Regisseur Joel Schumacher en producent Jerry Bruckheimer, het
duo achter het onzalige creatuur ‘Bad Company’, zijn weer
samengekomen om een nietsvermoedend filmgaand publiek verder lastig
te vallen met wat zij als relevante cinema beschouwen. Waar hun
vorig product nog de bescheidenheid had om gewoon een domme
actiefilm te zijn en het daarbij te laten, wil ‘Veronica Guerin’
echter heel wat meer zijn dan dat. Bruckheimer waagt zich, niet
voor het eerst, aan een Ernstig Verhaal (daar mag u gerust een
lijkbiddersgezicht bij trekken), en ongetwijfeld niet voor het
laatst, faalt hij om er een geloofwaardig exemplaar van te
maken.
Het is nochtans allemaal gebaseerd op waargebeurde feiten.
Veronica Guerin was een ongediplomeerde journaliste bij een Iers
sensatieblad, die het beu was om alleen kleine verhaaltjes te
schrijven, en op eigen houtje onderzoek ging verrichten naar de
drugswereld van Dublin. Een vroege scène, waarin Guerin een arme,
verpauperde wijk vol drugverslaafde kinderen bezoekt, is erg
krachtig. De spuiten liggen letterlijk op straat, en in de
portieken en duistere, vuile gangen, vinden we de jongeren terug,
sommigen nog maar 14 of 15 jaar oud. Guerin besluit erachter te
komen wie de man achter de schermen van deze handel is. Haar
zoektocht zal uiteindelijk leiden naar John Gilligan – de man woont
in een kast van een huis en bezit een eigen manège, maar waar haalt
hij dat geld vandaan?
Guerins onderzoek joeg haar tenslotte, na verscheidene
waarschuwingen en een eerdere moordpoging, zelfs de dood in. In
1996 werd de dame neergeschoten terwijl ze in haar auto voor een
rood licht stond te wachten. Sindsdien is haar naam in Ierland
synoniem geworden aan journalistieke integriteit tegenover
criminele pogingen om die integriteit af te kopen of monddood te
maken met geweld. Ik twijfel er geen moment aan dat Guerin een
belangrijke rol heeft gespeeld in de sociale verbeteringen die na
haar dood voelbaar werden, maar Joel Schumacher doet de dame geen
enkel plezier door dit soort van film over haar te maken. Laat het
dan nog allemaal bedoeld zijn als eerbetoon aan een halve
heilige.
Er zijn een aantal dingen die goed zijn aan ‘Veronica Guerin’:
Cate Blanchett is uitstekend als het titelpersonage, en wordt
ondersteund door een cast van karakteracteurs als Gerard McSorley
(de naam zegt u wellicht niets, maar u zult z’n gezicht
ongetwijfeld herkennen) en Brenda Fricker. En bovenal is de visuele
stijl fantastisch uitgewerkt. Schumacher werkt hoofdzakelijk met
handgehouden camera’s, en situeert de hele film in een soort van
oneindige herfst. Het hele verhaal lang ziet het eruit alsof het
net geregend heeft of zodadelijk zal beginnen regenen, met grijze
hemels en kale bomen. Wanneer de personages zich binnen bevinden,
daarentegen, schakelt men over naar warme, gele kleuren, zodat het
contrast niet alleen zichtbaar, maar ook bijna voelbaar wordt. Pet
af voor director of photography Brendan Galvin.
Het probleem met ‘Veronica Guerin’ is echter Veronica Guerin
zelf. Of in ieder geval de manier waarop ze hier wordt voorgesteld.
Het was ongetwijfeld niet de bedoeling van de makers om hun
onderwerp af te schilderen als de slechtste journaliste die de
filmwereld ooit heeft gezien, maar zo komt ze wel over. Guerin
checkt zelden of nooit haar feiten, drukt het eerste het beste
gerucht af dat haar ter ore komt, en schijnt nauwelijks in te
zitten over de veiligheid – laat staan betrouwbaarheid – van haar
bronnen. Haar journalistieke filosofie lijkt te zijn: “zolang ze me
er geen proces voor kunnen aansmeren, zet ik het erin”. Is dat die
revolutionaire verslaggeefster waar iedereen zo wild van is?
Schumacher en Bruckheimer proberen in de eerste plaats sympathie
voor hun hoofdpersonage te winnen door haar moed te benadrukken. De
Veronica Guerin van deze film is een menselijk Duracell-konijn, die
maar door blijft gaan, zelfs tegen alle logica of gezond verstand
in. Bij wijze van waarschuwing schiet men een kogel door haar
venster, maar dat lacht ze gewoon weg – één scène later zien we
haar op het verjaardagsfeestje van haar zoon, schijnbaar volstrekt
zorgenloos. Wanneer ze later een eerste moordaanslag én een flink
pak meppen te verwerken krijgt, doet dat zo goed als niets om haar
vastberadenheid te laten wankelen. In tegendeel, na de aanslag op
haar leven gaat ze van deur tot deur bij alle verdachten, om een
briefje af te geven met de vraag of zij het misschien waren die
erachter zaten.
Die dingen zullen waarschijnlijk allemaal wel echt gebeurd zijn,
maar wat was haar motivatie? Waar haalde ze al die moed vandaan,
wat dreef haar? In de film komen we het in ieder geval niet te
weten, en dat gebrek aan realistische beweegredenen voor het
hoofdpersonage zorgt ervoor dat alles behoorlijk ongeloofwaardig
gaat lijken. Wat in het echte leven (veronderstel ik) moed was,
lijkt hier maar al te snel domme onbezonnenheid. Wanneer Guerin aan
Gilligans deur gaat kloppen en hem ronduit vraagt of hij zijn
levensstijl misschien financiert met drugsgeld, moet het dan
verbazen dat ze op haar donder krijgt?
Wat ook niet helpt op dat gebied, is dat het gezinsleven van
Guerin schaamteloos wordt geromantiseerd, met als tenenkrullend
hoogtepunt een scène waarin Veronica, haar man en haar kind samen
‘Everlasting Love’ staan te kwelen. Niet alleen zijn dergelijke
momenten nu eenmaal altijd melig en onnozel, niet alleen komt die
scène vlak na de waarschuwing met de kogel (wat de timing vrij
onfortuinlijk maakt), maar wat nog erger is: ‘Everlasting Love’ is
een ongelooflijk slecht nummer. Goede smaak heeft ze ook al
niet.
Die slechte smaak in muziek wordt ook verdergezet in de score
van de film. Aan het einde krijgen we een stukje traditionele Ierse
muziek met een solo van een kindzangertje. Dat stukje is zo
onvoorstelbaar irritant dat ik spontaan zin kreeg om het kleine
kreng dat het stond te kwelen de strot dicht te knijpen. Dat soort
van muziek is duidelijk bedoeld om toch maar een traan uit het
publiek te persen, maar werkt enkel op de zenuwen.
‘Veronica Guerin’ is een film met een boeiend onderwerp, goeie
acteurs en een schitterende fotografie, maar met een scenario dat
tot het allerslechtste behoort dat ik de laatste jaren ben
tegengekomen in een project dat niet op een stripverhaal gebaseerd
was.
http://veronicaguerin.movies.go.com/
