De afgelopen twaalf cinemamaanden zorgden voor een fijn jaar
boordevol subtoppers, maar zonder Onverwoestbare Klassiekers. Al
zou ‘Drive’ over de jaren heen weleens nog meer in onze achting
kunnen stijgen. Afijn, omdat u ons op deze pagina’s al genoeg hoort
zeveren, zonder verdere poespas: de beste films van 2011.
1. Drive
Hypercool, uiterst gestileerd en vormelijk merkwaardig
Hollywood-debuut van Deense wonderboy Nicolas Winding Refn, die
elementen van heistmovies, westerns en gangsterfilms bij elkaar in
de mangel klutste om zo met een dreigende knaller van een
actiethriller naar buiten te komen. Elk puzzelstukje – van de
knalroze letters uit de begingeneriek over de vertolking van Ryan
Gosling tot de soundtrack vol dreigende italodisco – valt perfect
op zijn plaats in deze trage, cinefiele noirvariant op ‘The Fast
and the Furious’
2. True
Grit
De broertjes Coen maakten van hun John Wayne-remake een intrieste,
melancholische bespiegeling over sterfelijkheid in de Far West.
Jeff Bridges en vooral de piepjonge Hailee Steinfeld krijgen
ruimschoots de ruimte om te imponeren, terwijl Matt Damon de idioot
van dienst mag spelen. De recensies waren misschien wat lauw, maar
‘True Grit’ is wel degelijk een Coen grand cru, met een prachtige
fotografie, dito landschappen en een hartverscheurende finale.
Schromelijk onderschat stukje cinema, dit.
3. Melancholia
Lars Von Trier gaat dik twee uur lang met de platwals over zijn
publiek, om tijdens de laatste vijf minuten nog een mokerslag uit
te delen die zo hard aankomt dat een mens er haast fysiek onwel van
zou worden. ‘Melancholia’ is een gitzwart, misantropisch
noodlotsdrama dat zo donker is dat zelfs een straaltje zonnelicht
dat door de kieren valt, te veel gevraagd lijkt. Een zware hap dus,
maar wel voortreffelijk geacteerd en voorzien van een hallucinante,
naar Tarkovsky en Sokurov verwijzende proloog.
4. Hugo
Geen perfecte film, de laatste van grootmeester Wenkbrauw, maar zó
hartverwarmend, zó fantasierijk en zó schoon! Scorsese laat zijn
liefde voor Vrouwe Cinema de vrije loop en brengt openlijk hulde
aan de helden van de stille cinema. Bij de nagespeelde scènes van
Georges Méliès’ films stonden wij stijf van het kippenvel. Soms een
tikje didactisch en waarschijnlijk vooral interessant voor echte
cinefielen, maar toch is ‘Hugo’ ook als jeugdfilm helemaal
geslaagd. Een ultrapersoonlijke lofzang in indrukwekkend 3D die een
béétje filmliefhebber danig zal ontroeren.
5. Midnight in
Paris
Woody Allen vindt in Owen Wilson zowaar een perfecte Woody Allen.
Zelf laat de über-New Yorker zijn melancholische fabel baden in
herfstkleuren en een ouderwetse soundtrack. ‘Midnight in Paris’ was
niet voor iedereen weggelegd, maar wij kregen het continu warm van
het heerlijke sfeertje in het Parijs van de jaren 20, de bééldige
vertolkingen en de zwoele blik van Marion Cotillard. Een
intellectuele nostalgietrip om heerlijk bij weg te dromen onder een
zacht donsdekentje.
6. X-Men: First
Class
Bij uitstek de comicfilm van het jaar, en met ‘Thor’, ‘Captain
America: The First Avenger’, ‘The Adventures of Tintin: The Secret
of the Unicorn’ én ‘Cowboys & Aliens’ was de concurrentie
nochtans niet mals. Michael Fassbender en James McAvoy incarneren
de gedoemde buddies Magneto en Xavier in deze swingende retrofilm
uit de koker van ‘Kick-Ass’-regisseur Matthew Vaughn, die de
uitgemolken franchise een trap onder de kont geeft om Christopher
Nolan tegen te zeggen.
7. Black
Swan
Nogal simplistische en hier en daar net iets te ver over het paard
getilde psychohorrortrip van Darren Aronofsky, die hoe dan ook kan
rekenen op een indrukwekkende Natalie Portman, een zinderende score
van Clint Mansell en enkele ijzingwekkende visuele
mindfucks. ‘Black Swan’ mag dan niet het tijdloze
meesterwerk zijn dat velen erin zien, het blijft wel een enorm
straffe afdaling in de gestoorde psyche van een jonge
balletdanseres die zichzelf dreigt te verliezen wanneer ze wordt
geconfronteerd met de demonen van haar seksualiteit. Met een
majestueuze, grandioze finale.
8. Rabbit
Hole
‘Rabbit Hole’ is niets meer of niets minder dan een hondseerlijk
rouwdrama over echte mensen die met echte gevoelens worstelen.
Nicole Kidman en Aaron Eckhart zijn gelukkig getrouwd, maar
verliezen op een dag hun vierjarige zoontje. Wat volgt is géén
tweeënhalf uur durend schelddrama vol emotionele monologen en
tranerige bekentenissen, maar een intiem, compact portret van nog
geen anderhalf uur dat op die korte tijd enorm weet te ontroeren.
Een film die – in tegenstelling tot Polanski’s irritante ‘Carnage’
– geen enkel moment zijn oorsprong als theaterstuk
verraadt.
9. Blue
Valentine
Nog zo’n klein, fijn drama dat onder uw huid weet te kruipen voor u
er erg in heeft, dit subtiele echtscheidingsdrama van Derek
Cianfrance. Ryan Gosling en Michelle Williams leveren een heuse
tour de force, de slimme structuur maakt de break-up extra tragisch
en de piekfijne karaktertekeningen zorgen ervoor dat u meteen
helemaal méé bent met de relationele strubbelingen die de twee
geliefden doormaken. Een tikje hartverscheurend, maar tegelijk o zo
mooi.
10. Super
8
J.J. Abrams goes Spielberg in deze onweerstaanbare
retrotrip met ‘Goonies’-allures. Oké, het laatste kwart van de film
laat wat steken vallen, en heel de verhaallijn rond het monster
hoefde zonodig niet, maar de sfeer spát van het scherm, de
kindacteurtjes zijn indrukwekkend goed en de finale zorgt hoe dan
ook voor een stevige krop in de keel. Een ouderwetse blockbuster
met alles wat u daarvan verwacht: opwindende actie, oplaaiende
emotie en oprechte fun. Top!
Nog tien die evengoed in dit lijstje terecht hadden kunnen
komen: ’13 Assassins’, ‘The Adventures of Tintin: The Secret of the
Unicorn’, ‘The Tree of Life’, ‘We Need to Talk About Kevin’,
‘Captain America: The First Avenger’, ‘Incendies’, ‘Moneyball’,
‘Source Code’, ‘The Ides of March’ en ‘Rundskop’.
Dat ‘Transformers: Dark of the Moon’ aanspraak kan maken op
de titel “slechtste film aller tijden”, wist u al, en dat ook de
vierde aflevering van ‘Twilight’ geen artistiek meesterwerk was,
zal uw kinnebak evenmin op de grond doen vallen van verbazing, maar
deze vijf zorgden helaas wél voor oprechte teleurstelling.
1. Cars
2
John Lasseter zwicht voor het grote geld in deze hondsvervelende
sequel op wat makkelijk de zwakste Pixar-film tot op heden was. Een
hyperirritant hoofdpersonage (Mater), een ongeïnspireerde ecoplot
en een hoop infantiele visuele gags doen de wondermooie plaatjes al
snel vergeten. Bummer van het jaar!
2. The Hangover Part
II
Niet dat wij verwacht hadden dat deze écht hoge toppen ging
scheren, maar wij hadden toch op zijn minst gehoopt op een
vermakelijke hoop ventenhumor die dienst zou kunnen doen op de
betere (lees: felbeschonken) filmavond. Right? Wrong!
Regisseur Todd Phillips herhaalt het fiasco van ‘Due Date’ vorig
jaar in een wansmakelijke, waanzinnig ongrappige en ellenlange
reeks onzalige fratsen. Nog die hermafrodiete hoer die anale seks
had met één van de hoofdpersonages, iemand?
3. Rise of the
Planet of the Apes
Om onbegrijpelijke redenen laaiend enthousiast onthaalde, maar
voorts simpelweg oersaaie prequel op een filmreeks die wij nooit
helemaal gesnapt hebben. Deze verholen biopic volgt het
levensverhaal van een jong aapje van proefkonijn tot
rebellenleider. James Franco en Freida Pinto staan erbij en kijken
ernaar, terwijl WETA de show steelt met de fabuleus gemaakte
primaten. Onzinnige, veel te lange en overserieuze
quatsch.
4. Your
Highness
Danny McBride gaat in hyperspeed van licht amusant naar
strontvervelend in deze vreselijke stonerkomedie in een geflipte
fantasysetting. Alle elementen zijn er voor een geheide culthit,
maar ‘Your Highness’ is zó flauw, pijnlijk en repetitief (de
standaardmop is een middeleeuws klinkende zin die aangevuld wordt
met een variant op het woordje “fuck,” en dat is na drie keer echt
niet meer zó grappig) dat wij er kop noch staart aan kregen, en
eigenlijk vooral verveeld de minuten begonnen af te
tellen.
5. Biutiful
Iñárittu probeert te bewijzen dat hij echt, echt, écht wel wat
afweet van menselijke miserie in deze eindeloze kroniek van een
aangekondigde dood. Javier Bardem geeft een pakkende, doorleefde
vertolking en de grauwste kantjes van Barcelona worden mooi in
beeld gezet – je ruikt de stank van de achterbuurten nét niet –
maar de ooit zo beloftevol met ‘Amores Perros’ gedebuteerde
regisseur trekt de miserie zó tot in het absurde door dat het
eindresultaat meer weg heeft van een Spaanse ‘Precious’ dan van een
oprecht naturalistisch drama in de stijl van de Dardennes.
Tot slot, nog enkele random awards om het af te leren, en
omdat die gewoon zo plezierig zijn:
Guilty pleasure van het jaar: ex aequo tussen
‘Fast Five’ en ‘Hall Pass’
Soundtrack van het jaar: ‘Drive’
Acteur van het jaar: Ryan Gosling, die mocht
schitteren in een tachtigtal films
Slechtste acteur van het jaar: Christian Bale, die
wij graag eens op zijn bakkes hadden gegeven in ‘The Fighter’
Quote van het jaar: (Abby:) “You can’t solve
all the world’s problems with a shotgun.” (Hobo:) “It’s
the only way I know,” uit ‘Hobo with a Shotgun’
Onzinnigste plot van het jaar: ex aequo tussen
‘The Twilight Saga: Breaking Dawn Part 1’ en ‘Tower Heist’
WTF-moment van het jaar: de masturbatiescène met
de pedofiel uit ‘Your Highness’
Penis van het jaar: ex aequo tussen die van de
minotaurus in ‘Your Highness’ en die van de neger uit de sauna in
‘Hall Pass’
Poep van het jaar: die van Natalie Portman in
‘Your Highness’
Flauwste poep van het jaar: ex aequo tussen die
van Freida Pinto in ‘Immortals’ en die van Olivia Wilde in ‘The
Change-Up’, beiden vertolkt door een body double. Shame on you,
ladies!
“Dream score” van het jaar: Natalie Portman die
Mila Kunis aan de haak slaat in ‘Black Swan’
Slechtste rollenkeuze na een Oscarnominatie: ex
aequo tussen Jesse Eisenberg (’30 Minutes or Less’) en Natalie
Portman (‘Your Highness’)
MILF van het jaar: Olivia Wilde in ‘In Time’
Meest psychopatische
villain van het jaar:
Humpty Dumpty uit ‘Puss in Boots’. You sick fuck.
Snelste invasie van het jaar: die van Chicago in
‘Transformers: Dark of the Moon’
Meest van ‘Transformers’ afgekeken trailer van het jaar:
‘Battleship’
Slechtste bevalling van het jaar: die van Bella
uit ‘The Twilight Saga: Breaking Dawn Part 1’
Moederkoek van het jaar: die op het gezicht van
Edward, na de bevalling van Bella, uit ‘The Twilight Saga: Breaking
Dawn Part 1’
Beste love scene
van het jaar: die tussen Jacob en Renesmee,
Bella’s pasgeboren halfvampiertje uit ‘The Twilight Saga: Breaking
Dawn Part 1’
Hunk van het jaar: Taylor Lautner (Jacob) uit ‘The
Twilight Saga: Breaking Dawn Part 1’
Babe van het jaar: Mackenzie Foy (Renesemee) uit
‘The Twilight Saga: Breaking Dawn Part 1’
Pedofiel van het jaar: Taylor Lautner
Blote bast van het jaar: Ryan Gosling. Eat
that, Taylor!
Beste dialoog van het jaar: de pratende wolven uit
‘The Twilight Saga: Breaking Dawn Part 1’
Overacting van het jaar: ex aequo tussen Kate
Winslet in ‘Carnage’ en Jodie Foster in ‘Carnage’
Minst tactvolle mens van het jaar: ex aequo tussen
Lars Von Trier en Moammar Kadhafi
Gevecht van het jaar: dat tussen die eenarmige
neger met een speer en een hamerhaai in ‘Shark Night 3D’
New ageste slotscène van het jaar: ‘The Tree of
Life’
Meest in contact met een hogere kracht komende voice-over
van het jaar: ‘The Tree of Life’
Pijnlijkst voor zich uit starende hoofdacteur van het
jaar: Sean Penn in ‘The Tree of Life’
Minst in beeld komende hoofdacteur van het jaar:
Sean Penn in ‘The Tree of Life’
Meest in beeld komende bijrolacteur van het jaar:
Humpty Dumpty in ‘Puss in Boots’. You sick fuck.
Woord van het jaar: ex aequo
Dat lijkt me wel voldoende. Tot volgend jaar!