De moeilijke tweede. The sophomore slump. Het zal altijd een hekele zaak blijven, niet in het minst voor bands die met een knal ten tonele verschenen. Die van The Futureheads vormen geen uitzondering: een dikke twee jaar geleden nog in staat om ons uit de bol te doen gaan, maar nu komen we onze zetel niet meer uit. Dan moeten die verdomde debuten maar wat zwakker zijn.
Het debuut van The Futureheads verscheen in de zomer van 2004 en was, net als het eerste album van Franz Ferdinand dat jaar, in staat om ons even te doen geloven in een rooskleurige toekomst voor nieuwe bands met een postpunkcomplex. Toch zou het kwartet uit het Noordengelse Sunderland ondanks prima verkoopcijfers (250.000 stuks) tweede viool blijven spelen, zeker toen Bloc Party en Kaiser Chiefs zich gingen mengen in het spel. Die bands hadden dan ook meer seksappeal, charisma en vrouwelijke fans. Wij hebben echter nog steeds een zwak voor de nerveuze boekhouderspunk van The Futureheads: minder dansbaar en opgesmukt dan die van hun collega’s, maar altijd gevat, gejaagd (“Faster, faster!” luidde het) en met een eigen smoel. Luister nog eens naar hun geweldige cover van Kate Bush’ “Hounds Of Love” als bewijs. The Futureheads klinken soms als Wire die net meerstemmige pop ontdekte.
Na zo’n geslaagde entree is het vaak bang afwachten voor de tweede plaat, en wat dat betreft, beantwoordt News And Tributes volledig aan de verwachtingen. De band verenigt nog steeds de ADHD-springerigheid van de vroege XTC met het melodische van The Jam, maar is nu meer in de breedte gegaan. In plaats van een handvol sterke ideeën een album lang uit te melken, is de band aan het experimenteren geslagen. Dat zorgt voor een minder monotoon geheel dat, inderdaad, volwassener klinkt. Dat producer Ben Hillier (Depeche Mode, Blur, etc.) de iets langere songs een vlezige, vollere sound heeft gegeven, zorgt er ook voor dat het album minder rauw klinkt. Het nadeel: van de ultravinnige energie van weleer blijft weinig over.
Het sloganeske “Yes/No” is het bruggetje dat wordt gelegd tussen The Futureheads en News And tributes: het heeft het “roep-maar-wat-aan”-karakter van oudere songs als “A To B”, maar de diepere gitaartextuur kondigt de rest van het album aan. De energieke stoten worden over het album verspreid, wat ervoor zorgt dat de aandacht zelden of nooit helemaal verslapt. Buiten het opgefokte ritme van “Cope” is het echter vooral het moddervette accent van de heren dat opvalt. Nog beter is “Worry About It Later”, een song die daadwerkelijk klinkt alsof Paul Weller en Andy Partridge de handen in elkaar geslagen hebben.
Ondanks de nodige energie zijn het vooral de pure popsongs die schitteren op News And Tributes: het aanstekelijke “Fallout” is de ideale aanloop naar de zomerhuppels van “Skip To The End”, het soort song waar The Zutons meteen voor zouden tekenen. Nog beter zijn de songs die “Worry About It Later” omarmen: het ingehouden “Back To The Sea” heeft een refrein dat getuigt van een subtiliteit die voorheen ver te zoeken was bij de band, en op “Favours For Favours” wordt er uitgepakt met de frisse harmoniëen die het debuut zo onderscheidden.
Nergens weet de groep te verbazen, maar als ze haar ding doet, dan is er geen reden tot klagen (al is het lawaaistukje “The Return Of The Berserker” echt wel een lichtgewicht). De buitenbeentjes gaat het minder goed af: het pulserende “Burnt” is nog een meevaller, maar de luie titelsong (over een vliegtuigcrash in 1958 waarbij het voetbalteam van Manchester United betrokken was) is arm aan ideeën, net als “Thursday”, dat een al te makkelijke Beach Boys-pastiche lijkt.
The Futureheads hebben de moed gehad de aanpak van het debuut achterwege te laten, en resoluut te kiezen voor expansie en maturiteit, maar zijn er niet helemaal in geslaagd de verwachtingen in te lossen. Door de krampachtigheid waarmee sommige songs in het geheel geperst worden, hebben we dan ook te maken met een degelijke, maar onopmerkelijke plaat (inderdaad “een verdienstelijke tweede”) en laat dat nu net iets zijn waar geen gebrek aan is deze dagen.
