Het moet van de grote vikinginvallen geleden zijn dat we zo overspoeld werden door het grote geweld uit het Hoge Noorden. Terwijl Noorwegen het ene rockgevaarte na het andere onze richting uit stuurt, krijgt ook Zweden de wind in de zeilen, en pakt het land uit met een steeds sterker eigen geluid. Dungen is de volgende naam om toe te voegen aan het lijstje met onder andere José Gonzalez, The Soundtrack of our Lives en The Hives.
Het geluid van Ta Det Lugnt ("Take it Easy") heeft een zekere gelijkenis met het maken van een Zweedse boswandeling onder het kauwen van de plaatselijke paddestoelen en andere geestesverruimende fungi. Wie ooit die noordelijke bossen bezocht heeft, zal het weten: je kan er hopeloos in verdwalen, ze zijn doorzeefd met verfrissende meren en hier en daar springt plots een rendier weg tussen de struiken. In de verte hoor je een donderwolk reeds onstuimig tekeer gaan, wanneer plots nerveus gierende gitaren de rust verstoren en een klagerig gezang aangeheven wordt. Voortgestuwd door wat nerveuze drum rolls en een stoere bas, vliegt het geluid plots de hoogte in om er alsmaar steviger op los te knallen. Plots valt de grond vanonder je voeten weg en zijn er enkel nog de gewone bosgeluiden en enkele donderslagen. Vele onverwachte zwenkingen en heuveltoppen later zit de eerste track van Ta Det Lugnt erop. Nog twaalf te gaan.
Achter de naam Dungen (volgens mijn Zweeds studerende deerne betekent dat zoveel als "het bosje") schuilt vooral de jonge Gustav Esjtes die nagenoeg alle instrumenten op het album zelf hanteerde. Van thuis uit kreeg hij de Zweedse folk met de paplepel binnengelepeld, en zoals gewoonlijk valt dat eraan te merken ook. Niet dat we precies weten hoe Zweedse folk precies klinkt, maar de fiddlers, violen en volkse liedjes die Esjtes door zijn vitale rock weeft, kunnen er zeker voor doorgaan. Zelfs vader Lars-Olof springt zoonlief in een aantal nummers met de fiddler bij. Maar naast folk zit er ook heel wat experimenteel gedoe in de muziek verwerkt. Electronica is het nauwelijks, maar vogelgeluiden, een aftands orgel, kindergeluiden en een verkrachte elektrische gitaar gaan er naadloos in elkaar over. En dan neemt het rockgeweld plots weer met zoveel storm over dat je onmogelijk stil kan blijven zitten.
Voor sommigen zal het allegaartje van Dungen misschien moeilijk te vatten zijn, maar de pure passie die van de muziek vlamt, zal weinigen onberoerd laten. Op Ta Det Lugnt vind je dan ook zowat alles: van pure melodische poëzie en intieme folk tot al het geweld van een volledige vloot ontketende Noormannen. Het enige wat je niet op de plaat terugvindt, is simpele rock. Aan elke song zit wel een scherp randje waar je je ferm aan zou kunnen snijden. Soms wordt het allemaal net iets te veel, zoals op het hyper-experimentele "Lejonet & Kulan," een opeenvolging van esoterische geluiden die nergens heen gaan. Maar wanneer de laatste noten van de fantastische finale "Sluta Följa Efter" weggestorven zijn, kan je niet anders dan vol bewondering en verlangen op zoek gaan naar de repeat-toets.
Kortom, Dungen is de heruitvinding van de progrock. Het is een symfonie van de moderne psychedelische rock. Pink Floyd meets Madrugada, en misschien ook wel folk meets psychrock, maar bovenal is dit een geniale plaat met bakken lef en ontvlambare passie.
