Geef toe: meestal zijn ze het geld niet waard, die verzamelaars van uw favoriete groep. De platenfirma denkt dat enkel singles in aanmerking komen en een artiest zelf is ook al zelden goedgeplaatst om eigen werk te beoordelen. Tijd dus dat het eens aan professionals wordt overgelaten, en wie beter dan een team kenners van enola om maandelijks de beste tracks van een artiest te selecteren. Deze maand: het beste van Elbow.
1. Any Day Now
Van bij de eerste beluistering van de opener van de debuutplaat, alsook de titeltrack van de laatste ep die de band in eigen beheer uitbracht, valt op hoe groovy het nummer wel klinkt. De inherente dromerige sfeer zal een kenmerk worden van Elbow, maar de manier waarop ze hier psychedelische elementen en een groovy rockritme incorporeren, blijft een zeldzaamheid.
Hoogtepunt: 2’16”. Bas, drum en keyboard hebben de basis van de song stevig verankerd, terwijl Garvey er zijn stem boven drapeert. Wanneer die laatste zich even stilhoudt, maakt de gitaar er dankbaar gebruik van om een op zich eenvoudige maar o zo onweerstaanbare melodielijn tevoorschijn te toveren.
2. Station Approach
Guy Garvey komt eindelijk weer thuis na het steeds uitgebreider touren en beschrijft dat gelukzalige gevoel met een knoert van een beeld: “Coming home I feel like I designed these buildings I walk by.” Treffender kan niet. Hij is op weg naar z’n lief, met een glimlach op de lippen die muzikaal krachtiger wordt naarmate het nummer opbouwt: “I need to see your face that’s all / You little sod I love your eyes / Be everything to me tonight.”
Hoogtepunt: 2’50″. De ontlading na drie minuten zachtjes opbouwen.
3. Lippy Kids
Publieksfavoriet op Build A Rocket, Boys!. Een soort anti-anthem door de constant ingehouden toon, maar steevast een deken van troost dat Elbow over de hele festivalweide of concertzaal drapeert als het wordt gespeeld. Of hoe Elbow ook tijdens z’n hoogdagen het hardst raak schiet met spaarzaamheid. Krachtiger kan de impact van de sussende, verzachtende stem van Garvey en zoeter een typische Elbow-melodie niet zijn. Garvey bezingt op gekende eigen wijze de charmes van het, achteraf gezien (maar wisten wij toen veel), onbezorgde tienerleven: “Do they know these days are golden.” Voor wie z’n nostalgie al eens met een flinke scheut weemoed aanlengt.
Hoogtepunt: 1’26″. Na 1’25″ stil zijn en op de onderlip bijten, beginnen de ogen toch te knipperen en te branden. Niet alleen bij ons, maar ook bij de omstaanders daar in Werchter in 2011. En in Vorst vier maanden later. En in Paleis 12 in 2014 ook, trouwens. Zelfs daar. Élke keer.
4. Not A Job
De song begint behoorlijk misleidend als een indiepopnummer van dertien in een dozijn, maar er is zo veel meer aan de hand. Er is het spannende arrangement waarin enkel de drums en een paar pianoaanslagen herkenbaar zijn. Verder worden gitaren, piano en synths een grote soundscape waaruit voortdurend andere onbestemde geluiden opborrelen. Een van Elbows verborgen parels.
Hoogtepunt: 0’41″. Het brugje brengt ons van Travis- weer in Elbow-land.
5. Fugitive Motel
Wat blaffende honden, ergens aan een stoffige weg diep in de VS, waar Guy Garvey melancholisch zit te wezen en zijn lief ver weg mist. Intussen bewijst Richard Jupp andermaal hoe belangrijk een goeie drummer is (en hoe hard hij gemist zal worden). En jawel, ook nu weer zijn de strijkers, weids galmende piano en warme akkoorden volop aanwezig.
Hoogtepunt: 1’03”. “I blow you a kiss / that should reach you tomorrow.” De vrouwen stonden ongetwijfeld in dikke drommen aan te schuiven aan Garveys fugitive motel.
6. Real Life (Angel)
Hét juweeltje op Elbows donkere zesde plaat The Take Off And Landing Of Everything. Garvey zag z’n relatie op de klippen lopen en wist het allemaal even niet meer. Het is een plaat vol vertwijfeling, waarop hij de balans opmaakt van z’n leven dat klappen krijgt en kloppen geeft. Ook in zijn omgeving was er veel miserie. Zo gaat dit nummer over een vriendin die helemaal weggleed in een depressie na ook al een relatiebreuk. Garvey spreekt haar toe, vanuit eigen ervaring, maar u tegelijk ook wanneer u naar de scherven van uw hart op de grond zit te staren: “Get hold of the night that rises in your blood / Focus on your pulse, focus on your breath, know that we’re never far away.” Als een verre vriend die u helpt de rug te rechten.
Hoogtepunt: 4’31″. Hét kippenvelmoment van de hele plaat: de band zet een verkillend mooie coda in. Strijkers spreiden hun troostende armen, backing vocals vormen een neerslachtig gospelkoor en Garvey herhaalt de lyrics in een parlando dat hij rechtstreeks aan zijn vriendin richt: “I have a breath in me; blood in my veins / You never need fear a thing in this blue world.” Een van de mooiste minuten in deze lijst. Kun je nagaan.
7. Leaders Of The Free World
Het is een plaat die de meeste controverse lijkt op te wekken. Volgens de ene is deze derde plaat superieur aan zijn voorgangers, anderen menen dan weer dat Elbow met dit album zelf even het noorden kwijt was. De titelsong mag er echter zijn, met een boodschap die nu nog meer dan ooit urgent klinkt.
Hoogtepunt:1’43”. Dat het nummer steviger zal klinken dan wat de luisteraar van Elbow gewend is, valt van bij de eerste tonen al op. Maar wanneer na een psychedelische keyboardpartij een gruizige semigitaarsolo van start gaat, wordt duidelijk dat de verontwaardiging geen ruimte laat voor enige ingetogenheid. Elbow laat zijn tanden zien, zoveel is zeker.
8. Powder Blue
Het is het openingsnummer van de allereerste release (The Noisebox EP, waar ook “Red” op staat) en laat horen waar Elbow voor staat. Garvey tast de horizonten af met zijn stem die een zekere levensmoeheid nauwelijks verbergen kan, terwijl de muzikale omlijsting voor een degelijke ritmebasis zorgt en de piano/keyboard tristesse en ijlheid tegenover elkaar uitspeelt.
Hoogtepunt: 2’56”. Het crescendo lijkt zowat een hoogtepunt bereikt te hebben wanneer Garvey langzaam op de toppen van zijn tenen gaat staan om die hoogste noten eruit te persen, vooraleer een saxofoon zich in het feestje mengt.
9. The Fix
Vreemde eend in de bijt op The Seldom Seen Kid, maar met de allures van een prachtige zwaan. Een van de redenen is de glansrol van Richard Hawley, die de aandacht vocaal en als leadgitarist naar zich toetrekt. Een andere reden is de smalende tekst, over valsspelen bij paardenrennen en dagdromen over de rijkdom die hen dan zou overvallen. De tekst is een sprankelend ironisch juweeltje op een sierlijke melodie. Wat een classy, rotelegant nummer.
Hoogtepunt: 4’03″. Hiervoor nemen we de versie van de magistrale Live At Abbey Road-sessies, waar The Seldom Seen Kid live met symfonisch orkest werd gespeeld. Want wanneer de strijkers met hun rokken beginnen te zwieren, is de overlevering aan het nummer totaal.
10. Red
Slepende, maar toch een beetje swingende en zelfs ietwat sexy weemoed: Elbow weet er al een carrière lang zieltjes mee te winnen, maar the first cut is the deepest. Twee songs ver in hun debuut moesten we voor de allereerste keer zachtjes wiegend de tranen verbijten. Garveys bariton is het baken in een song waar ritme noch melodie rust lijken te vinden: een prachtige hartenkreet voor een aan speed verslaafde vriendin.
Hoogtepunt: 1’06″. Het eerste allesomvattende, warme deken van een refrein dat Elbow op de mensheid losliet.
11. Grounds For Divorce
Een van de meest opjuttende nummers van Elbow sinds hun doorbraak en geheide livefavoriet wanneer Garvey mee begint te meppen op een trommel. Garvey was niet op z’n gelukkigst toen hij dit schreef, gevangen als hij was in een slechte relatie. Op dit nummer haalt hij herinneringen op aan veelvuldige en al eens uit de hand lopende café-avonden met z’n overleden goeie vriend Brian Glancy, “the seldom seen kid” aan wie het gelijknamige album werd opgedragen.
Hoogtepunt: 0’51″. Vandaar ook een van de mooiste, maar tegelijk donkerste lijnen uit de plaat: “There’s a hole in my neighborhood down which of late I cannot help but fall.” Daarna kringelt het nummer verder van hoogtepunt naar hoogtepunt doordat de tegendraadse melodieën steeds dikker worden aangezet.
12. Audience With The Pope
Altijd in voor een kwinkslag links en rechts mag dit nummer zonder meer tot de vrolijkere Elbow-songs gerekend worden. Dat Garvey een zwak voor het andere geslacht heeft, is stellen dat de paus katholiek is (pun intended), maar nergens wordt het duidelijker dan in deze song waar de wereld zelf mag wachten wanneer de dame wenkt.
Hoogtepunt:1’07”. Op de muzikale kentering is het nog even wachten, maar Garvey maakt wel al duidelijk waar het op staat: “I have an audience with the pope and I’m saving the world at eight but if she says she needs me, she says she needs, everybody is gonna have to wait.”
13. Switching Off
Cast Of Thousand bevestigde wat het debuut Asleep In The Back al voorspelde, niemand kan zozeer op het randje tussen pathos en melancholie balanceren als Elbow. “Switching Off” is een vroeg hoogtepunt in het oeuvre van de band, waarbij frontman Guy Garvey zich volop verliest in mijmeringen en met een eenvoudige lijn als “teaching her to whistle like a boy, love’s first blush” een heel leven in kaart brengt.
Hoogtepunt: 3’06”. Terwijl de song zijn einde lijkt te naderen en de ingehouden treurnis vastgesteld is, besluit de gitaar opeens een lichtere toon aan te slaan terwijl ook Garvey de zon binnen laat: “Ran to the ground, ran to the ground. But I came off, but I came off pretty well.” Een laatste terugblik naar dat ene moment dat het leven zin gaf en in de eeuwigheid standhoudt.
14. The Birds
Na het gigantische succes van The Seldom Seen Kid deed de band op hun vijfde album gewoon rustig verder hun ding; dat is dan weer een voordeel van laatbloeier te zijn. Deze openingstrack is meteen een van de langste Elbow-songs ooit: ze begint rustig meanderend, maar barst halfweg open in een psychedelisch bubbelend elektronicafeest. Ooit gaan we roadtrippen in Noord-Engeland en willen we net op het hoogtepunt van deze song de bergkam over komen en een prachtige groene vallei in rijden.
Hoogtepunt: 3’26″. Daar zijn de synths en de groove, Elbow is weer even jong (en een beetje Beta Band), en wij rijden de vallei in.
15. One Day Like This
Jaja, u kent zeker iemand (misschien bent u het zelf) die deze song wat cheesy en afgezaagd vindt. En misschien heeft ie ook een keer te veel onder een sportprestatie gemonteerd gestaan, maar God. Wat. Een. Song. Wat een euforie. Wat een ontlading. Wat een bom van good vibes. Het is zelfs na ettelijke beluisteringen, wanneer je al wéét wat komen zal, dat de genialiteit opvalt. Bij elke “It’s looking like a beautiful day” ontsnapt er een klein beetje spanning uit het ventiel en gaat het kippenvel al een beetje strakker staan, maar de grote hook blijft meer dan drie minuten in de kooi. Om dan helemaal loos te gaan wanneer Garvey (en u, uiteraard) tientallen keren “One day like this a year would see me right” zingen. En ja, dat doet u terecht aan “Hey Jude” denken: die andere topsong die zelfs de meeste cynische poseur uiteindelijk breed glimlachend doet meezingen op een festivalweide. Throw those curtains wide, goddomme.
Hoogtepunt: 0’14″. De strijkers en de stuwende drums teasen de euforie al even.
