Wilco is spreading the word! De hemel boven het hoofd van
Jeff Tweedy is opgeklaard en dat mogen we geweten hebben. ‘Sky Blue
Sky’ liet al vermoeden dat ’s mans mentale balans weer waterpas
stond, maar op ‘Wilco (the album)’ worden de laatste twijfels
weggebrand door zonovergoten melodieën en een Beatlesiaanse
speelsheid. De plaat had dan ook beter ‘Wilco (the afterparty)’
geheten, want de nieuwe songs voelen aan als het feestje na de
mentale bevrijding op ‘Sky Blue Sky’. In tegenstelling tot ‘A Ghost
Is Born’ is ‘Wilco (the album)’ dan ook niet de dwingende hand die
je kopje onder duwt in een poel van tristesse, maar een deus ex
machina richting pophemel. Hallelujah!
We gunnen de frontman van Wilco de zonneschijn in z’n mentale
krochten namelijk van harte. Niet omdat we wrok koesteren tegen de
weerbarstige countrypop van ‘Yankee Hotel Foxtrot’ of het dreunende
geklauw naar ons vege lijf op ‘A Ghost Is
Born‘, maar gewoonweg omdat er niks mooier bestaat dan een
fonkelend, loepzuiver popliedje. En nu Tweedy z’n mentale
prison break tot een goed einde heeft gebracht, schudt de
man opnieuw moeiteloos enkele fraaie exemplaren uit z’n mouw.
Daarbij springt vooral de charmerende souplesse waarmee gemusiceerd
wordt in het oor. Het zelfbewustzijn dat de albumtitel ademt,
straalt namelijk ook af op de zelfverzekerde sound van de plaat.
Onbekommerd neemt Tweedy dan ook verschillende rollen op zich. Van
shoulder to cry on in ‘Wilco (the song)’ over schaamteloze
romanticus in ‘You And I’ (waarin hij vocaal lepeltje lepeltje ligt
met Feist) tot anti-doempreker in het met heerlijke
backings geborduurde ‘You Never Know’. De man die zelf vroeger van
porselein leek te zijn, heeft duidelijk een goed gelooide
olifantenhuid gekweekt waar geen antidepressivum tegenop kan. En of
dat de muziek ten goede komt: bovenstaande nummers zijn namelijk
stuk voor stuk klatergouden popsongs die zorgvuldig tot briljantjes
worden geslepen.
Die levensvreugde vormt dus de pomp die de poppracht van ‘Wilco
(the album)’ omhoog doet spuiten, maar omdat een mes nu eenmaal aan
twee kanten snijdt, ontaardt die speelsheid soms ook in
nonchalance. Zo verdampt ‘I’ll Fight’ nog voor u ‘mèh’ kan zeggen
en komt een track als ‘Sonny Feeling’ nog niet tot aan de ranke
hieltjes van pakweg ‘Shake It Off’. Maar genoeg azijn gepist: als u
‘Bull Black Nova’, de bastaardzoon van krautrocksater ‘Spiders
(Kidsmoke)’ van ‘A Ghost Born’, even buiten beschouwing laat, telt
‘Wilco (the album)’ voor de rest enkel sprankelende robijntjes die
geen spatje gemakzucht verraden.
Dat deze plaat werd opgenomen met dezelfde bezetting als de vorige,
zal daar ongetwijfeld niet vreemd aan zijn. Het vertrouwen spat
namelijk van deze plaat. Er wordt niet gevochten om morzels grond
en elk bandlid blinkt uit in altruïsme. Zo zitten ‘Deeper Down’ en
‘One Wing’ volgestouwd met instrumenten, maar toch voelen de songs
zo ruimtelijk aan als een zonnige loft. Hetzelfde geldt voor de
prachtig aanzwellende afsluiter ‘Everlasting Everything’, een
lofzang op de liefde die zelfs op een hoop radioactief afval zou
blijven bloeien.
De band Wilco beleeft ontegensprekelijk een creatieve piek en met
‘Wilco (the band)’ carpediemt de groep er dan ook op los, zich ten
volle bewust van de grilligheid van de muze. Net als ‘Sky Blue Sky’
zandstraalt dit album alle zorgen weg en hoewel ‘Wilco (the band)’
iets minder consistent is, vormt de plaat alweer een fraai
hoofdstuk in de discografie van deze topband. Mis ze niet op
Pukkelpop!
Wilco staat op donderdag 20 augustus 2009 in de Marquee op
Pukkelpop.
