Vijf jaar is het ondertussen geleden dat Belle & Sebastian nog eens nieuwe nummers uitbracht, en dat is lang – veel langer dan we van hen gewoon waren. Maar daar is dan ook een reden voor: op Girls In Peacetime Want To Dance, de plaat die sinds maandag in de winkels ligt, blijkt de groep een nieuwe richting ingeslagen. Eentje waar meer gedanst wordt, en waar de boze buitenwereld niet langer buiten de deur wordt gehouden.
Het is donderdagmiddag acht januari wanneer ik gitarist Stevie Jackson mag bellen. In en om Parijs jagen les flics op de terroristen die gisteren hun moorddadig werk op de redactie van Charlie Hebdo hebben gedaan.Ik merk op dat het vreemd voelt om het na dat incident, en een toch zeer bewogen jaar, nog over vredestijd te hebben. Jackson begrijpt mijn probleem, maar nuanceert: “die titel is gewoon de verwoording van een gevoel, geen onmiddellijke commentaar op de actualiteit. Het is niet meer dan een mooi beeld, en je moet die cover en titel zien als het dertiende liedje van de plaat; een andere uitdrukking van de ideeën daarin.”
enola: Er was natuurlijk ook het uitgangspunt van de plaat, dat jullie denkbeeldige Eurosongnummers wilden schrijven.
Jackson: “Dat was één van de ideeën ja. (lacht) Waarom? Ik weet het niet. Zo’n dingen ontstaan plots, en ze zetten je verbeelding aan het werk. Het antwoord is vooral: waarom niet? We zijn allemaal van dezelfde generatie, dus het was een goed referentiepunt om duidelijk te maken wat we in gedachten hadden. Je hoort het vooral in “The Everlasting Muse”, waarvan we een soort Griekse inzending voor het Eurovisie Songfestival van 1974 wilden maken. En ja, dat was natuurlijk een manier om te zorgen dat we onszelf geen limieten oplegden. Als dàt kon, kon alles. Soms helpen dat soort concepten.”
enola: Wat voor verrassende dingen heb je zo gedaan, waar je anders met een grote bocht omheen zou hebben gelopen?
Jackson: “Ik denk vooral: dat we zoveel controle hebben losgelaten. Normaal repeteren we ons voor de opnames suf, en verwachten we van een producer niet meer dan dat hij zorgt dat het ook goed klinkt in opgenomen staat. Deze keer trokken we met Ben Allen (die onder andere Animal Collectives Merriweather Post Pavillion inblikte) naar de studio, en dat zorgde voor een heel andere benadering.”
“Als band kun je al eens in één bepaald geluid vast komen te zitten als je samenspeelt, maar Ben heeft ons uit ons kot gelokt, waardoor we nu andere dingen zijn gaan doen. Soms was het meer alsof we samen een plaat maakten, in plaats van dat hij die van ons producete. Al vroeg in het opnameproces had hij het, zonder dat hij het zelf doorhad, over ‘onze plaat’, en dat was interessant: het was alsof het ook zijn plaat was. En zo is het ook een beetje geworden.”
enola: En dat was confronterend?
Jackson: “Als je een song hebt geschreven is het soms verdomd lastig om te zien hoe die door de mangel wordt gehaald en plots iets helemaal anders wordt. Maar het hoorde erbij, deze keer: iemand anders, als een producer van buitenaf, met de arrangementen van onze nummers aan de slag laten gaan. Ben dacht heel actief mee na over arrangementen en het geluid. Door hem zijn we richtingen opgegaan die we anders links hadden laten liggen. We namen iets op, Ben trok zich terug in zijn kamertje, en kwam terug en dan bleek dat hij het ritme had veranderd of laagjes had toegevoegd. Soms stak hij er erg extreme geluidjes in. “Cat With The Cream” heeft hij zo een heel vuile reverb meegegeven. En het arrangement van “Power Of Three” is min of meer volledig van hem. Hij vertelde ons wat we moesten spelen, waardoor het helemaal anders werd, dus dat is misschien wel het meest verregaande voorbeeld van onze samenwerking.”
enola: Als ik de teksten van jullie frontman Stuart Murdoch nalees, lijkt het dat de buitenwereld voor het eerst toegang vindt tot de intieme kamers die Belle & Sebastian-songs zijn.
Jackson: “Write About Love, onze vorige plaat, was erg introvert; dat ben ik met je eens. En zeker, onze eerste twee platen waren een universum op zich, maar al op The Boy With The Arab Strap, de plaat uit 1996, hadden we het over andere mensen – een wereld daarbuiten. Ach, als ik één ding geleerd heb met de jaren is het dat het niet uitmaakt of je nummer nu poëzie is, of een commentaar op de wereld. Eenmaal het geschreven is, wordt het toch beide, want zelfs al heb je iets niet persoonlijk bedoeld, jij hebt het wel geschreven, en dus zit er toch iets van jezelf in. Da’s ook de grote mythe over David Bowie; dat hij nooit autobiografisch schrijft, maar altijd die personages als Ziggy Stardust uitvond. En toch zijn al zijn platen erg persoonlijk. En zo is het ook met nieuwe nummers als “Cat With The Cream” of “Allie”; zelfs al zingt Stuart ze vanuit het standpunt van iemand anders, ze zijn toch vooral heel persoonlijk.”
enola: Is er eigenlijk een reden dat deze plaat zo lang op zich heeft laten wachten? Was er nood aan een pauze?
Jackson: “Oh neen! Het voelt voor ons zelfs niet alsof we veel rust hebben gehad. Stuart heeft een film gemaakt, God Help The Girl, en we zijn ook blijven toeren tot in 2011, dus was het hoogstens gedurende twee jaar dat de band op een lager pitje stond. In 2013 stonden we alweer op het podium.”
enola: Vroeger zouden jullie dan een EP hebben uitgebracht met nummers die niet op een plaat belandden. Is die tijd wat voorbij?
enola: In dat geval hoor je ons niet meer. Bedankt voor het gesprek.
