Het gebeurt wel vaker dat een film tijdens het productieproces
van naam verandert, maar zelden was zo’n wissel fortuinlijker dan
in het geval van ‘Smoorverliefd’, waar de redelijk afgrijselijke
werktitel ‘Oh no… It’s a Woman!’ overboord gegooid werd. ‘Moulin
Rouge!’ kwam nog net weg met een uitroepteken (die film kwam
sowieso al weg met zo goed als alles wat je normaal gezien niet mag
doen, inclusief Ewan MacGregor een nummer van Whitney Houston laten
zingen), maar drie puntjes én een uitroepteken? In één en dezelfde
titel? Oh nee… dat klinkt als een ramp! Anyway, hoe je
hem ook noemt, de derde langspeler van Hilde Van Mieghem (na ‘De
Kus’ en ‘Dennis van Rita’) kondigde zich aan als een leeghoofdig
romantisch komedietje, vrijwel uitsluitend gericht op een
vrouwelijk publiek (check die trailer maar eens). Nauwelijks
bekomen van de mierzoete pap die ‘Zot van A’ was, stond het zweet
ons dus al preventief in de bilnaad. Twéé van dat soort ondingen op
nog geen week tijd? Oh nee… als onze bloeddruk dat maar zou
rekken! Maar geen nood: hoewel Van Mieghem hier bepaald geen
meesterwerk heeft afgeleverd, blijkt ‘Smoorverliefd’ in ieder geval
charmant genoeg om zijn negentig minuten pijnloos, en zelfs met de
occasionele gulle lach, te vullen. Zeg ik daar een “gulle lach”?
Jawel, gul is die lach!
Het verhaal draait rond vier vrouwen: Judith (Veerle Dobbelaere)
is een succesvolle actrice die altijd op de verkeerde mannen valt.
Barbara (Wine Dierickx) is haar zus, die al jaar en dag samen is
met Matthias (Kevin Janssens), maar die het concept “orgasme”
alleen maar kent van horen zeggen. Michelle (Marie Vinck) is
Judiths aangenomen dochter die probeert om zich te bewijzen in het
architectenbureau van haar vader (Koen De Bouw). En Eva (Aline Van
Hulle) is de jongste van het gezin, die vol ongeduld zit te wachten
op haar puberteit. Alle vier wonen ze in hetzelfde huis, waarvan
het een wonder mag heten dat het niet al lang geleden is
weggespoeld door de tsunami aan oestrogeen die er continu in tekeer
gaat. Talloze amoureuze verwikkelingen volgen, dat spreekt voor
zich.
Het concept klinkt al afgezaagd nog voordat je ’t goed en wel
hebt uitgelegd, maar geloof het of niet: tijdens het eerste uur
weet Van Mieghem zowaar een frisse draai te geven aan dat
standaardverhaaltje. De regisseur legt constant de nadruk op het
expliciet artificiële van haar film: zo voegt ze een ironische
voice over toe, ingesproken door jongste dochter Eva, die ‘Sex and
the City’-gewijs commentaar geeft op het gebeuren. Regelmatig
verschijnen er grafische elementen op het scherm, zoals een kruis
over het gezicht van een afgewezen minnaar of pijltjes om de
relaties tussen de personages duidelijk te maken. Het beeld wordt
soms stopgezet en teruggespoeld om daarna een andere versie van
dezelfde scène te geven. Wanneer Judith staat te flirten met
filmregisseur Theo (Huub Stapel), ziet ze de hemel fonkelen met een
onmogelijk grote maan en hallucinant heldere sterren. En zo gaat
dat door. Van Mieghem durft de werkelijkheid vaarwel te zeggen voor
een nadrukkelijk gestileerde aanpak, zowel wat het scenario als de
vormgeving betreft.
Want ook de dialogen zijn bewust theatraal. Alle personages
spreken in spitse volzinnen, die veel te doordacht zijn om door te
kunnen gaan voor spontane spraak. De pakweg 13-jarige Eva is
daarbij geen uitzondering. Ooit al eens een puber gehoord die,
terwijl ze een kleedje staat te passen, dingen zegt als: “Prachtige
jurk, nu heb ik alleen nog secundaire geslachtskenmerken nodig”?
Wat dat betreft, is niet alleen de invloed van ‘Sex and the City’
voelbaar, maar vooral ook die van de Woody Allenfilms uit de jaren
zeventig. ‘Annie Hall’ en ‘Manhattan’ zijn twee voorbeelden die de
dialogen en de surrealistische uitstapjes van ‘Smoorverliefd’
duidelijk geïnspireerd hebben. (Vergeet niet dat Allen aan het
einde van ‘Manhattan’ het publiek rechtstreeks aanspreekt met de
vraag wat het leven de moeite waard maakt om geleefd te worden, en
dat hij in ‘Annie Hall’ een toevallig voorbij wandelend koppel
tegenhoudt om hen te vragen hoe ze hun relatie interessant houden,
waarop zij antwoorden: “We use a large, vibrating egg.”
Het zijn scènes die hier niet zouden misstaan.
Het probleem met dat soort van dialogen is echter dat je acteurs
nodig hebt die dat met de nodige naturel kunnen brengen. Wine
Dierickx en Marie Vinck komen er het beste mee weg. Veerle
Dobbelaere is wisselvalliger in haar prestatie: soms zit ze er
boenk op, soms – vooral in haar scènes met Huub Stapel, om
de één of andere reden – lijkt ze plots haar gevoel voor timing en
line delivery verloren te zijn. Wat Aline Vanhulle
betreft… tja, het voelt verkeerd aan om iets negatiefs te
schrijven over een kind van 12 à 13 jaar, maar ze komt gewoon niet
weg met die vroegrijpe dialogen. Je ziet haar bezig, en hoe ze ook
haar best doet, je voélt gewoon dat ze geschreven teksten aan het
opzeggen is, die op geen enkele manier van haarzelf afkomstig zijn.
Misschien dat het meisje wel degelijk kan acteren, als men haar
maar eens gewoon een kind liet spelen.
Bovendien zijn er een aantal scènes die simpelweg niet werken.
Wine Dierickx die in een museum extatisch aan haar familie komt
melden dat het wonder haar eindelijk eens geschied is, komt
lichtjes gênant over. Op dat moment is ‘Smoorverliefd’ precies het
soort Flair-cinema waar ik op voorhand schrik van had – en zo zijn
er nog wel een paar momenten, zij het niet zo veel als je misschien
zou denken. En dan is er nog het aloude euvel waar romantische
komedies haast standaard aan lijden: tijdens het laatste half uur
is het grotendeels gedaan met lachen, en moet de plot afgehandeld
worden, met behulp van een schier eindeloze reeks
schmaltzy confrontaties – Veerle Dobbelaere die nog iets
voor Koen De Bouw blijkt te voelen, Wine Dierickx die iets te
bekennen heeft aan Kevin Janssens en ga zo maar door. Dat is
moeilijk te vermijden in dit genre: een uur lang mogen de
personages zichzelf in de problemen werken, en dat is grappig. Maar
dan, tijdens de laatste dertig minuten, moeten ze die problemen
zien op te lossen, en daar komt de stroop dan aan. Oh nee… het is
een emotionele loutering!
Nu goed, die eerste zestig minuten van ‘Smoorverliefd’ zijn fris
genoeg om de film alvast te verheffen tot het niveau van
“schadeloos entertainment”. Oké, dat is wat je noemt een
left-handed compliment, maar hey, mag ik nog een béétje
man blijven, ja?
