Yours Truly Cellophane Nose is méér dan ‘Kate Bush anno 2012 ‘ en het label ‘barokfolk’ doesn’t cut it. Een snerpende trek aan een elektrische gitaar ontbloot de aanwezigheid van een knalroze lichtreclame.
Hoedje af. Beth Jeans Houghton and the Hooves of Destiny heeft ons van onze sokken geblazen. Hoe? Door ons te overdonderen met allerlei moois op onverwachte plekjes. Met dromerige, bombastische arrangementen die recht uit de tijd van de witte poederpruiken en pofjurken lijken te komen bijvoorbeeld. We horen ouderwetse instrumenten als orgels, eenzame violen en klaroenen, maar dan ingezet met een brein met een duidelijk eclectische smaak, die waarschijnlijk reikt van Frank Zappa en surf tot Arcade Fire en gospel. Laat je niet in de luren leggen door de bandnaam. Beth Jeans Houghton and the Hooves of Destiny is geen gimmick noch een wereldvreemd zit-en-luister folkbandje, dit is een uiterst fantasierijke rockband met een zeer sterke frontvrouw.
Beth Houghtons stemgeluid is diep en kalm (dat heeft ze gemeen met Lana Del Rey) en net als Florence Welch houdt ze van etherisch golvende uithalen. Toch kan je haar met niemand verwarren. Haar hesige operette-stem en ik-blaas-de-boze-wolf-wel-even-weg-zonder-mijn-valse-wimpers-uit-te-nemenhouding zijn een nogal uniek combinatie. Af en toe placeert ze ook spoken lyrics die er zo professioneel en glashelder uitrollen dat het lijkt alsof ze al jaren dagelijks door de luidspreker van London Heathrow schallen.
De arrangementen zijn prachtig en gevarieerd: elk nummer krijgt zijn eigen invulling, naargelang zijn persoonlijkheid. “Nightswimmer” wordt naakt gehouden met een ritmische klavecimbel, contrabas en een mandoline. Met blikkerige spoken lyrics en synthesizergolfjes wordt een ouderwets, klassiek gevoel vermeden. En de wereld had ook dringend een lied nodig over een lief dat ’s nachts met zijn kleren aan gaat zwemmen, totdat zijn sirene er meer dan genoeg van krijgt. “You’re only my only love/And I can’t keep my head above this ocean that you pour all over the bathroomfloor.”
Ook “Franklin Benedict” zit ingenieus in elkaar, met een hoog Nancy Sinatra gehalte. Hier wordt het ritme aangedreven door een ongeduldige piano, zijn er violen en cello’s in overvloed en verschijnt zelfs een surfgitaar. “Liliputt” opent met een sample van een pratende stewardess, waarover lieflijk harp wordt geplukt (het kan ook een gitaar zijn). Beth valt als een bosnimf in met ‘oohooo’ en haar eerste zin is: “Lily, put your hands in mine.” Nergens gaan alarmbellen rinkelen over deze woordspeling, want het past. En de vervolgzin zet je trouwens meteen weer op een andere voet. Op dit album zijn de woorden net zo weelderig en interessant als de muziek.
“Atlas” is ook wispelturig, in a good way. Dan weer gekleed in een strooien rokje, dan in een gospelgewaad. Tegelijkertijd klinkt het zo indie als Vampire Weekend: met supersnelle percussie en surfgitaren. Bijna onnodig om te vermelden dat ook de tekst weer uitstekend is. “Red wine and whiskey are no good for me/ Dissecting the atlas for places we’ve been/ Your list is longer but you’ve got more years on me.”
Profileert Beth Jeans zich in “Carousel” als de nieuwe Mary Poppins en de Koningin van de Nacht uit De Toverfluit? Want, oh zo klinkt ze wel. Heerlijk dat een rockband een gedurfde knipoog naar klassieke opera maakt. En geniaal gedaan. Bij opener “Sweet Tooth Bird” zien we een ouderwets leger op dagmars voorbij de rand van een bos trekken met militair tromgeroffel en schallende trompetten. In de opgehitste cello’s en gutsende piano horen we de plaatselijke bevolking (tussen de bomen door piepend) steeds ongeruster en onderdrukt agressiever worden, terwijl geschifte dwergen op en neer springen en tevergeefs “Calm down, please calm down” zingen.
“The Barely Skinny Bone Tree” begint heel eenzaam en galmend, zoals Sinead ‘O Connor vroeger, met een overslaande Iers aandoende stem. Als het refrein aanzwelt met strijkers en een brommend mannenkoor volgt de tekst naadloos: “Well, life it exploded/ Your words duly noted.” Een uitstervend orgeltje rondt dit staaltje van volstrekte harmonie op gepaste wijze af. Ook “Dodecahedron” en “Veins” zijn meer dan goedgekeurd. Eigenlijk hebben we de indruk dat dit verbluffende debuut nog maar de top van de hooiberg is. Slechts één glimp van wat de fantasierijke en ingewikkelde, maar rechtdoorzeëe Beth Jeans Houghton allemaal in haar verkleedkoffer heeft.
Geniet! Koester dit zwarte doosje met een gespiegelde anti-sfinx. Of hoe moeten we deze albumhoes (vliegende naakte dame met leeuwenkop die theatraal dansend uithaalt naar haar spiegelbeeld) anders lezen? Dit onconventionele hebbedingetje kan verstopt liggen in een bos, in een Amerikaans wegrestaurant of in een negentiende-eeuwse concertzaal met fluwelen zetels, en het zal er thuis horen. Yours Truly Cellophane Nose is een meesterwerk voor wie niet van hokjes houdt.
