Top 10
1/ Inglourious Basterds: De Kin is terug, en
hoe! Hij maakt hier niet alleen zijn sterkste film in jaren, maar
misschien wel zijn beste ooit; het is in ieder geval tegelijkertijd
zijn grappigste én zijn spannendste. Scènes zoals de proloog en La
Louisiane mogen nu al in het collectieve filmgeheugen worden
gegrift. Dit is cinema die zo goed geregisseerd is dat ik er af en
toe spontaan kippenvel kreeg. De verschijning van Mélanie Laurent
helpt natuurlijk ook. Hoe dan ook, met voorsprong dé film van het
jaar.
2/ Up: Pixar doet het nog maar eens. ‘Up’ is
een lieve, bloedmooie, en zowaar melancholische road movie
geworden over krasse knar Carl en jonge eagle scout Russell. Een
animatiefilm maken over een tachtigjarige, dat is ballen hebben, en
het werkt nog ook. De soundtrack is prachtig en de montage aan het
begin van de film waarin we Carl ouder zien worden, mag zonder
overdrijven bij de allermooiste sequensen uit de filmgeschiedenis
worden geplaatst. Ontroerend goed.
3/ Avatar: Wellicht het grootste filmevent van
het jaar en terecht. Voorspelbaar en bombastisch? Absoluut. Maar
maakt dat iets uit? Hell, no! James Cameron creëert een
magische, prachtig vormgegeven wereld waarin het heerlijk verdwalen
is en zorgt voor enkele van de beste actiescènes van de laatste
jaren. ‘Avatar’ is een heerlijk ouderwetse, epische avonturenfilm,
een technologisch hoogstandje en geniaal entertainment met een
werkelijk o-ver-rom-pe-lend knap laatste halfuur. ‘Avatar’ is
flippin’ awesome!
4/ Anvil! The Story of Anvil: Prachtige
documentaire over de metalband Anvil, die in de jaren ’80 hun
fifteen minutes of fame beleefden, maar daarna in de
vergeetput van de rock belandden. Twintig jaar later zijn ze nog
altijd op zoek naar hun grote doorbraak. ‘Anvil’ is enorm grappig,
nog veel aangrijpender en gezegend met twee gewéldige
hoofdrolspelers. Dit is een hartverwarmende ode aan de
verbeeldingskracht en niet alleen een van de beste documentaires
van het afgelopen decennium, maar ook een van de absolute toppers
van dit filmjaar.
5/ Coraline: Voor wie nog altijd dacht dat Tim
Burton de regisseur van ‘The Nightmare Before Christmas’ was:
achter de camera stond wel degelijk mijnheer Henry Selick, de man
die zijn nieuwste stop-motion animatiefilm ‘Coraline’ moeiteloos
met dezelfde eindeloze verbeeldingskracht en onvervalste magie wist
te injecteren als zijn geniale debuut. Het talent en de fantasie
van Selick en zijn crew spat van elk beeld van dit huiversprookje,
dat het midden houdt tussen Tim Burton en Guillermo Del Toro.
6/ Antichrist: Er valt veel aan te merken op
deze deprimerende huiverthriller, maar Von Trier weet zijn demonen
wel te vatten in een cinematografisch indrukwekkende doemtrip die
maar weinigen onberoerd zal laten. De sfeerschepping is briljant,
de acteerprestaties beresterk en visueel is de prent om duimen en
vingers bij af te likken. Dat Von Trier ook extreem negatief en
hoogdravend is, zien we dan maar door de vingers. Het ga u goed,
Lars!
7/ Das Weisse Band: Dit beklijvende, lijzige en
ijskoude historische drama van Michael Haneke zal velen compleet
onberoerd waren, maar ik was van bij de eerste minuut volledig méé.
Intellectueel, zwaarwichtig en humorloos, maar ook visueel
overdonderend, met prachtige kadreringen en hallucinante
zwart-witshots. ‘Das Weisse Band’ is – net als ‘Antichrist’ – zeker
niet voor iedereen, maar biedt wel ijzingwekkend knappe cinema aan
degenen die ervoor te vinden zijn. Gaat dat zien en oordeel
zelf.
8/ Star Trek: Ja, het scenario is niet
waterdicht en ja, de slechterik is zonder meer kleurloos, maar al
de rest aan deze reboot van de klassieke science fiction-serie zit
wel volledig juist. Eindelijk nog eens een blockbuster die niet
gekenmerkt wordt door zwartgalligheid en overdreven sérieux, maar
teruggrijpt naar het spelplezier van weleer, toen Indiana Jones nog
niet achter plastieken schedels ging aanhollen en Anakin Skywalker
nog gewoon zijn zwart pak aanhad. J.J. Abrams levert perfect
geregisseerde ruimteactie met een indrukwekkende cast en ‘Star
Trek’ is een ronduit geweldige blockbuster.
9/ (500) Days of Summer: De bijna-perfecte
romantische komedie. Joseph-Gordon Levitt en Zooey Deschanel vormen
moeiteloos het filmkoppel van het jaar en zijn te schattig om waar
te zijn. De melancholische ondertoon geeft ‘(500) Days of Summer’
net dat beetje extra, de soundtrack is geweldig en de
chronologische sprongetjes werken wonderwel. De perfecte film om uw
vriendin mee naartoe te nemen, quoi!
10/ De Helaasheid Der Dingen: Felix Van
Groeningen doet het ‘m weer. Na ‘Dagen Zonder Lief’ brengt hij
alweer een Belgische topper uit die balanceert op het koord tussen
tederheid en marginaliteit, humor en tragiek, en vervreemding en
warmte. Hij verheft het Vlaamse landschap nog maar eens tot pure
poëzie en de man heeft over de jaren heen duidelijk een eigen,
kenmerkende stijl weten te ontwikkelen. Zijn ultieme meesterwerk
moet echter nog komen, daar ben ik zeker van, en ‘De Helaasheid’ is
niet zonder foutjes, maar het is wel al een mooi, doodeerlijk en
aangrijpend familieportret geworden. Voorlopig is dat meer dan
genoeg, Felix.
Net uit de boot gevallen: ‘The Hangover’,
‘District 9’, ‘Dirty Mind’, ‘Let the Right One In’ en ‘Ponyo’.
Flop 10
1/ Precious: Gruwelijk, door Oprah Winfrey en
Tyler Perry geproduceerd en over de plas om vooralsnog onduidelijke
redenen de hemel in geprezen sociaal drama over een ongeletterde,
zwaarlijvige negerin met aids die voor de tweede keer zwanger is
van haar vader, fysiek en mentaal gepest wordt door haar moeder en
troost vindt bij een speciale school, waar ze kennis maakt met een
heel lieve – lesbische – juf. Met Mariah Carey en Lenny Kravitz in
bijrollen. Is uw avondmaal zonet ook even ongevraagd dag komen
zeggen? Terecht, want deze tranerige, lachwekkend zwartgallige
‘Requiem For A Dream’-wannabe is dan ook resoluut zum
kotzen. Me zo geërgerd in de bioscoopzaal dat ik me er nog
altijd over opwind.
2/ Dance Flick: Need I say more? Ik
dacht het niet. Doe uzelf gewoon een plezier en kijk uit principe
niet naar films waarvan de titel eindigt op het woordje
‘Movie’ – en probeer u dan ook niet te laten verrassen door sluwe
marketingstunts die u proberen te verleiden met nog debieler
klinkende synoniemen van dat woordje ‘Movie’. Uw leven zal er wel
bij varen.
3/ Marley & Me: Raaagh! Een film
van twee uur lang over een koppel en hun hond. Erger nog: een
gelukkig koppel en hun hond. Dit is in feite niks meer dan een
reclamespot voor de meest conservatieve Amerikaanse waarden en –
met een beetje fantasie – hondenbrokken. Ik was dan ook dolblij dat
die vervelende keffer na twee uur eindelijk dood neerviel. Dáár,
het is eruit. Stomme beesten.
4/ Transformers 2: Michael Bay, de man die
leeft in een gecamoufleerd huis, zijn ja-nee-vragen gaarne
beantwoord ziet met een enthousiast ‘Sir, Yes, Sir!‘ en
zijn kinderen wellicht namen zal geven als Dick en Butch, laat zijn
militaristische fantasieën nog maar eens de vrije loop. De special
effects-afdeling draait overuren en Megan Fox heeft een rol, maar
Bay kan nog altijd niet regisseren (laat staan monteren) en het
scenario is te zot om los te lopen. Zelfs naar Michael Bay-normen
een tegenvaller van formaat.
5/ Bride Wars: Gruwelijke romantische komedie
over – of all things – het huwelijk. Ik weet eerlijk
gezegd niks meer van deze terminaal ongrappige chick
flick. Des te beter voor mij.
6/ Seven Pounds: Lachwekkend melodrama met de
meest bizarre plot die ik in lange tijd gezien heb. Afgezien
daarvan is de scène met de kwallen wel een blijver.
7/ New Moon: De bloedzuigers
zijn terug en ditmaal komt er ook een roedel weerwolven aan te pas.
Hoera? Driewerf neen. ‘New Moon’ is al ietsje minder
slaapverwekkend saai dan het origineel, maar deze sequel wordt toch
nog moeiteloos gekelderd door rommelige CGI, houterige
acteerprestaties en – welja, nog steeds – saaiheid.
Gelukkig krijgen we nog enkele fantastische scènes waarin die ene
weerwolf zijn T-shirt mag uitdoen. De lezeresjes van de Joepie
zullen blij zijn. Welaan dan, ik ben blij voor hen!
8/ Adam Resurrected: Verreweg een van de
vreemdste cinema-ervaringen van het afgelopen jaar. Nadat Jeff
Goldblum in de concentratiekampen letterlijk moest dienstdoen als
hond voor een gluiperige Willem Dafoe, ontwikkelt hij een
hondenfetisj waardoor hij niet meer in de buurt van zo’n beest kan
vertoeven, alleen nog maar seks kan hebben op z’n – jep, ik verzin
niets – hondjes en dingen zegt als ‘I smell a tock in ze
facility!‘. Dolletjes!
9/ Knowing: Pompeus, zelfingenomen en
overambitieus end of days-filmpje met een overdosis aan
filosofische mumbo jumbo en een tekort aan spanning of suspens.
Nicolas Cage, aan de andere kant, imponeert opnieuw met zijn
kapsel, dat warempel expressiever is dan zijn mimiek.
10/ The Final Destination: Enkele jaren geleden
nog een leuke filmfranchise die elke keer opnieuw voor een
bescheiden guilty pleasure zorgde. Nu alleen nog maar een
ongeïnspireerde herhalingsoefening die de eerste film bijna
letterlijk recycleert, maar dan zonder de inventieve sterfscènes.
Te mijden dus.
Eveneens te mijden als de pest: ‘The Unborn’ en
‘Fame’.
En omdat het maar één keer eind 2009 is, nog enkele willekeurige
overpeinzingen:
Beste films die ik wegens omstandigheden dan wel luiheid
(nog) niet heb gezien: ‘Drag Me To Hell’, ‘Doubt’,
‘Altiplano’ en ‘The Wrestler’.
Dit jaar het hardst gelachen met: ‘The
Hangover’. Geniale film.
Guilty pleasure van het jaar: Ik heb mij
onbetamelijk goed geamuseerd met ‘2012’ en ‘Friday the 13th’, maar
vertel dat vooral niet verder.
Meest overschatte film van het jaar:
‘Precious’. Ik ben daar nog altijd niet goed van, en dat bedoel ik
in de meest negatieve zin mogelijk. Bweuk.
Meest onderschatte film van het jaar: ‘Anvil!
The Story of Anvil’. Ga naar uw videotheek en wel zo snel mogelijk,
gij onvermaledijde cultuurbarbaren!
Griet van het jaar: Mélanie Laurent,
wauwkes.
De slechterik van het jaar: Christoph Waltz, of
wat dacht u?
Quote van het jaar: “It’s a bingo!”
van diezelfde Christoph Waltz.
Toupet van het jaar: Sorry Nick, sorry Tom,
maar dit jaar gaat hij onherroepelijk naar Bruce Willis in
‘Surrogates’. Way to go, Bruce!
Kippenvelmoment van het jaar: Die ene montage
uit ‘Up’. De film was amper tien minuten bezig en ik was al tegen
mijn tranen aan het vechten. Daarna had ik een heel grote pint
nodig om mij terug wat meer mans te voelen.
Beste meerwaarde aan een film: Clive Owen, of
was er anders iémand gaan kijken naar ‘The International’ of
‘Duplicity’?
Slappe lach van het jaar: De masturberende baby
uit ‘The Hangover’.
Decolleté van het jaar: De griet uit
‘Paranormal Activity’.
Beste film uit 2009 die ik op het moment van schrijven
nog niet heb gezien omdat hij nog niet in de zalen is, maar die
waarschijnlijk wel in mijn lijstje had gestaan: ‘Where the
Wild Things Are’.
Ziezo, dat was het weer voor 2009. Tot volgend jaar!