80 min. / DK/ 2007
De vuistslag die Anders Morgenthaler een jaar geleden uitdeelde
met zijn bikkelhard wraakfestijn ‘Princess’, voelen we nu
nog op onze onderkaak gloeien. Met zijn geslaagd knip- en plakwerk
van animatie en real-lifebeelden liet Morgenthaler meteen merken
uit welk uniek en gedurfd hout hij vervaardigd is: een vijfjarige
meisje dat, gewapend met een koevoet en een duivelgedreven nonkel
pastoor, de dood van haar moeder de pornoprinses probeert te
wreken? Neen, dat hadden we nog niet eerder gezien. De film, die
blaakt van originaliteit en talent, kreeg met een ‘bijna’
straight-to-dvd release (de film speelde ocharme een paar weken in
de Vlaamse zalen) echter helemaal niet de belangstelling die hij
verdiende. Hopelijk kan ‘Ekko’, Morgenthalers tweede film, op iets
meer bijval rekenen. Wél volledig met acteurs van vlees en bloed
opgenomen en met een minder choquerende opzet – geen kindermisbruik
dit keer, maar kindernapping- zou dat geen probleem mogen zijn. Al
zijn we er ook meteen eerlijk in: de titel mag dan iets anders doen
vermoeden, ‘Ekko’ (Echo voor de niet-Denen) blijft toch iets minder
lang in je hoofd pingpongen dan ‘Princess’.
Ooit al gehoord van een geslaagde kidnapping? Eentje die even
rustig verliep als een vriendschappelijke interland,
schouderklopjes en het uitwisselen van T-shirts incluis? Het blijft
een op voorhand verloren zaak. Nog ingewikkelder wordt het wanneer
je je eigen kind ontvoert: probeer dan nog maar eens de situatie
eervol te herstellen of de tijd succesvol terug te draaien. Met
alle vechtscheidingen van vandaag, blijkt dit ‘noodplan B’ om je
kind terug te winnen, steeds minder ver gezocht. Beter nog,
sommigen geloven dat het écht de enige uitweg is. Simon Haslung
(Kim Bodnia), een kloeke politieagent, arriveert met zijn zesjarig
zoontje Louie bij een verlaten landhuis aan een meertje. Zijn zoon
maakt hij wijs dat ze er een gezellige vakantie van gaan maken, en
hij houdt hem een verhaal voor dat hij hun ‘eiland’ nooit mag
verlaten en zeker niet te dicht bij het meer komen, want daar
zitten gevaarlijke piraten die al voor minder iemand over de kling
hebben gejaagd. Papa en zoon amuseren zich kostelijk tot hun
kattenkwaad verstoord wordt, wanneer Simon last krijgt van nacht-
en overdagmerries. Uit het meertje achter het huis (het blijkt zijn
ouderlijk huis te zijn) komen de demonen uit Simons
getraumatiseerde kindertijd zijn dromen in geklauterd en ook
overdag ziet hij Nessies uit zijn onverwerkt verleden
opduiken. Samen met zijn paralyserende schrik om gesnapt te worden
door de politie, leidt dit tot paniekaanvallen en verbaal geweld
tegenover zijn zoon. Tot overmaat van stress wil plots de
kassierster van het dorpje, Angelique, het tweetal redden door zich
als Chinese vrijwilliger de rol van huismoeder aan te meten. Dat
terwijl Simon eigenlijk gewoon wat kostbare tijd alleen met zijn
zoon wil doorbrengen.
Net als in ‘Princess’ besteedt
Anders Morgenthaler weer veel aandacht aan de psychologische
uitwerking van zijn personages. De unieke relatie tussen Simon en
Louie wordt héél mooi en overtuigend opgebouwd en vooral in de
doodeerlijke vraag- en antwoorddialogen laat Morgenthaler weer de
taboeverpletteraar en mensenkenner in zich opstaan. (“Papa, wat
is een pedofiel?” en “Louie, wie zie je het liefst: je mo of je far
(mama of papa)?“.) De twee hoofdacteurs geloof je maar al te
graag op hun woord: Kim Bodnia schotelt ons een wacko flik
voor waar je toch medeleven en begrip voor kan opbrengen en de
kleine blonde prins overtuigt makkelijk met zijn
volwassene-in-een-kinderlijf vertolking. Want wie houdt er
eigenlijk het hoofd koel en blijft overzicht op de situatie houden?
Wie grijpt naar de wapens als het nodig is? Wie stelt existentiële
vragen en wie geeft daarop de half verzonnen waarheid als antwoord?
Wie kruipt er ’s nachts na een zweetdroom bij wie in bed? Wie
gelooft nog in spoken?
De kleurrijke kindertekeningen die Louie maakt tijdens zijn
verblijf in het huis zetten alles nog eens concreet in de verf en
illustreren en verklaren de band tussen het tweetal en de verdere
ontplooiing ervan prachtig. Naast deze inventieve beeldtaal, waagt
Morgenthaler zich zelfs aan enkele symbolische toetsen, zoals de
kop koffie die nét niet als een gebroken illusie op de grond
stukspat of de muizen die Louie ‘de plank op jaagt’, als waren het
zeerovers, indringers die hun eiland komen verstoren. De fotografie
in ‘Ekko’ is trouwens uitstekend. Een aaneenschakeling van mooie
vakantiekiekjes: van puur visueel smakelijke beelden van de zon op
het blonde bolleke van de fotogenieke Louie in zijn veel te grote
politiehemd, tot de krachtige vertaling naar beelden van Simons
verleden dat zich als een gulzige draaikolk op hem vastzuigt.
Adembenemend.
Visueel is Morgenthaler rijp genoeg, maar om een verhaal
degelijk te kunnen vertellen, moet hij het groen nog wat vanachter
zijn oren krabben. De hele kidnapsituatie heeft iets Anders Thomas
Jensen-absurds, maar die humoristische toon wordt iets te veel
overschaduwd door de ’thrillernormen’ die Morgenthaler vlijtig
hoopt te halen. Met geluid als belangrijkste spanningseffect: het
gehijg van de jongen in zijn angstdroom, de soms bevreemdend
vrolijke muziek bij stresspunten, het ‘afgedekte oren-effect’ en
het onderwatergevoel. Allemaal sterke ideeën met een wisselend
succesvolle uitwerking. Tenslotte lijdt de film aan kleine
scenariokwaaltjes, als muggenbeten op een verder prachtig
gestilleerde arm: Stine Fischer Christensen (de dochter uit
‘After the
Wedding’) speelt een donderse luipaardlady, maar haar relatie
met Simon is lichtjes van de pot gerukt, de plotwendingen sluiten
hier en daar niet even nauw aan elkaar, of zijn gewoon niet
passend, en ook de finale valt wat mager uit.
Hopla, de horde is genomen. De vloek van de tweede film waar
iedereen na een onverwacht succesvol debuut zoveel schrik van
heeft, heeft Anders Morgenthaler overmeesterd. En ja, zijn film is
intrigerend en veelbelovend genoeg om ook al naar zijn derde uit te
kijken. Wij zitten alvast popelend op de eerste rij. Met een Deens
vlaggetje in de aanslag.
