Door het toevoegen van folk- en blueselementen maakte Led Zeppelin heavy metal toegankelijk voor het grote publiek. Maar eind jaren 60, toen op zondagochtend de kerken nog net meer volk trokken dan after clubs, werd dat als een bedreiging aanzien. Zelfs tot op heden zijn er nog uitlopers van kwatongen die beweren de duivel te herkennen in de ogen van Jimmy Page.
Black Sabbath, AC/DC, Led Zeppelin: vandaag kijkt niemand er nog van op, maar in hun beginperiode werd hun een imago aangemeten dat niet te rijmen viel met een godsvruchtelijk bestaan. Vooral in het geval van Led Zeppelin waren er specifieke linken met het occulte, het verborgene, maar in die tijd vooral synoniem voor het verbodene. Handelingen waarmee men geesten en andere onbekende krachten probeert te beïnvloeden, was een absoluut verboden denkrichting in het christendom, waarin één god alles creëerde. Maar Led Zeppelin, een muziekgroep die samen met een nieuwe generatie ideologieën werd geboren, won snel aan populariteit. De band ontstond in juli 1968, precies een jaar voor Neil Armstrong voet op de maan zette. Dogma’s vielen, gedachten waren niet langer controleerbaar en dus moest een tegenreactie ingezet worden.
Stairway To Hell?
Maar hoe duister was Led Zeppelin eigenlijk echt? Volgens websites als jesus-is-saviour.com of cuttingedge.org ligt de satanische indoctrinatie er vingerdik op. Koning der geruchten is de demonische boodschap die in “Stairway To Heaven” zou zitten, een nummer dat nu jaarlijks in de hogere regionen van de tijdloze muzieklijsten van uw favoriete radiozender terugkeert. Wie de strofe die begint met “If there's a bustle in your hedgerow” achterstevoren afspeelt, zou een satanische tekst te horen krijgen. Welke juist, daar verschillen de meningen wel eens over. Het gerucht is door de band zelf de kop ingedrukt, maar waar het nummer precies over gaat, is nooit bekend gemaakt.
Het is hoe dan ook een feit dat Led Zeppelin de geheimzinnigheid nooit schuwde. Op hun vierde album plaatste de band vier mysterieuze symbolen op de hoes. Algemeen werd aangenomen dat ze de vier bandleden voorstelden. Vooral het door gitarist Jimmy Page gebruikte ‘ZoSo’ symbool deed velen dieper graven. Hoewel de betekenis ervan nog steeds niet duidelijk is, duikt het teken voor het eerst op in “Ars Magica Arteficii” uit 1557, een alchemistische grimoire (boek met magische formules, zeg maar) van de hand van Gerolamo Cardano. Van Jimmy Page was het ondertussen geweten dat hij verregaande interesse had in het occulte. Hij werd door Kenneth Anger gevraagd om de soundtrack te verzorgen van de cultfilm “Lucifer Rising” (1972), maar door een ruzie werd het materiaal (23 minuten gitaardrones) niet gebruikt.
The Beast
Wat Anger en Page bij elkaar had gebracht, was hun interesse in, of bewondering voor zelfs, Aleister Crowley (1875-1947). Crowley was een oculist en bij uitbreiding schrijver en filosoof, die zichzelf The Beast noemde, iets wat zijn reputatie niet overal ten goede kwam. Behoorlijk controversieel omwille van zijn gedachtegoed, seksuele escapades en druggebruik werd hij in de jaren 20 als “the wickedest man in the world” omschreven, maar tijdens de jaren 60 groeide hij uit tot een flower power-held en stond hij zelfs op de cover van Beatlesplaat Sgt Pepper’s Lonely Hearts Club Band. Zijn bekendste werk, “The Book Of The Law”, zorgde voor een opleving van de thelema-leer (“de Wil is heilig”). De kerngedachte daarvan, en tevens het moto van Crowley, verscheen tijdelijk op de cover vanLed Zeppelin III: "Do What Thou Wilt"/ "So Mote Be It".
Jimmy Page verborg zijn adoratie niet: in Sounds magazine (1976) verklaarde hij: “Aleister Crowley is het grote miskende genie van de 20ste eeuw”. Een jaar later, in GIG magazine, wordt die uitspraak enigszins genuanceerd. “Ik wil Crowley niet meteen opdringen zoals bijvoorbeeld Pete Townshend met Meher Baba doet. Het is niet mijn bedoeling iemand te bekeren. Er zijn duizend paden te betreden en ieder moet er voor zichzelf een kiezen.” Begin jaren 70 was Page eigenaar van een Londense occulte boekenwinkel en uitgeverij, The Equinox, verwijzend naar een publicatie uit het oeuvre van Crowley. Door het toenemende succes van Led Zeppelin had Page te weinig tijd om zich nog bezig te houden met The Equinox. Tot eind de jaren 80 was Page bovendien eigenaar van Boleskine, een huis aan de kust van Loch Ness, dat ooit eigendom van Crowley was en waar hij volgens de overlevering magische rituelen uitvoerde.
Mythische status
Het album dat het meest tot de verbeelding blijft spreken, is ongetwijfeld het eerder vermeldeLed Zeppelin IV. Zo erg zelfs, dat Erik Davis het in zijn gelijknamige boek omschrijft als een occult meesterwerk. "We hebben allemaal wel eens de magie van muziek ervaren. Maar in het geval van Led Zeppelin moeten we dat cliché haast letterlijk nemen: Jimmy Page is waarschijnlijk de best verkopende zwarte magiër in de muziekgeschiedenis. Led Zeppelin combineerde vakmanschap met elementen van licht en schaduw, waardoor ze niet zomaar platen maakten, maar mythische betoveringen”. Davis toont aan de hand van artwork, songteksten (bijvoorbeeld de Tolkieninvloeden in “The Battle Of Evermore”) en de achtergrond van Jimmy Page verschillende links met onderwerpen uit de magie, astrologie en het spiritualisme. Niet alleen Davis zag genoeg materiaal om een boek te vullen, Thomas Friend bracht een turf van maar liefst 632 pagina's uit om alle occulte boodschappen en demonische invloeden van Led op papier te krijgen. Een obsessieve tirade die door de reguliere rockliefhebber vooral op ooggerol onthaald werd.
Ook Led Zeppelin bleef er redelijk onverschillig bij. Daardoor gingen de geruchten een eigen leven leiden. Je zou je kunnen afvragen waarom een Jimmy Page zichzelf niet meer verdedigde. Misschien wilde hij er gewoon niemand mee lastig vallen, omdat hij van mening was dat het iedereen vrij stond in te geloven waarin hij of zij wilde. Waarom zou je trouwens iemand proberen te overtuigen als men je toch niet gelooft? Langs de andere kant zorgde het mystieke imago, dat werd gecreëerd door sensatiemedia enerzijds en conservatieven anderzijds, voor een boost van de verkoopcijfers en bezorgde het de band een haast mythische status. Niet alleen de riffs dus, maar ook het dubbelzinnige beeld zorgde voor een impact die bijna 30 jaar na het einde van Led nog stevig overeind blijft.
