In Citizen Of Glass laat Agnes Obel een onverwachte blik in haar persoonlijke schuilplaats toe. Onder een stilistisch meesterwerk schuilt een nog indrukwekkender verhaal van intimiteit en rouw.
Agnes Obel houdt vast aan rust in het leven. In haar omgeving zoekt ze de stilte op om over de dingen na te denken, tegelijk voelt Obel een onderhuidse hunkering naar het afwezig zijn. Want wat vermag een artiest, weg van immer spiedende ogen? Haar nieuwste album Citizen Of Glass werpt prangende vragen op over het zelf en de ander, het belang van privacy en de manier waarop we ons van de buitenwereld kunnen afschermen. De Duitse term gläserner Bürger verwijst naar een mens die transparant als glas is, in een maatschappelijk debat dat de grenzen tussen het private en publieke aftast. Of anders gezegd, hoe te leven in een wereld geobsedeerd door een welig tierend technologisch complex dat al onze menselijkheden registreert.
In een thema dat al snel tot een jammerklacht over bewakingscamera’s en privacy-invasies kan leiden, kiest Agnes Obel resoluut voor een artistiek antwoord op de vragen die haar overdag en ’s nachts wakker houden. In ‘’Trojan Horses’’ voelt het muzikale allesbehalve als bits en bytes aan. Wat je krijgt, zijn levende verbindingen en organismen, een instrumentaal weefsel waar bijna een animistische kracht van uitgaat. Obel is bijzonder spaarzaam met haar teksten, maar weet iedere keer de bal raak te slaan: “These bare bones are made of glass / See-through to the marrow when they pass / Seek through the keyhole, a fate is cast / Deep in the mirror smiling back.” Het lijkt alsof de Deense over haar eigen omgang met omstaanders (of kijkers) spreekt. En zoals bij ‘’Stone’’ komt ook het voyeuristische steeds op de proppen: “They say every sin will have a thousand eyes.”
Hoewel Citizen of Glass thematisch gezien als een bijzonder ambitieus project aanvoelt, krijg je als luisteraar een fijn afgewerkt spel van licht en duisternis te horen. Donkere schakeringen doen zich opmerken in het timbre van de instrumenten: de akelig klinkende strijkers die melodieus afbuigen in de openingsseconden van ‘’Stretch Your Eyes’’. Duisternis blijft echter zelden lang hangen en Obel weeft het romantische in haar muzikale vertellingen. De lichtvoetigheid van ‘’Familiar’’ doet zich in het bijzonder in Obels stem alsook de veelzijdige refreinstukken voelen. Een sfeerverandering is nooit veraf. In ‘’Red Virgin Soil’’ contrasteert de treurnis van het strijkorkest wonderwel met de bonzende percussieritmes.
Het zijn vaak de grootste artiesten die met één penseelstrook een veelheid van contrasten samen weten te brengen. Citizen Of Glass staat bol van dat soort voorbeelden waar Obel zowel het intieme met het grootse weet te verbinden, zonder aan stilistische scherpte te verliezen. ‘’It’s Happening Again’’ en ‘’Mary’’ ontstijgen uit minimalistische pianomelodieën, maar dringen vervolgens doorheen de verschillende dimensies van tijd en ruimte. Agnes Obel is een artieste die met hemellichamen op haar kleurenpalet een kunstwerk schildert.
De veelheid van contrasten voelt bij momenten aan als een romantische zoektocht naar dramatische landschappen, maar het is de kracht van observatie in Obels teksten die de zweverige noten opnieuw naar de grond brengen. Agnes Obel spreekt over liefde en verdriet in bijna platonische termen, door een stap achteruit te zetten en emoties vanop afstand te bekijken (‘’Citizen Of Glass’’). Die afstandelijkheid is mogelijk deel van een verwerkingsproces na het overlijden van haar vader enkele jaren geleden, maar doet het album geen kwaad. Integendeel, het maakt van Citizen Of Glass een doeltreffend artistiek statement dat het persoonlijke en intieme karakter van rouwen weet te kaderen.
