Er zijn zo van die platen waarbij na de eerste dertig seconden al duidelijk wordt dat er een klein meesterwerk in het verschiet ligt. Het soort plaat dat als een warm deken om de luisteraar heen hangt en hem of haar influistert dat alles goed zal komen. Maar al te vaak zijn het bizar genoeg platen die zichzelf bij voorkeur met herfsttinten tooien.
Zo ook Last Of The Country Gentlemen van Josh T. Pearson, een album dat ontiegelijk veel mooier is dan zijn spuuglelijke hoes laat vermoeden. Pearson, die met zijn lange baard en donkere kledij treffend de rol van lichtjes gestoorde prediker kan spelen, liet tien jaar geleden een eerste keer van zich horen met de band Lift To Experience. Een dubbelalbum (The Texas-Jerusalem Crossroads) dat onder zijn eigen ambities dreigde te bezwijken. Niet veel later was het al over en uit voor de band waarna Pearson grotendeels verdween in de obscuriteit.
Helemaal van de aardbodem was hij niet verdwenen — getuige daarvan de live-optredens en bootleg To Hull And Back — maar op een cameo voor Bat For Lashes (“Trophy” en “Seal Jubilee”) en een split-single (“I’m So Lonesome I Could Cry”) met The Dirty Three (2006) na, koos Pearson voor een leven buiten de schijnwerpers en studio’s. In 2010 trok hij, na een tussenstop in Parijs, naar Berlijn waar hij op twee dagen Last Of The Country Gentlemen opnam, een album dat het meanderende van Lift To Experience koppelt aan de rauwe emotie van Hank Williams.
Op een enkele tussenkomst van Warren Ellis na (Nick Cave and The Bad Seeds, The Dirty Three), vertrouwt Pearson louter op zichzelf en zijn akoestische gitaar. Al mogen er voldoende vraagtekens worden geplaatst bij dat vertrouwen daar de nummers zo veel ruimte laten dat het meermaals lijkt alsof Pearson zelf niet goed weet hoe het nu verder moet. De stilte die in en tussen de songs geweven is, maakt integraal deel uit van de nummers en zegt zelfs meer dan wanneer Pearson die ruimte ingekleurd zou hebben.
Een enkel hoogtepunt uit de plaat halen, is onmogelijk. Zozeer hangen de verschillende songs samen en vormen ze een stemmig geheel waarbij spijt, schuld en boete de boventoon voeren. Het meest duidelijk (en hartverscheurend) komt dat tot uiting in het “Honeymoon’s Great! Wish You Were Here” dat aanzet met een aarzelende gitaar en pas rond de eerste minuut het hart definitief openrijt met een gebroken “I’m in love with another woman who simply ain’t my wife. She haunts my every thought, she taunts my troubled mind” waarna de tragedie zich in alle kilte verder ontplooit. “I’m in love with an amazing woman, she just is not my wife. What will I tell my pastor, friends, my family or said blushin’ bride?” Dertien minuten lang wentelt Pearson zich in eigen pijn en (zelf)medelijden. Op een streep viool na bepaalt de voorzichtig aangeslagen gitaar het ritme van de treurmars op wat de mooiste dag uit iemands leven behoort te zijn.
In de andere nummers gaat het er (helaas) niet vrolijker aan toe. Op een even spaarzaam dieet van fingerpicking en moeizame gitaaraanslagen en –drones wordt alle menselijk drek bovengehaald en middels archaïsch, Bijbels aandoende beeldspraak naar voor gebracht. Luister bijvoorbeeld naar “Women, When I’ve Raised Hell”, over alcoholisme en echtelijk geweld of “Country Dumb” dat haarscherp het algemene falen omschrijft. Het leven is geen pretje, weet Pearson, en achter elk gebaar schuilt duisternis, ongeluk en woede. De hoop op verlossing lijkt verder weg dan ooit.
Met zeven nummers die verlies en pijn als rode draad hanteren en op drie songs na (waarvan eentje op een seconde na de kloeke zeven minuten haalt) nergens onder de tien minuten gaan, oogt Last Of The Country Gentlemen als een zware, onmogelijke zit. Maar dat is buiten Pearson gerekend. Zijn zwaarmoedige, deels gedeclameerde manier van zingen past niet alleen uitstekend bij het weifelende gitaarspel maar verleent aan het album ook een gravitas die paradoxaal genoeg hoop in zich draagt. Pearson brengt zijn songs zo authentiek mogelijk waardoor Last Of The Country Gentlemen een getuigenis wordt van de schoonheid en de troost.
Josh T Pearson speelt op 21 mei op Les Nuits Botanique.
