Het is alweer een tijdje geleden dat er nog eens een
zenuwslopende legal thriller in de bioscopen werd
uitgebracht. Van die sensationele rechtbankdrama’s die in de jaren
negentig ontzettend populair werden toen Hollywood over het werk
van John Grisham struikelde in de bibliotheek. Nerveus geritsel in
archiefkasten, corrupte zakenmannen met een geheime agenda en
rechtbanktirades die vreemd genoeg altijd goed gebekte
oneliners bevatten. Eén van de betere uitstapjes binnen
het genre was ‘Primal Fear’ van Gregory Hoblit, al was het maar
voor de fenomenale vertolking van Edward Norton. Een dikke tien
jaar later gooit Hoblit de deuren van de rechtbank nog eens open
met ‘Fracture’, een thriller die waanzinnig graag slim en strak wil
zijn, maar nooit verder raakt dan de shouderophalende
middelmatigheid. En dat terwijl Anthony Hopkins nog zo zijn best
doet om het publiek te plezieren met zijn meest demonische Hannibal
Lecter-grijns. Zet de Chianti maar snel terug in de kelder.
Rising star Ryan Gosling (‘Half Nelson’) speelt
Willy Beachum, een succesvolle assistent van de openbare aanklager
in Los Angeles. Hij staat op het punt om carrière te maken bij een
gereputeerde firma en is helemaal klaar voor het leven in de
fast lane. De laatste zaak voor zijn vertrek is een
makkie. Ingenieur Ted Crawford (Anthony Hopkins als Hannibal Lecter
light) heeft zijn vrouw (Embeth Davidtz) neergeschoten en
doet geen enkele moeite om het te ontkennen. Half met zijn
gedachten bij zijn nieuwe droomjob (en tussen de lakens van z’n
nieuwe bazin), begint Willy aan de zo goed als afgesloten
rechtzaak. Maar dan neemt de sluwe Crawford de proceduretouwtjes in
handen. Wat volgt is een gezellig kat-en-muisspelletje tussen Willy
en Crawford. Wie is er slimmer, de oude rot of de jonge leeuw?
Voor z’n genre heeft ‘Fracture’ best wel een intrigerende opzet:
een rijke ingenieur schiet z’n overspelige vrouw door het hoofd en
daagt vervolgens een arrogante knaap uit om het te bewijzen. Niet
bepaald uit het leven gegrepen, maar als uitganspunt voor een
simpele maar efficiënte gerechtsthriller zou het wel eens kunnen
werken. Twee zaken zijn van levensbelang: de geloofwaardigheid van
de acteurs en een plot die slim genoeg is om de kijker tot het
einde in de ban te houden. Hopkins en Gosling duelleren
enthousiast, maar de plannen van het evil genius zijn zo
doorzichtig en slordig dat zelfs een dementerende Matlock na tien
minuten zou doorhebben hoe de vork in de steel zit.
Structureel valt ‘Fracture’ terug te brengen tot de eenvoudige
premisse ‘Hopkins vs. Gosling’. Een gegeven waarbij je als acteur
verdomd sterk uit de hoek zal moeten komen om een verfijnde
klassebak als Hopkins in de touwen te krijgen. En daar weet
‘Fracture’ een verrassende troef uit te spelen door getalenteerd
baasje Ryan Gosling in de ring te plaatsen. De jongen is dan wel
een beetje ongelukkig doorgebroken met de bakvisklassieker ‘The Notebook’, maar
heeft zijn reputatie ondertussen grotendeels hersteld door op te
vallen in het onderschatte ‘Stay’ en een
Oscarnominatie binnen te halen met zijn ijzersterke
downer-rol in de leraar-aan-de-drugsprent ‘Half Nelson’. Hier
wordt hij een beetje afgeblokt door het zwakke verhaal (de plot
moet bijna letterlijk wachten tot Hopkins nog eens iets interessant
doet), maar zodra hij oog in oog komt te staan met zijn
tegenspeler, borrelt het acteerplezier van de man spontaan op.
Hopkins steelt dan wel de show met zijn verwaterde Hannibal
Lecter-trucjes (soms lijkt hij wel tegen Clarice Starling te
praten, let maar op de eierschaal-monoloog), maar het is Gosling
die de sympathie wint met zijn steeds radelozer wordende procureur
die voor het eerst in zijn carrière dreigt te verliezen (hoe meer
hij in het hoekje wordt gedreven, hoe zenuwachtiger hij over zijn
kortgeschoren kopje begint te wrijven). Punt is, Gosling is een
meer dan waardige tegenpartij voor Hopkins en samen maken ze het
spel van ‘Fracture’ stukken spannender, interessanter en
dynamischer dan het eigenlijk maar is.
Want zo degelijk de acteurs zijn, zo verdomd lauw en geforceerd
is het verhaal, dat bulkt van de ongeloofwaardige ontwikkelingen.
‘Fracture’ hangt niet aan elkaar met degelijk uitgewerkte
verhaallijnen, maar hoopt gewoon dat de kijker niet aandachtig
genoeg is om de clou te doorzien. En wanneer de onthulling dan toch
geïntroduceerd wordt (gelukkig geen belachelijke twists),
dan moet de kijker al heel hard zijn best doen om bepaalde zaken
door de vingers te zien. De ontknoping is veel te goedkoop, totaal
niet waterdicht en ook een vervelende anticlimax na de opbouw van
de film. Een thriller die zijn clevere mechanismen en krullende
mysteries zo in de kijker zet, kan het zich echt niet permitteren
om met zo’n flauwe oplossing op de proppen te komen. In een
aflevering van een doordeweekse politieserie raak je daar misschien
mee weg, maar van een high profile langspeelfilm verwacht
je toch net iets meer intelligentie en plausibiliteit. En de
futloze regie van Hoblit (we hebben één vermeldenswaardig shot
gevonden: de tuimelende camerabeweging bij de crime scene)
verdoezelt nu ook niet bepaald de zwaktes van het scenario.
En dan zitten we nog met het probleem dat de cast nogal
dunnetjes uitgewerkte personages heeft gekregen. Vooral Gosling zit
opgezadeld met een overbodige nevenplot omtrent z’n nieuwe bazin
(niet bijster overtuigend vertolkt door icy blondine
Rosamund Pike). Uiteraard bedoeld om de thematiek en de moraal van
zijn personage interessanter te maken (wat wordt het, een carrière
of rechtvaardigheid?), maar het klikt niet, net omdat de personages
weinig meer zijn dan radertjes in de machinale plot. Zelfs de immer
betrouwbare David Strathairn kan daar weinig verandering inbrengen
met zijn veel te kleine bijrolletje.
‘Fracture’ is een aanvaardbaar maar ogenblikkelijk vergeetbaar
wegwerpfilmpje dat vooral zal scoren bij de liefhebbers van het
genre. Het is bijlange niet zo slim (de affiche spreekt van een
super intelligent thriller, juist ja) als het denkt te
zijn, maar de hoofdrolspelers doen hun best om er toch nog iets van
te maken. Maar dan nog kunt u gerust wachten op de dvd, waar deze
wisselvallige ‘Fracture’ zich veel meer thuis zal voelen dan op het
veel te grote bioscoopscherm.
