Een onvervalste Belpop-klassieker. Dat, en niets minder, is The Key van The Shovels.
Sinds de jaren negentig is de Hasseltse cultfiguur en busker Erik Debny al in de weer met The Shovels. Dat leverde hem heel wat respect van medemuzikanten en allerlei melomanen op, al bleef mainstreamsucces de band altijd ontglippen. Dat zal nu ook weer het geval zijn, maar je kan Fons Records maar dankbaar zijn voor het uitbrengen van dit zesde album, want het werd er weer eentje dat Debny nog eens op de kaart zet als een van onze meest begaafde en consistente songschrijvers.
Hedendaagse geluiden moet je hier nog altijd niet zoeken. ‘s Mans songs klinken alsof de tijd bleef stilstaan rond 1965 en worden ingespeeld met vintage 60’s materiaal, maar hij heeft die hoogdagen van de pop duidelijk in z’n DNA zitten. The Key jaagt er 16 songs door in minder dan drie kwartier en bulkt van de gouden hooks en melodieën. Doe de test: beluister het album een keer of drie na elkaar, leg het vervolgens een paar dagen opzij en luister dan nog eens. Je zou zweren dat de ene vergeten classic na de andere op je afgevuurd wordt.
In teksten over Debny duurt het doorgaans twee-drie regels voor The Beatles vernoemd worden. En terecht, al klinken The Shovels eigenlijk vooral als The Beatles met Ringo Starr als leider. Niet om te suggereren dat de Belgische bard zich enkel kan meten met de minst getalenteerde van het legendarische kwartet, maar omdat die ook een spontaniteit en haast kinderlijke charme bezat die je hier ook hoort. The Key is geen perfect gestroomlijnde, gespeelde en gezongen plaat (daarvoor bestaan Steely Dan-platen). Hier en daar is het wat wankel en ze zitten er vooral vocaal al eens naast, maar dat deert niet. Het album compenseert dit ruimschoots met verfrissende melodieën en afwisseling. Er zijn geen oosterse of zwaar psychedelische zijstappen nodig om te boeien.
Opener “Hello Mrs. Gorgeouspiece” draagt trouwens veel sterker de stempel van een ander sixties-icoon – Ray Davies – en het is een referentie die nog vaker terugkeert. Maar Debny laat ook zijn kompanen schitteren. Bassist Tom Vienne (Tonsils) neemt “Rabbits In Headlights” voor z’n rekening. Even hoor je The Stooges’ “Real Cool Time”, maar het is er vooral eentje voor de Nuggets-box. Nele Janssen (Peuk) scoort verderop zwaar met het occult getinte, ronduit fantastische “I Said Hello” (met dat heerlijk zeurende orgeltje) en doet een lichtjes naar country-oorden geurend duet met Debny in “Artifical Intelligence”.
En dan is er Debny zelf: het drama van “The Curse” klinkt misschien wel wat aarzelend en is niet helemaal stabiel of zelfs grammaticaal correct, maar het is een emotionele voorhamer die in de jaren zestig had kunnen uitgroeien tot een wereldhit. De laatste minuut alleen al rechtvaardigt de aankoop van het schijfje. Jaloersmakend songschrijversambacht dat memorabele vervolgen krijgt in het ultra-catchy “Responsebillities” [sic], de stuiterende potten- en pannenpop van “Hotter Than Mine” en de utopie van “Transistor Treasure”. Dit is pure The Kinks Are The Village Green Preservation Society, maar op z’n Vlaams.
En dan hebben we enkel maar songs vermeld uit de eerste albumhelft. Laat de zomerjurken dansen met “Let’s Get Going” en hoor hoe een samenwerking tussen Daniel Johnston en Guided By Voices zou kunnen klinken in “Stand By The Window”. Vervolgens maak je iedereen wijs dat “Peace Of Mind” een vergeten sixties-klassieker is. “Inspired By The Devil” knipoogt overduidelijk naar die andere song over de gehoornde, en afsluiten gebeurt met “The World Belongs To The Young”. Een sympathieke boodschap, maar blijf zeker nog even rondhangen, Erik.
Slotsommetje? The Key heeft weinig gemeen met deze gesjeesde post-post-tijden waarin alles plots op losse schroeven staat en de totale verwarring en versplintering koning zijn. Ideaal om je even af te sluiten, dus. Anderzijds is het ook een universeel lesje in songschrijverij, dat binnen vijf, tien of twintig jaar ook nog zal imponeren. En als er dan al een tijdmachine zou bestaan, maak dan even een reis door de tijd en word een wereldster in de jaren zestig. Prachtprachtprachtplaat!
