De ene bemant al jaren de drumkit van Wilco, de andere stond in voor de baslijnen van onder andere Brise-Glace en Yona-Kit. Samen worden ze door Jim O’Rourke al eens “the rhythm section’s revenge” genoemd. Hoe zoet is de wraak van multipercussionist Glenn Kotche en bassist Darin Gray na bijna vijf jaar stilte?
Het is diezelfde O’Rourke die, zij het onrechtstreeks, aan de basis ligt van On Fillmore. Toen de man in 2000 voor het Londense Melt Down festival werd uitgenodigd, legde hij het lot van zijn ritmesectie maar al te graag in de handen van Kotche en Gray. Naar verluidt strandden die laatste twee na een helse terugreis op de luchthaven in Florida, waar de plannen voor een instrumentale en experimentele uitlaatklep uiteindelijk werden gesmeed. In 2002 werd hun eerste, zelfgetitelde album op de markt gebracht, gevolgd door Sleeps With Fishes in 2004. Tussendoor werkte On Fillmore aan verschillende soundtracks, maar op een volgend volwaardig album was het dus wachten tot 2009.
Dat On Fillmore iets heeft met films en filmmuziek, valt op Extended Vacation trouwens niet te ontkennen. Over het hele album hangt een ietwat sinistere, filmische sfeer. Hoewel Extended Vacation climaxen en extremen schuwt, dekken suggestieve songtitels wel de lading. In “Complications” voorspelt de contrabas het onheil dat zich later in gedempt trompetgeschal en een dichtslaande deur laat merken. “Daydreaming So Early” heeft dan weer alles weg van een dauwtrip in een op leven komend herfstbos. Het gesnurk, de stemmen en de zuchten die zich hier en daar onderin de nummers verbergen, herinneren bovendien verdacht veel aan de sprookjes van weleer.
De hoofdrol is op Extended Vacation in ieder geval weggelegd voor de xylofoon. Met de herhalende en vaak bijna passieve xylofoonmelodieën houdt Kotche de nummers — tussen amper twee en ruim twaalf minuten lang — samen. Daarover worden vervolgens lagen bas, piano, dierengeluiden en andere vreemde klanken geplooid. Meestal blijft dat allemaal behoorlijk kalm, zonder al te grote uitbarstingen of gekke amelodieuze ophopingen. “Master Moon” is met zijn samenspel van xylofoon, bas, maracas en ratels bijvoorbeeld een bijzonder aangenaam en bijna swingend jazznummer.
In de echte uitlopers daarentegen (“Daydreaming So Early” klokt af op 11:05, “Extended Vacation” op ruim 12:30), lijkt wel het ganse repertorium aan klanken de revue te passeren. Beide nummers beginnen bescheiden en veelbelovend maar verdrinken uiteindelijk in hun lengte en de hutsepot van geluiden die dat moet doen vergeten. Bovendien wordt in “Extended Vacation” pijnlijk duidelijk hoe bemoeiziek die xylofoon wel niet kan lijken.
Het zal wel bij instrumentale muziek horen, zeker, die moeite om de spanning vast te houden? Het zorgt er alleszins voor dat Extended Vacation geen plaat is om integraal of geconcentreerd te beluisteren. Er zitten weliswaar enkele leuke muzikale en ritmische pareltjes in verborgen, maar die zijn des te leuker als je ze toevallig ontdekt. Een perfecte soundtrack dus, maar geen wereldplaat.
