Nog voor de kerstkalkoen goed en wel is verteerd, krijgen we van het KRAAK-label alweer een volgend feestmaal voor de kiezen. De nieuwe plaat van Razen is er gelukkig eentje van het type waar we niet snel genoeg van krijgen.
Wie het Gentse label ook maar een beetje volgt, zal in de loop van de voorbije jaren al wel wat hebben opgepikt van deze groep rond Brecht Ameel en Kim Delcour, die in 2010 debuteerde met een split-lp in het gezelschap van Sheldon Siegel. Razen is dan ook makkelijk te herkennen omdat het gebruik maakt van weinig courante, soms bijna antieke instrumenten (zoals tenora, santoor en doedelzak) binnen een idioom dat wordt gekenmerkt door drones en minimalisme. Maar hoewel hun jongste worp Endrhymes grotendeels in de voetsporen treedt van voorganger Remote Hologram uit 2014, hebben de rauwe drones voor een stuk plaats moeten ruimen voor een meer uitgepuurde en melodieuze aanpak.
Een van de interessantste aspecten van Razen – een dat de afgelopen jaren bovendien aan belang heeft gewonnen – is het gemak waarmee het vroege elektronica weet te integreren binnen een (eeuwen)oud instrumentarium. De groep slaagt er ook nu weer in om deze twee verschillende werelden met elkaar te verbinden, waarbij niet geraakt wordt aan de eigenheid van de afzonderlijke elementen. Een naakte oscillerende synthklank weten ze perfect te koppelen aan de meanderende lijnen van een middeleeuws blaasinstrument. Het resultaat is telkens verrassend eigentijds.
Ameel en Delcour maakten er de afgelopen jaren tevens een gewoonte van om met allerlei gasten te werken, alsof de groep voortdurend op zoek was naar de goeie constellatie. Zo is David Poltrock hier opnieuw van de partij, die met zijn Ondes-Martenot (een van de vroegste elektronische instrumenten) al een behoorlijk aandeel had op Remote Hologram, maar nu schijnbaar als volwaardig bandlid de muziek van Razen mee vormgeeft. Endrhymes is bijgevolg een trioplaat geworden, waarop zich vier begeesterende, minimalistische improvisaties ontvouwen.
Opener “Reaper” is meteen een oorwurm van jewelste. Met enkele eenvoudige patronen van doedelzak, Ondes-Martenot (weliswaar gekoppeld aan een sequencer) en monochord ontstaat namelijk een verslavende jam eenmaal de doedelzak via een schelle uithaal haar intrede doet. De wijze waarop het trio hier voor een impact zorgt met slechts enkele korte, herhaalde frasen is niets minder dan briljant. Een kleine tien minuten lang wordt de spanning vastgehouden, hoewel Razen op muzikaal vlak slechts voor een beperkte ontwikkeling kiest. Het trio hanteert hier dan ook een formule waarin spaarzaamheid en efficiëntie elkaar uitbalanceren. Geen wonder dat het deep listening concept van Pauline Oliveiros als referentie wordt aangehaald.
In de twee fascinerende middenstukken is de muziek gespeend van duidelijke ankerpunten. De luisteraar is hier aangewezen op de afwisseling tussen lange uithalen en percussieve accenten van onder meer Delcourts tenorblokfluit. Aanklampen en volgen is hier de boodschap, want Razen schuifelt voortdurend over vervaarlijk en onvast terrein. Met “Sleeper” keert het trio vervolgens terug naar de succesvolle aanpak van de openingstrack en wordt een dansende doedelzakmelodie na enkele minuten ingewisseld voor haar analoge spiegelbeeld, waarna het originele instrument bijna ongemerkt terug overneemt.
De muziek die Razen op Endrhymes presenteert is opvallend transparant. De verschillende elementen binnen het geluidsbeeld kunnen perfect worden onderscheiden, alsof het een simpele optelsom van instrumenten betreft. Desondanks slaagt het trio er in een maximaal effect genereren. En dat is in dit geval geen geringe prestatie, laat dat duidelijk zijn.
