Laurent Cantet is een Frans regisseur die vooral bekend is omwille van zijn Gouden Palm te Cannes voor Entre les Murs, al draaide hij ook nadien nog minder opvallend maar geslaagd werk met onder andere Retour á Ithaque en L’Atelier. Zijn nieuwe film is een prent die probeert nog steeds niet geheelde wonden in de Franse samenleving – Algerije, migratie – te bekijken doorheen de lens van de moderne technologische samenleving.
Concreet wil dat zeggen dat Arthur Rambo een film is over perceptie, omgang met actualiteit, geschiedenis, identiteit en sociale media. Inzake filmische aanpak vertaalt zich dat als tekstberichten en online-commentaren die op het scherm getoond worden terwijl het verhaal zich ontvouwt. Het verhaal is dat van Karim D. ( Rabah Nait Oufella uit onder andere Grave en Bande de Filles als een personage vaagweg gebaseerd op dat van blogger Mehdi Meklat), een beloftevolle jonge auteur die in zijn literaire werk nadenkt over ras en identiteit in het moderne Frankrijk. Sociale media spelen daarin een cruciale rol. Toen Olivier Assayas op het Gentse Film Fest Personal Shopper kwam voorstellen, praatte hij met toenmalig artistiek directeur Patrick Duynslaegher over de manier waarop hij had geprobeerd om nieuwe media te integreren in film. Dat beperkte zich toen tot het tonen van tekstberichten in het beeld en het is duidelijk dat Laurent Cantet een vijftal jaar later de tijd heeft gehad verder na te denken over hoe zoiets vorm kan krijgen en kan ingebed worden in de narratieve structuur. Sociale media zijn in Arthur Rambo zowel onderwerp als deel van de vorm en toch slaagt Cantet erin om zich niet te verliezen in voor de hand liggend gegoochel met berichtjes dat elke vorm van klassieke filmgrammatica overboord gooit.Tussen het gebruik van hashtags en berichten door, bedient Cantet zich immers op net dezelfde manier van zijn begenadigd oog voor breedschermcomposities en camerabewegingen, als in eerder werk.
Dat dit een geslaagde hybride is, heeft uiteraard ook te maken met het onderliggende thema dat peilt naar de manier waarop moderne media omgaan met perceptie. Karim D. blijkt immers in het verleden – zelf beweert hij dat het om grappen ging – haatdragende berichten te hebben geplaatst onder het pseudoniem ‘Arthur Rambo’ waarin hij letterlijk alles en iedereen op de korrel nam: Joden, gezagsdragers en de LGBTQ+ gemeenschap, maar ook gewoon ‘dikke mensen’ die hij dood wenste. Plots komen al die boodschappen als een boemerang terug in zijn gezicht terecht en raakt hij verwikkeld in onfrisse discussies over dalende verkoopcijfers, imago en opgeklopte retoriek over ‘vrije meningsuiting’ en ’artistieke grenzen’. Plots wordt het hoofdpersonage zich ook veel meer bewust van wat online haat kan teweegbrengen, al blijft hij wel beweren ‘dat hij niet echt zo denkt en alles enkel bedoeld was als satirische provocatie’ en lijkt Karim niet te zien dat de vraag meteen rijst of de andere benadering uit zijn boek ook niet meer is dan een alternatieve, opgevoerde pose.
Dit soort mediasatire is niet nieuw – van The Front Page tot Ace in the Hole en Network, gingen vele regisseurs Cantet voor – maar Arthur Rambo slaagt er wel in om beproefde ideeën gevat te vertalen (met zelfs een visueel grapje over Guy Debord wiens werk over media uit de jaren zestig geldt als een voorafspiegeling over de uitwassen van hedendaagse sociale media) en te herdenken voor een nieuw tijdperk.
