It’s Hard Out Here For A Pimp! Niet echt het soort taal dat
je op een prestigieuze Oscarnight zou verwachten. En toch knalde
deze titelsong van ‘Hustle & Flow’ uit de speakers van het
Kodak Theatre tijdens de afgelopen Oscaruitreiking. Die avond
mochten de mannen van Three 6 Mafia nog meer uit hun dak gaan, want
hun catchy meezinger ging ook effectief aan de haal met het
beeldje voor ‘beste song’. Een groep zwarte jongeren in
homie kledij, die er tijdens hun acceptatiespeech nauwelijks
in slaagden om met hun zessen één samenhangende zin te construeren.
De gemiddelde oscarinvité zat zich overduidelijk af te vragen of
hij thuis de deur wel goed op slot had gedaan, en schudde
ondertussen even het hoofd. Wie zei ook weer dat er in de Academy
enkel maar suffe oude knarren zitten…
De indie-hit ‘Hustle & Flow’ werd voor het eerst opgemerkt op
het Sundance Film Festival (de laatste jaren uitgegroeid tot zowat
de place to be om underground-hitjes en potentiële cultfilms
te ontdekken) en werd er bekroond met de publieksprijs. Afgelopen
zomer werd de film kleinschalig uitgebracht in de Amerikaanse
bioscopen en de publiekslieveling genoot een bescheiden succes.
Ondanks de Oscar-baggage (naast ‘beste song’ werd de film ook
genomineerd voor ‘beste acteur’) haalde de film hier niet de
bioscopen en dat is jammer, want in tegenstelling tot het
egoproduct van 50 Cent, ‘Get Rich or Die Tryin’, is ‘Hustle &
Flow’ een best te pruimen filmpje, gedreven door een fantastische
vertolking van Terrence Howard.
Het verhaal neemt ons mee naar het zuidelijke Memphis, Tennessee.
D-Jay (Terrence Howard) is een pooier die zijn dagen vult met het
afbollen van de straten met zijn ’trailer trash’-hoertje
Nola. Hij woont samen met Nola en nog twee andere
moneymakers (eentje is zwanger en staat dus op non-actief,
de andere, een lapdance-hoertje, zeikt constant aan z’n kop) in een
krot van een woning en onze antiheld met het vakkundig gekrulde
permanent begint stilaan een beetje in een sleur te geraken. Met de
hulp van een jeugdvriend Key (Anthony Anderson) bouwt D-Jay zijn
eigen opnamestudio om zijn lang vervlogen droom, muziek maken, toch
een kans te geven. Het is het begin van een muzikale zoektocht naar
de perfecte sound, de flow, om die knetterende bliksem in dat
verdomde flesje te vangen.
‘Hustle & Flow’ handelt over een onderwerp dat een vrij beperkt
doelpubliek zal aanspreken. Oppervlakkig gezien is dit inderdaad
een film over rap-en hip-hopmuziek met een eenvoudig en rechtlijnig
verhaal. En ja, toegegeven, die muziek speelt een cruciale rol in
deze film. Iedereen die spontaan begint te kotsen van al de
‘bling bling’ gansta rappers die dagelijks de muziekkanalen
teisteren met hun ‘guns and bitches’ zullen deze film
wellicht over dezelfde kam scheren als de inspiratieloze videoclips
waarin deze cultuur verkocht wordt. Sta mij dan ook toe om u mee te
delen dat ‘Hustle & Flow’ veel meer is dan een MTV ‘badass
rappers rule’– vehikel. Regisseur Craig Brewer is enorm zuinig
met flashy montages en die opgefokte videoclipstijl komt zelden tot
nooit aan bod. Als je zoiets weet te presteren met dit soort film,
dan verdien je op zijn minst wat aandacht. Dit gezegd zijnde, Tony
Scott, je bent niet goed bezig…
Met twee troeven weet Hustle & Flow de tekortkomingen goed te
maken: Terrence Howard’s indrukwekkende vertolking van D-Jay en,
niet geheel onverwacht, de muziek.
2005 was geen slecht jaar voor Howard. De meeste kennen hem
wellicht als de zwarte tv-producer die machteloos moet toekijken
wanneer Matt Dillon zijn vrouw (Thandie Newton) aanrandt in de
Oscarfilm ‘Crash’. Howard liet daar
al zien dat hij een intense en emotioneel geladen performance met
veel overtuiging kan neerzetten. In ‘Hustle & Flow’ is hij het
kloppende hart van de film. We openen met een fantastische monoloog
over het leven, de dood en honden die achter teven zitten.
Pooierfilosofie op z’n best! We zijn nog maar drie minuten aan het
kijken en toch zit je al helemaal te supporteren voor D-Jay, de
sympathieke pooier die ervan droomt om een droom te hebben. D-Jay
wekt sympathie omdat hij niet wordt voorgesteld als een zoveelste
vuilbekkende egotripper. Hij staat zijn mannetje op straat maar
achter de facade schuilt een bitter en gebroken man. Zijn dromen
zijn nooit uitgekomen omdat hij er eigenlijk nooit de moeite voor
heeft gedaan. Terrence Howard weet die essentie perfect weer te
geven met een heel natuurlijke en doorleefde vertolking.
Klasse.
Een tweede joekel van een troef is de muziek. Ik daag iedereen uit
om niet mee te knikken wanneer tijdens de opening credits de
‘wah-wah’gitaren, de oldskool percussie en de groovy beats
de kop komen opsteken. De makers van ‘Hustle & Flow’ hebben
duidelijk een passie voor Crunk, een aanstekelijke en uiterst
dansbare variatie op de traditionele hip-hop. Pompende beats worden
ingezet om de broeierige sfeer en setting weer te geven. Dit is
hip-hop back to the roots, met herkenbare echo’s van blues
en motown. Die muziek zorgt voor een aantal memorabele en
ijzersterke momenten. Wanneer een hoertje van D-Jay moeite heeft om
een refrein in te zingen horen we hem aanmoedigend ‘you gotta
push that shit out!’ brullen. Een intense sleutelscene die
eindigt met een kippevelmoment wanneer het hoertje haar eigen stem
op de klankband hoort. Je hoeft geen fan te zijn van de muziek om
hiervan te genieten, zoveel is zeker.
Jammer genoeg zijn er ook een aantal minpunten, en voorspelbaar
genoeg vinden we die grotendeels terug in het verhaal. De
doorleefde vertolkingen (zowat de hele supporting cast geeft het
beste van zichzelf) en de aanstekelijke muziek kunnen niet
verbergen dat het verhaal een plaat met krassen is. Laten we
beginnen bij de geloofwaardigheid. Een pooier die samenwoont met
zijn drie investeringen en op een paar woordwisselingen na
eigenlijk wel om hen geeft? Het klinkt mooi, maar echt
geloofwaardig is het niet. Een iets minder gesuikerde versie mocht
dus wel. De visuele stijl mag dan wel gritty en rauw zijn met
zwoele, verzadigde kleuren, het verhaal zelf blijft een vrij brave
bedoening. De rechtlijnigheid van het verhaal zorgt er ook voor dat
die ‘from rags to riches’-formule af en toe iets teveel
opvalt. En dat een hoertje zich plots ontpopt tot manager in
maatpakje, dat is er toch een ferme scheut over…
‘Hustle & Flow’ is geen film die je aan breed publiek kan
verkopen. Het onderwerp en de afwezigheid van een grote naam zoals
Eminem of 50 Cent houden dit tegen. Dat is begrijpelijk maar ook
jammer, want dit pooiersprookje is, ondanks de bijna
onvermijdelijke tekortkomingen, een strak geregisseerde en
uitmuntend vertolkte muziekprent met groovy beats die nog
lang na de aftiteling in je hoofd zullen rondbotsen. Keep
hustlin’, keep flowin’!
