Weinig artiesten hebben de voorbije drie decennia zo indringend en eigenzinnig huisgehouden in de zone tussen roots- en indierock, en nog minder hebben er zo’n enorme catalogus weten op te bouwen, als Howe Gelb. De man uit Tucson, Arizona, is een muzikale nomade in hart en nieren, blijft zelfs in tijden van grote veranderingen opvallend actief en snijdt nog niet verkende speelzones aan met het verbluffende gemak dat hem eigen is. Welkom in de wereld van Future Standards.
Op zijn nieuwste leidt Gelb een pianotrio. Inderdaad: piano, bas, drums. En hij zingt, hier en daar aangevuld met een extra stem of een keer of twee wat gitaar. Country, folk, Tex-Mex, blues: het zat allemaal al in een discografie die via het van bezetting wisselende Giant Sand (+ variaties) en een schizofrene solocarrière al een ode leek aan de muzikale gulzigheid (of besluiteloosheid, voor wie zich minder goed kon vinden in die soms associatief bewegende, wat rommelige platen en concerten van Gelb & co.). En op het prachtige ‘Sno Angel Like You (2006) werd ook al gerotzooid met gospel. Eigenlijk geen verrassing dus dat Gelb, een man die zich altijd een beetje à l’improviste door leven en muziek beweegt, uiteindelijk bij de jazz zou belanden.
En dan gaat het ook nog over een van de meest traditionele vormen van het genre: het format van de ‘song’ zoals dat lang geleden al vastgelegd werd door componisten en uitvoerders als Cole Porter, Hoagy Carmichael, Frank Sinatra en Nat King Cole. Het is het terrein van crooners en flemende nachtbrakers die in een van sigarettenrook vergeven nachtclub nog snel een demonstratie geven met opgestroopte hemdsmouwen terwijl de barman van dienst lusteloos de laatste glazen spoelt en asbakken stapelt en de laatste drie-vier tooghangers veel te luid, met dubbele tong en ongecontroleerde gebaren geheimen en heldendaden opdissen, tot ongeloof van hun zwalpende gesprekspartners.
De missie van Gelb: de klassieke song onder de loep houden, bestuderen en er een eigen invulling aan geven die met een beetje geluk en expertise wat toekomstige standards zou moeten opleveren. Geen idee of deze twaalf compacte songs een lang leven beschoren is en/of ook buiten Gelbs kring van gelijkgestemden aangegrepen zullen worden om verder te verdiepen, maar het album is in ieder geval een verrassend degelijke en gefocuste bedoening geworden. Verrassend, omdat Gelbs open en toeval-aanmoedigende aanpak eigenlijk haaks staat op dit format, dat het moet hebben van duidelijke afspraken en structuren.
Future Standards blijft alleszins trouw aan de regel die zegt dat je met je beste materiaal opent. “Terribly So” en “Irresposible Lovers” zetten de toon met een lome pianojazz vol wankel gezongen, maar wel fraaie, melodieën. Gelb put uit eigen ervaringen, de songs zitten vol met geografische verwijzingen naar zijn roots en referenties aan oudere albums, en zijn ietwat nonchalante manier van zingen zit deze gezellig schommelende songs als gegoten. Met zangeres Lonna Kelley erbij werkt het al helemaal, want de samenzang tussen de half gemompelde croon en de schuchtere meisjesstem zorgt voor een onweerstaanbare charme.
Er wordt een beetje verleidelijk met de heupen gewiegd (en bijna, bijna, verwacht je dat Audrey Horne komt binnenschuifelen), hier en daar een halve versnelling hoger geschakeld (maar niet meer), een vaag exotisch ritme binnengesmokkeld en Gelbs vertelstijl en stokpaardjes blijven doorheen dat alles intact. Dat de man al een fraai stukje piano kon spelen was al langer duidelijk (zijn even verfrommelde als pakkende solo in “4 Door Maverick” behoort intussen al bijna 20 jaar tot onze favoriete momenten in ’s mans discografie), dus nu hij dat prominent in de verf zet, voelt het eigenlijk ook aan als een logische stap.
Er zit vermoedelijk niet genoeg vuurwerk of peper in deze songs om ze stuk voor stuk van elkaar te onderscheiden, laat staan om ze allemaal naar voren te schuiven als hoogtepunten, maar Gelb is er wel in geslaagd om deze uitstap helemaal naar zijn hand te zetten en deel te laten uitmaken van dat bontgekleurde, onvolmaakte, eindeloos aanhoudende totaalwerk.
Relevante artiesten:
