Mads Mikkelsen heeft iets met bloedende lichaamsopeningen: in
‘Adams Aebler’
leed de Deense acteur nog aan een vreemde kwaal en kwam het bloed
stigmatagewijs uit zijn oren gesijpeld. In ‘Casino Royale’ pinkte
hij als LeChiffre dan weer op gepaste tijd een rode traan weg
wanneer sir James hem weer eens nerveus maakte met zijn gebalde
koelbloedigheid. Het is telkens weer een verrassing uit welk gaatje
het bloed nu weer zal spuiten, maar in ‘Efter brylluppet’ (‘After
the Wedding’ voor de vrienden) houdt Mads het verdacht proper. Dit
is immers nog eens een zwaarwichtig familiedrama dat lekker op de
maag blijft liggen en dus biggelen er plichtsgetrouw veel échte
traantjes over de wangen.
Sinds ‘Festen’ weten de Denen namelijk wat je nodig hebt om een
heftig familiedrama fameus uit de startblokken te laten schieten:
een groot feest, waar ergens tussen de vogeltjesdans en de polka in
een diep geheim wordt opgerakeld – zo eentje dat jarenlang
zorgvuldig en veilig onder iemands oksel is meegedragen, maar dat
uiteindelijk toch een keer het luchtruim kiest. Waarna de boel in
elkaar stuikt als een kaartenhuisje en de betrokken personen door
de dramatische gebeurtenissen zodanig emotioneel opgebrand raken,
dat ze steeds meer op leeggeknepen tandpastatubes beginnen te
lijken. Dé verrassing is dat deze simpele opzet blijkbaar wel een
degelijke film kan opleveren.
‘After the Wedding’ begint in India, waar Jacob (Mads Mikkelsen)
werkt als humanitair werker in een weeshuis dat financieel in de
put zit en dreigt gesloten te worden. Wanneer er een aanbod komt
uit Denemarken om het weeshuis financieel te steunen, neemt Jacob
het vliegtuig terug naar Kopenhagen om er te spreken met de gulle
weldoener Jörgen (Rolf Lassgard). Die vraagt een weekend
bedenktijd, waarin hij Jacob uitnodigt op de bruiloft van zijn
dochter Anna (Stine Fisher Christensen). Jacob ontmoet er de vrouw
van Jörgen, Helene (Sidse Babett Knudsen) met wie hij in een ver
verleden nog samen boontjes heeft gedopt en met wie hij blijkbaar
ook het één en ander ‘hangende’ heeft, om het vaag te houden. Feit
is dat zijn leven na de bruiloft in de shaker wordt gestopt, zeker
wanneer Jörgen hem probeert om te kopen om in Denemarken te blijven
en er een nieuw leven te beginnen.
Regisseur Susanne Bier heeft met haar voorganger ‘Brothers’ al bewezen hoe
ze op een schrijnende manier familiebanden op het doek kan doen
stukspringen. ‘Brothers’ zat nog een
beetje in de schemerzone, maar met ‘After the wedding’ heeft Bier
het dogmamanifest volledig de rug toegekeerd en is ze openlijk
commerciëler geworden. Het verhaal sprint van het ene drama naar
het andere, van alcoholverslaving naar overspel en terug. De oude
koeien zijn nog niet geslacht of er springen al nieuwe kalfjes van
problemen uit de sloot. Susanne Bier steekt niet onder stoelen of
banken dat de inhoud van de film Hollywoodiaans melodramatisch is
en de film mag volgens mij dus ook zo beoordeeld worden. Al blijft
er het wel een duidelijk proces van denial aan het werk in
de manier waarop het verhaal gebracht wordt. Bier houdt het
camerawerk erg sober (maar niet schokkerig!) en zoomt vaak tot een
extreme close-up in op het gezicht en vooral de ogen van de
personages.
Voorspelbare koek en toch slikken we het gemakkelijk door, hoe
heeft die mevrouw Bier ons dat gelapt? Eerst en vooral doordat het
script (samenwerking met Anders Thomas Jensen van ‘Adams Apples’, het is
daar één pot nat!) iets uitgekiender is dan het lijkt. Is het wel
een aaneenschakeling van toevallige toevalligheden of wist Jörgen
al op voorhand wie Jacob was en was het allemaal een uitgekiend
plan? Het verhaal vertelt zichzelf vlotjes en de dialogen zijn erg
natuurlijk. Bovendien is Bier niet openlijk uit op het brengen van
sensatie. Voor haar geen melige muziekpartijen (de muziek is van
o.a. Sigur Ros) of afstevenen op een alles-komt-goed-oplossing. Ze
is vooral geïnteresseerd in de manier waarop haar personages
reageren in bepaalde situaties. Door het tranendal -het is echt
skinnydipping in een goed volgelopen bad- heen, zie je
gewoon een mooi beeld van echte mensen met echte gevoelens, die
omvergekegeld worden door hun eigen goede bedoelingen en in de
knoop zitten over grote woorden als ‘verantwoordelijkheid’ en
‘reasons for living’. De titel klinkt een beetje stuntelig
(familiedrama, ja!), maar het geeft wel de kern goed weer: de
bruiloft, die de kentering betekent in het leven van alle
hoofdpersonages, hen confronteert met het verleden en hen een
waterige, zelfs verwaterde blik op de toekomst meegeeft.
Zonder de geweldig gedreven cast had de film zich echter nooit
kunnen onderscheiden van de één-uit-een-dozijn melodrama’s. Mads
Mikkelsen en Rolf Lassgard gaan als twee tegenpolen -de één een
bittere antisociale levensverbeteraar, de ander een rijke stinkerd
die met geld alles oplost- de strijd aan om het meest natuurlijke
acteerwerk. Een duel van twee karakterkoppen, op wiens gegroefde
gezicht het respectievelijke drankheden en -verleden in kubieke
centimeter af te lezen valt. De hele cast brengt het niveau van de
film echt boven het gemiddelde uit. Maar perfect is het uiteraard
niet. Jensen wankelt vooral met het personage van Jörgen op de rand
van het aanvaarbare, waardoor het verhaal toch minder
overtuigingskracht bezit dan bijvoorbeeld ‘Open Hearts’. De film
kan op even goede acteurs rekenen, maar ze kunnen zich iets minder
bewijzen, om één eenvoudige reden: het scenario is gewoon niet even
sterk. De stukken in India zijn iets minder spontaan en ook het
einde sleept vervaarlijk lang aan. Susanne laat zich ook iets te
veel meeslepen in haar close-uptic. In ‘Open Hearts’ gaf dat
nog een heel nieuwe dimensie aan de film, hier werken de close-ups
iets minder poëtisch en zijn ze minder overtuigend. De ogen
totdaaraantoe, maar wanneer ze ook close-ups begint te maken van
afgeschoten wild (als een soort van onheilspellende voorbodes),
gaat ze écht overdrijven en begint dat te storen.
‘After the Wedding’ is een paradoxaal filmpje. De verhaallijn is
voorspelbaar, het drama is allemaal wat te veel voor één gezin,
maar toch kruipt de film stilletjes in je kleren en nestelt hij
zich als een arrogante/onbekommerde kat achter je oren. We zijn er
duidelijk ingeluisd.
