Het heeft even geduurd, maar met de Britse verkiezingen in aantocht kon hij zich niet meer inhouden. Eindelijk is er een nieuwe plaat van onze favoriete cynicus Tom Mcrae. En die bevat naar oude gewoonte weer “een beetje cynisme, een beetje radeloosheid, maar ook wat hoop aan het einde, om aan vast te klampen.” Want een vrolijke frans zal hij nu eenmaal nooit worden.”
enola: Hoe ben je erop gekomen je band, waarvan de meeste leden al jaren meegaan, nu toch plots een naam (The Standing Band, ml.) te geven?
Mcrae: Ik denk dat ik de toch wel speciale groepssfeer die ontstaan was op de tournee voor Alphabet of Hurricanes wou vastleggen in een naam. Het voelde als een goed moment om eens te zeggen ” laten we het een groep noemen”, een beetje als Crazy Horse of The Attractions, zelfs al is het maar voor even.”
enola: Had je nood aan een bandplaat na je solotournee?
Mcrae:“Het voelde wel een beetje zo aan ja. Ik dacht dat de mensen de gevoelige singer-songwriter ook wel eventjes beu gezien waren, en ik wou niet opnieuw hetzelfde doen. Maar het was wel moeilijk uit te zoeken hoe ik de emotionele kracht van een solo-optreden ook uit een band kon halen. Met een band is het harder werken, want solo heb je toch makkelijker een directere band met het publiek. Als je solo speelt, vraag je tegelijk ook veel meer van een publiek, want ze moeten zich anderhalf uur enkel op jou concentreren.”
enola: Tussen de songs mag er al eens gelachen worden. Hebben we een stand-up comedian aan jou verloren?
Mcrae:“Ik hou wel van bullshitten ja. (lacht) Neen, ik zou een vreselijke comedian zijn, alhoewel ik wel meer zou verdienen. Maar ik vind het wel belangrijk dat het publiek kan ademen tijdens de show, want mijn songs zijn vaak nogal intens. Ik wil ook echt interactie. Als je iemand verschillende keren ziet optreden en ze zeggen niets, is dat waarschijnlijk charismatisch in het begin, maar na tijdje krijg je dan toch een verlangen naar een zekere band via conversatie. Ik hou van performers die met zichzelf kunnen lachen, die zich verliezen in een verhaal, om zo een band met het publiek te vormen die elke avond anders zal zijn. Dat is voor mij een essentieel deel van optreden. Het prachtige aan livemuziek is juist die communicatie, en ik wil communiceren via muziek én via de ruimte ertussen.”
enola: En je denkt dat humor daar het beste middel toe is?
Mcrae:“Het maakt de sfeer in ieder geval wat lichter. Het hoeft niet altijd humor zijn, je moet gewoon een manier van communiceren vinden. You have to unlock an evening, een manier vinden zodat iedereen kan genieten van de vreemde, eenmalige sfeer van dat unieke optreden. En ik probeer er natuurlijk voor te zorgen dat er niemand van het balkon springt, en dat hetzelfde aantal mensen de zaal verlaten als er toegekomen zijn.”(lacht)
enola: De plaat klinkt ook Amerikaanser, is dat de invloed van Brian Wright?
Mcrae:“Vind je? Ja misschien wel, Brians inbreng is in ieder geval heel groot, en hij is een fantastische muzikant die echt geworteld is in die Amerikaanse muziektraditie. Maar americana is sowieso ook de muziekstijl waar ik het meeste mee heb, dus ik denk dat het een beetje onze beide muzikale achtergronden waren die samenkwamen.”
enola: Je hebt altijd wel wat politiek geïnspireerde nummers op je platen gehad, maar nu hangt er wel echt een felle politieke sfeer rond de nummers. Wil je nog altijd een angry old man worden?
Mcrae:“Ja ik denk het wel, zolang het doelwit juist is, en zolang er een verschil is tussen kwaad en bitter zijn. Kwaad zijn is geëngageerd blijven, en er is nu véél meer om kwaad over te zijn dan tien jaar geleden. Ik hou meestal niet van politieke nummers omdat ze niet lang meegaan, maar ik vind het ook belangrijk om te zingen over waar je zelf mee zit.”
enola: Vroeger zei je dat je dacht dat het publiek te cynisch geworden was voor politieke songs, en dat je schrik had te snel een prediker te worden. Ben je daar niet meer bang voor?
Mcrae:“Neen, dat is wel waar, je weet dat je geen nieuwe mensen gaat bekeren door muziek, maar deze plaat maken was ook iets puur voor mezelf. Mijn vrouw was het beu dat ik voortdurend kwaad werd wanneer ik de televisie opzette of de krant opensloeg, en uiteindelijk moet je met die energie iets doen, maar ik ben niet dapper genoeg om de politiek in te gaan. Ik kan me enkel via muziek uitdrukken. Een nummer kan wel een persoon veranderen, en die kan op zijn beurt de wereld veranderen. Er is nog nooit een periode geweest waarin we zo direct met de situaties van andere mensen geconfronteerd worden, waarin we over alles zo snel een mening klaar moeten hebben. We zijn ons constant bewust van alles, en dat is een grote verantwoordelijkheid, die tegelijk heel vermoeiend is. Als je een vrouw en kinderen en een zware job hebt, en zelf moet ploeteren om er te komen, ga je wel sympathie voelen voor iemand aan de andere kant van de wereld, maar je kan moeilijk op een vliegtuig springen. Maar ik vind dat we betrokken moeten blijven, we zijn maar een kleine groep op een kleine planeet en we moeten ons aan elkaar vasthouden.”
enola: Volgende week zijn het verkiezingen in Engeland (dit interview werd voor 7 mei afgenomen, ml.). De opkomstcijfers zijn historisch laag, ga jij stemmen?
Mcrae:“Het probleem met een democratie is natuurlijk dat je stemt voor wie je hébt, eerder dan voor wie je wil, en vaak is dat de keuze voor het minste kwaad. Het is zeker een belangrijke verkiezing, maar ik denk dat de politiek bijna alle macht verloren heeft. Kijk naar het milieu: niemand die echt grote veranderingen op dat vlak wil realiseren, raakt ooit verkozen. Democratie kan dat gewoon niet bereiken. Ik begrijp dus zeker wel dat mensen niet gaan stemmen en denken dat het niets verandert, en ze hebben waarschijnlijk grotendeels gelijk ook. Maar je bent nu eenmaal lid van een samenleving, en stemmen hoort bij de verplichtingen die dat met zich meebrengt. Stemmen is ook je recht op klagen verdienen. Ik kijk er vooral naar als een ouder persoon, die al wel genoeg verkiezingen heeft meegemaakt om te weten dat je niet stemt om meteen een nieuwe wereld te zien verschijnen. Je stemt meer voor je kinderen en kleinkinderen dan voor jezelf, en dan is het een morele verplichting dat ook te doen.”
enola: Je woont nu in Frankrijk: denk je dat je nog ooit zal terugkeren naar het Verenigd Koninkrijk?
Mcrae:“Ja, waarschijnlijk wel, ik beschouw wonen in Frankrijk als een welbepaald hoofdstuk in mijn leven, maar ik beschouw geen enkele plek als permanent. Vroeger werkte ik veel in de stad, maar nu ik ouder ben, wil ik vooral kalmte en rust in mijn hoofd. En een tuin natuurlijk.”(lacht)
enola: Voel je je een beetje een nomade?
Mcrae:“Het is een beetje een cliché natuurlijk, zo’n nomadebeeld. Ik probeer gewoon wat variatie in mijn leven te brengen, en verhuizen is iets wat daarvoor kan zorgen. Ik wil niet eeuwig hetzelfde leven leiden.”
enola: Heb je “Hope against Hope” heel bewust als laatste nummer gekozen? Het voelt echt aan als een afronding.
Mcrae:“Ja, vanaf het moment dat ik het geschreven had, wist ik dat die song het slot moest zijn. Een beetje cynisme, beetje radeloosheid, maar ook wat hoop aan het einde, om aan vast te klampen.”
enola: Ook “Let Me Grow Old With You” lijkt bewust in het midden gezet, als een punt om tot rust te komen na de eerste helft.
Mcrae:“Het is een heel direct liefdesliedje, over ouder worden en beseffen dat je leven uiteindelijk wel meevalt. De meeste liefdesliedjes gaan over ofwel het begin of het einde van een relatie, maar er zijn weinig nummers die een simpele getuigenis van volwassen liefde zijn. Paul Simon heeft een mooie song over hoe hij de kleine kantjes van zijn geliefde haat, maar hoe hij tegelijk nog steeds zielsveel van haar houdt. “
enola: Enkele jaren geleden zei je dat je wou opschuiven van persoonlijke naar meer narratieve songs. Ben je daar nog steeds mee bezig?
Mcrae:“Ik zou het in ieder geval graag willen. Ik vind de verhalen van andere mensen tegenwoordig interessanter dan mijn eigen verhaal. Maar dan nog, zelfs als je personages uitvindt, zullen de songs nog altijd ergens persoonlijk zijn: je steekt er altijd iets van jezelf in, daar ontkom je niet aan. Maar als luisteraar ben ik nu in ieder geval meer geïnteresseerd in verhalende nummers, in plaats van in mensen die vertellen hoezeer ze hun geliefden missen. Dat is ook heel mooi en krachtig, maar ik wil wat meer volwassen worden dan dat.”
enola: En hoe kijk je dan terug op je eerste platen?
Mcrae:“Ik luister niet echt naar die platen om te weten wat ik toen voelde. Ik probeerde trouw te zijn aan de persoon die ik toen was, en als ik toen onvolwassen klonk, was dat omdat ik zo was als persoon. Maar mijn nummers waren nooit dagboekfragmenten, ik wou altijd ook universele songs schrijven. En live kan je je songs altijd opnieuw uitvinden. Uiteindelijk reizen ze met je mee.”
enola: Maar je hebt nog wel de herinneringen aan bijvoorbeeld een relatie die je in een song verwerkt hebt, iets wat je niet hebt als je narratiever werkt?
Mcrae:“Goed punt. Niet echt, want voor mij stopt het daarover te gaan wanneer ik de song opgenomen heb, dan wordt het een nummer dat ik goed moet opvoeren. Ik sta op het podium niet te denken aan het moment waarop ik het nummer schreef, optreden is geen oefening in nostalgie. En het zou emotioneel vermoeiend zijn als je vast blijft zitten in die songs; ik zou wel wat therapie nodig hebben dan. Een voordeel van ouder worden is ook dat je nu lacht om dingen waar je ooit kwaad en bitter over werd. Je relativeert veel gemakkelijker, en het grote leven is uiteindelijk niet zo belangrijk als je denkt. Je vrouw, je kinderen, de kleine dingen, dat is wat telt.”
enola: Jij leidt als muzikant waarschijnlijk wel een leven dat voor velen meer voldoening lijkt te geven dan een nine-to-five leven.
Mcrae:“Dat denk ik niet. Ik doe dit omdat ik dit moet doen, omdat het me kalm houdt. Maar ik kan een scheiding maken tussen dat en mijn werkelijke leven, ik heb niet de drang mijn leven in de derde persoon te leiden. Dat kan je als je jonger bent, dan probeer je die persoon te zijn, maar dat is gewoon vermoeiend na een tijdje. Mensen willen wel het beeld van een full-time getormenteerde artiest, maar ik wil niet doen alsof ik dat ben.”
enola: Is dat misschien ook de reden dat je nu meer narratief schrijft?
Mcrae:“Je mag niet naar jezelf en jouw leven kijken als enige bron van muziek, dan ga je manieren zoeken om je leven moeilijk te maken, bijvoorbeeld met drugs en alcohol, om zo inspiratie op te doen om krachtige muziek te maken. Zo was ik vroeger wel, dan nam ik een stuk dynamiet, stak het in een bepaald aspect van mijn leven om te zien wat er gebeurde, met in mijn achterhoofd het idee “misschien kan ik daar een album uit maken”, maar dat is gewoon dom en kinderachtig, en je doet er alleen jezelf en andere mensen pijn mee. Het leven is zo al hard genoeg.”
enola: Tot slot: ik denk dat je je mag opmaken voor een rechtzaak, want er is een Amerikaanse boyband die zichzelf The Ministers of Orgasm ( Mcraes eerste band, ml.) heeft genoemd, en hun auditievideo “Strok You Baby” heeft al 120 views op Youtube.
Mcrae: “Meen je dat nu? Geweldig. (lacht) Ik prijs mezelf gelukkig dat er nog geen Youtube was in de periode van mijn eerste groep, vreselijke muziek was dat.”
enola: Dus er zit geen reünie aan te komen?
Mcrae:“Niet meteen neen, maar zeg nooit nooit natuurlijk, als het genoeg verdient, wie weet.”(lacht)
