fordlândia dat
het Concertgebouw die avond was, daverde op zijn grondvesten. Wat
een uur lang zorgvuldig was opgebouwd, denderde omlaag. Henry Fords
Utopia bleek een luchtkasteel. Het applaus dat hierop volgde, klonk
oorverdovend, warm en hartelijk tegelijk.
Meer dan een veredelde epiloog kwam er daarna niet meer, maar dat
hoefde ook niet. Onze conclusie hadden we immers al: dit concert
van wereldniveau was onze trip van het jaar.
Door het afzeggen van Gabriel Rios betekende deze ‘Northern
Light’-avond meteen ook het einde van deze editie van ‘Music in
Mind’. We kunnen alleen maar hopen dat dit charmante festival
opnieuw een vervolg krijgt en een even vaste waarde kan worden als
het vergelijkbare Domino Festival in de AB. De haalbaarheid hiervan
is een andere kwestie. Cactus Music weigert net als bij het Cactus
Festival te mikken op de grootste gemene deler, en dat is
bewonderenswaardig. Maar Brugge is Brussel niet. Een ding staat
vast: als er een vierde editie komt van ‘Music in Mind’ zitten wij
gewoon weer op de eerste rij.