Na een hele resem livemateriaal is de populaire progmetalband Dream Theater er opnieuw met nieuw studiowerk. Dream Theater-platen zorgen altijd voor de nodige discussie, en bij de ietwat heaviere vorige langspeler Train Of Thought was dat meer dan ooit het geval. Nieuwe plaat Octavarium doet niet onder.
Bij de release van het vorige album trokken sommige fans aan de alarmbel toen ze hun psychologische gesteldheid volledig gekelderd zagen door een Dream Theater-goes-heavy-metal-syndroom. Octavarium heeft intussen al voor evenveel controverse gezorgd: op dit album wordt vooral de zachtere kant van de muziek uitgewerkt. Het vooraf uitlekken van het album zorgde zelfs voor het stilleggen van het officiële Dream Theater-forum. Maar nu over naar de muziek!
Opener "The Root Of All Evil" zorgt voor een knallend aperitief op Octavarium en sluit eigenlijk nog het beste aan bij voorganger Train Of Thought. Een omineuze intro gevolgd door enkele stevige knallen, waarna de song losbarst. Wat meteen opvalt, is dat de gitaar minder direct in de mix staat dan bij de vorige plaat en het keyboard meer zijn rol gaat opeisen. Dat wordt nog duidelijker in de tweede helft van het album, waarin een schitterende keyboardsolo begeleidt wordt door een lekker rollende riff van Petrucci.
De volgende gangen zijn echter nogal wisselvallig —zo kan de daaropvolgende ballad "The Answer Lies Within" niet echt bekoren. Wel wordt duidelijk dat LaBrie hier een glansprestatie achter de microfoon neerzet. Zelden probeert hij de hoogste registers te halen. Dat zorgt ervoor dat zijn timbre op dit album goed tot zijn recht komt zonder geforceerd te worden.
Twee nummers later volgt "I Walk Beside You", een tweede ballad, meteen ook de kortste track van de schijf. Dit is zonder twijfel een van de beste ballads die Dream Theater de laatste acht à tien jaar schreef. Eerder poppy van opbouw en klank, kan de aandachtige luisteraar er zonder twijfel U2, en meer bepaald Bono-invloeden, in terugvinden. Wat vooral voor de zang van LaBrie geldt, niet voor de muziek zelf, die eigenlijk niets met de wereldverbeteraars te maken heeft.
"Panic Attack" en "Never Enough" blijven helemaal niet hangen en lijken soms zelfs verplicht af te werken nummers. "Sacrificed Sons" gaat dan weer de goede kant op: het afgewogen gebruik van bevreemdende gitaareffecten geeft het nummer een speciale sfeer, waardoor het zich op zijn manier van de rest van het album onderscheidt.
Het afsluitende titelnummer is echter het echte klapstuk van Octavarium en zorgt voor een waarlijk progressief festijn. Net als de andere nummers staat het niet bol van uitgebreide solopartijen en technische hoogstandjes, maar kan het wel terugvallen op een vernuftige opbouw en aanhouden van spanning gedurende de volle vierentwintig minuten. De band slaagt erin de sfeervolle aanloop die boven de tien minuten klokt, nooit saai te laten worden, om de luisteraar daarna mee te nemen op een ingenieus geconstrueerde rollercoaster.
