Met een beklijvende conceptplaat gebaseerd op de aloude principes van het klassieke Griekse drama en een geslaagde live-doortocht in de Lage Landen, lijkt de bal voor Finn. (mét stip), nom de rock van de Duitser Patrick Zimmer (32), eindelijk aan het rollen. Maar vanwaar toch die tongbrekende titel, The Best Low-Priced Heartbreakers You Can Own ?
Zimmer: Die komt van een oude reclameslogan uit de sixties. Ik vond hem op mijn Engelse woordenboek, “The Best Low-Priced Dictionary You Can Own”. Tegenwoordig maakt elk bedrijf — zogezegd — het beste product, met de beste materialen, tegen de laagste prijzen. Ik vond het wel grappig om die slogan op mijn plaat te kleven. Hoe ironisch hij ook mag klinken, hij dekt wel de lading.
enola: Die lading is een heus conceptalbum over de lijdende mens, in de vorm gegoten van een Griekse tragedie. Pas dat eens toe op je eigen leven. Met andere woorden: hoe autobiografisch is deze plaat?
Zimmer: Muziek is voor mij altijd een mix van elementen uit mij eigen leven en van fictie. Neem nu de song “Julius Caesar”, je kan je fixeren op het bloed en de dramatische moord op een groot leider, maar ik verwijs er eigenlijk mee naar problemen die ik zie in de hedendaagse maatschappij. Al die oorlogen, mensen die steeds meer problemen voor zichzelf veroorzaken en hoe ook ik deel uitmaak van Het Systeem. In mijn muziek probeer ik mijn visie op dat alles te stoppen, dus sluipt er zeker vrij veel van mezelf in mijn songs. Maar ik ben slechts een klein deeltje van het geheel.
Een maatschappij is altijd al een vreemd gebeuren geweest, ons hele bestaan is uitermate vreemd. We weten er eigenlijk niets over, over de dood en waar we vandaan komen. We kunnen er allerlei theorieën over verzinnen, maar het écht weten zit er niet in. Meer concreet is de maatschappij de laatste vijf jaar sterk veranderd, met tal van positieve evoluties, zoals de opkomst van het internet, maar ook nog veel meer ongelijkheden. Hier in de Westerse wereld hebben we het heel goed, in de derdewereldlanden groeien de problemen alleen maar. Mijn doel met deze plaat was niet om zoals politici een belerend vingertje op te steken, maar om een soort dagboek met mijn ideeën hierover te schrijven, dat ik kan doorgeven aan mijn beste vrienden. Hopelijk kan het publiek die rol van beste vriend aan wie je je dagboek doorgeeft, ook invullen.
enola: Denk je dat jij, als artiest, met je songs iets kan veranderen?
Zimmer: (denkt na) Ik kan mijn publiek misschien het een en ander meegeven, waardoor zij eventueel anders tegen de dingen aankijken, maar De Maatschappij of Het Systeem kan ik onmogelijk veranderen. Dat is duidelijk (lacht). Ik weet zelfs niet of het überhaupt mogelijk is om iets aan de problemen te veranderen. Als je bijvoorbeeld Sophocles leest, zie je dat de mensen meer dan 2000 jaar geleden al met dezelfde problemen kampten. Enkel de omstandigheden zijn gewijzigd, op technologisch vlak bijvoorbeeld. Maar de essentiële probleempunten, rijk versus arm, oorlogen, zijn nog steeds dezelfde.
enola: Prominent aanwezig in de Griekse beschaving en zeker in de Griekse tragedies zijn de goden. Heden ten dage lijkt hun rol uitgespeeld. Hoe sta jij tegenover het geloof?
Zimmer:Hope is voor mij veel belangrijker dan faith. Ik ben vreselijk bang voor de dood, omdat niemand mij kan vertellen wat er daarna komt. Ik zou het dus fantastisch vinden als er Iets was, een Grotere Kracht. Ik hoop dat er iets is, boven ons hoofd, want het idee dat wij de laatste in de ketting zijn, lijkt mij nogal zinloos. Maar ik vereng dat Iets liever niet tot Jezus, of Allah, of wie dan ook.
enola: Is het idee van de conceptplaat spontaan gegroeid of heb je eerst het complete plaatje uitgedacht om dan pas aan de songs te beginnen schrijven?
Zimmer:Dat gebeurde procesmatig, eigenlijk. Ik ben niet eerst aan mijn bureau gaan zitten om na lang nadenken met het idee van een conceptalbum rond een Griekse tragedie naar buiten te komen. Nee, je schrijft songs, ontdekt dat die allemaal over je eigen persoonlijke tragedies gaan en probeert er dan een groter concept rond te weven. De link van mijn persoonlijke tragedie naar een echte, klassieke tragedie in vijf hoofdstukken was snel gelegd.
enola: Er waait een bijna sacrale sfeer doorheen het album. Je hebt het ook opgenomen in de catacomben van een 14e-eeuwse kerk. Hoe ben je daar terecht gekomen?
Zimmer: Heel simpel, via een vriend die eigenaar is van die kerk. Zo kwamen we met het idee op de proppen om daar op te nemen, met heel goedkope materialen. Een professionele studio vind ik veel te doods. Ik heb de plaat trouwens ingespeeld met een heuse garage band. Niemand die het gelooft, maar het is wel zo…
Die kerk paste wonderwel in het grotere plaatje van tragedie, historische kledij,…Maar denk nu niet dat ik een tragische, depressieve treurwilg ben. Er zit ook veel onderhuidse humor in mijn muziek. Alles draait toch vooral om presentatie, over welk beeld van jezelf je tegenover de wereld ophangt. Een gekopieerde cd is toch een stuk minder aantrekkelijk dan één met een knappe hoes, enzovoort. Wat telt, is het totaalpakket.
enola: Je hecht inderdaad veel belang aan het groter geheel. Het plaatje moet volledig kloppen?
Zimmer:Ik vind dat erg belangrijk, ja. Ik teken veel, en op een dag had ik dat ventje met de kroon getekend dat ook op de albumhoes staat. Dan wou ik er een passende naam bij en haalde die, Finn. dus, uit een film die ik toevallig net had gezien, Great Expectations naar het boek van Dickens. De klassieke podiumoutfits, die ik trouwens zelf heb ontworpen, passen in dat imago. It’s a gift package. Ik probeer de muziek te visualiseren.
Het verschil tussen design en kunst is volgens mij dat kunst procesmatig ontstaat en design meer een zaak is van een concept. Alles wat ik doe is erg irrationeel, ik drijf in grote mate op mijn emoties. Kleren, hoes, conceptplaat, tragedie: het is dus één grote puzzel.
enola: Met welke artiesten voel je in die optiek verwantschap? In de persbio word je omschreven als “Leonard Cohen on helium”, maar die invloed hoor ik eerlijk gezegd niet meteen in jouw muziek.
Zimmer: Nee, dat was eigenlijk een grap. Wie mij het meest heeft beïnvloed, is zonder twijfel Radiohead. Met hun laatste plaat ben ik echter afgehaakt. Thom Yorke lijkt me zowaar gelukkig nu, stel je voor, en dat komt hun muziek niet ten goede. Momenteel vind ik Antony er met kop en schouders bovenuit steken. Een heel interessant figuur die zijn muziek overstijgt en één van de meest authentieke artiesten tegenwoordig. Verder luister ik vooral naar oudere artiesten, zoals Chet Baker, Billie Holiday of Elliott Smith.
enola: Die hang naar het verleden lijkt me bij jou vrij groot. Als je de middelen, de mogelijkheid en de vrije keuze had, naar welk historisch tijdperk zou je jezelf dan katapulteren?
Zimmer:(denkt lang na) Geef mij dan maar de periode 1880-1960. Een heel interessante periode, met grote industriële veranderingen. Die industrie zie ik nu als de grote boeman, het maakt mensen onbelangrijk. Maar allicht zou ik dan niet zo veel verschillen van wie ik nu ben…
enola: Een conceptplaat uitbrengen in vol iTunes-tijdperk, waar de song primeert op het album is vrij anachronistisch. Jongeren downloaden vandaag een nummer van artiest A, morgen één van artiest B en er wordt weinig aandacht besteed aan het album als geheel. Ben je niet bang dat een groot deel van jouw boodschap verloren gaat?
Zimmer: Dat is een trieste evolutie, volgens mij. Jongeren hebben te weinig respect voor muziek, behandelen het niet als een kwaliteitsvol iets. Muziek is een product geworden, net als pakweg kledij of voedsel. Tegenwoordig wil iedereen zoveel mogelijk tegen een zo laag mogelijke prijs, wat ik daarnet ook al zei. Maar eigenlijk is het niet de fout van die jongeren. Ik zie de muziekbusiness zoals ze nu bestaat als een soort Titanic, die zelf niet wil geloven dat hij aan het zinken is. Maar bepaalde zaken moeten en zullen veranderen, denk ik. Het lucht mij op dat er nog een andere, oudere generatie rondloopt die wel respect toont voor het werk van een muzikant en ook albums koopt. Allicht zijn zij ook de enige die albums kopen, in plaats van ze te stelen van het internet(lacht).
enola: Welke doelen stel je jezelf?
Zimmer:Pff, ik ben eigenlijk tevreden met hoe het nu loopt. Het is niet mijn ambitie om ten allen prijze bekend te worden en wereldwijd succes te hebben. Als ik de wereld kan blijven rondtrekken, regelmatig kan optreden voor een geïnteresseerd publiek en kan blijven muziek maken, ben ik al lang tevreden. The Best Low-Priced Heartbreakers You Can Own wordt in verschillende landen uitgebracht, ik krijg positieve reacties van mijn publiek en ik kan mijn rekeningen betalen. Geen klachten dus…
