Kernfysicus, schilder, labtechnicus,…: Mathijs Bertel lijkt voor
verschillende beroepen in de wieg gelegd. Gelukkig kan de jonge
Kortrijkzaan z’n muzikale kiemen laten openbloeien bij Ansatz Der
Maschine. Uranium, verf of petrischaaltjes heeft Bertel daarvoor
niet nodig. Met een flink uit de kluiten gewassen batterij
elektronica en synths grossierde hij op z’n debuut ‘The
Postman Is A Girl‘ al in muzikale atoomsplitserij en
intrigerende clair-obscur. Op die plaat hield Bertel de grillige
klankenzwermen al knap onder controle, maar ‘Painting Bad Weather
On Her Body’ is een nog straffere oefening in gecontroleerde chaos.
De sissende soundscapes krijgen de allures van songs en de melodie
eist de rol van protagonist op. Een toe te juichen evolutie want
‘Painting Bad Weather On Her Body’ is een fraai piepgaatje in de
ziel van een gezond neurotische geluidsfetisjist.
Dat Ansatz Der Maschine de CJP-wedstrijd ‘Het Jong 2004’ zou
winnen, stond eigenlijk in de sterren geschreven. De hitsige
vrijage tussen stuiterende elektronica en melodieuze synths had
duidelijk in hetzelfde bed als Aphex Twin geslapen, maar de mix van
subtiliteit en precisie verraadde talent en bevlogenheid. ‘The
Postman Is A Girl’ bracht de bevestiging en indien er nog twijfels
waren, zullen die met ‘Painting Bad Weather On Her Body’ volledig
in de kiem worden gesmoord. De composities van Bertel zijn namelijk
volwassener en minimaler geworden zonder de doornige, scherpe
kantjes af te vijlen. Alsof Valgeir Sigurdsson aan de knoppen
draaide terwijl een schare Warp-artiesten een oogje in het zeil
hield.
Opener ‘Frog Season’ illustreert de evolutie van Ansatz Der
Maschine onmiddellijk. Elektronische klanken zetten zich nog steeds
als parasieten op de melodie vast, maar het gitaargetokkel en de
behoorlijk rechtlijnige beats zorgen ervoor dat het nummer niet
afglijdt naar een onoplosbare geluidspuzzel à la de late Autechre.
Idem voor het bezwerende ‘Connecting The Dots’, waarin Joachim
Wemel (eega van Ayco Duyster) een manifest van zelfbesef en
verantwoordelijkheidszin declameert. Bertel jaagt gretig clicks ‘n
cuts tussen de spaties van z’n betoog, maar tegelijkertijd zorgen
feeërieke pianoklanken voor overzicht. Een plaat lang laat Bertel
dissonantie en melodie een potje armworstelen en het resultaat
prikkelt steevast de oortjes.
Toch weet Ansatz Der Maschine de luisteraar af en toe op het
verkeerde been te zetten. Neem nu het schisma in ‘The Flirt With A
Place Called Somewhere’: de song begint met een grillig staaltje
elekronica, maar al gauw neemt een verbond van viool en saxofonen
het roer over om neo-klassieke wateren te bevaren. Van fluwelen
Venetian Snares naar Max Richter zonder geforceerd te klinken,
chapeau! Het nummer is exemplarisch voor de minder volgestouwde
sound die Bertel op deze plaat hanteert. De schijnbare wanorde
heeft plaats gemaakt voor een minimalistischer klankenarchitectuur
en die transitie werpt hier duidelijk z’n vruchten af.
De indietronica van het titelnummer, ‘Hush…Koala’ en ‘Going North
(Taking her Horse with me)‘ verrast dan weer minder, maar
net als bij The Notwist is de zin voor detail en het raffinement
van de composities te groot om ze over een te kritische luizenkam
te scheren. Dat geldt echter niet voor de metalgitaar in afsluiter
‘Kohn Denny’ die vloekt als een ketter in een kerk met de
zorgvuldig opgebouwde sfeer van het nummer. Het is echter slechts
een kleine smet op een voortreffelijk geconstrueerde track.
‘Painting Bad Weather On Her Body’ is de perfecte gemene deler
tussen de strakke rechtlijnigheid van Mondriaan en de schijnbare
chaos van Pollock. Het is een muzikale taal die we The Books al
hoorden spreken, maar Ansatz Der Maschine hanteert ze ook met
verve. Bertel laat zich niet betrappen op een klakkeloze
herhalingsoefening, maar verloochent tegelijkertijd de kracht van
z’n debuut niet. Die aanpak levert een sterk en consistent album op
dat heel wat erkenning verdient. Bij deze!
