Terwijl alle nog levende sterren van zijn generatie hun oude bands bij elkaar fluiten voor een zoveelste lucratieve reünie, probeert Talk Talk-roerganger Mark Hollis al meer dan twintig jaar alleen nog oorverdovende stilte tot kunstvorm te verheffen. Maar niet getreurd: ex-bassist Paul Webb komt als Rustin Man die leemte nu invullen met een verrassend rijk, rijp, gevarieerd en vooral excellent album.
Het verhaal van Talk Talk is genoegzaam bekend en hoeven we dus niet meer uit de doeken te doen. Het is overigens het verhaal van Hollis en zijn muzikale visie, en na mijlpaal Spirit Of Eden (’88) bleek Webb daar niet meer in te passen. Dat de bassist het ook zonder Talk Talk kan en eigenzinnig en getalenteerd genoeg is om op eigen benen te staan, bewees hij trouwens al met het veelgeprezen Out Of Season (’02), de plaat die hij opnam met Beth Gibbons van Portishead.
Zeggen dat hij zijn tijd heeft genomen voor Drift Code is een understatement. Dat het uiteindelijk meer dan vijftien jaar heeft geduurd voor de plaat er was, komt niet alleen door enkele andere projecten, zoals de productie van een Dez Mona-plaat of door de grondige verbouwing van een afgelegen boerderij in het graafschap Essex. Hij wilde vooral geen enkele stap overslaan in het proces én zoveel mogelijk zelf doen.
De enige andere muzikant die tijdens de opnames een essentiële bijdrage kwam leveren, is drummer Lee Harris. De twee vormden tijdens hun schooljaren al de ritmesectie van een reggaegroep, maar ook nadat de laatste Talk Talk-noot was uitgestorven, werkten ze nog vaak samen. Harris drumde op Out Of Season, maar een paar jaar eerder al had het tweetal met Herd Of Instinct (als ‘O’rang) en Fields And Waves (als .O.rang) ook twee vrij experimentele platen gemaakt met invloeden van dub, elektronica en krautrock.
Het was dan ook Harris die als eerste met de ruwe demo’s van Webb aan de slag mocht en de premature nummers voorzag van ritme en een eerste structuur. De andere instrumenten speelde Webb bijna allemaal zelf in. Eerst werden alle gitaarpartijen toegevoegd, daarna de bassen en de toetsen. Later kwamen er dan ook nog blazers, percussie en backing vocals bij. Daar kroop behoorlijk wat tijd in, want omdat Webb alles zelf wilde inspelen, wilde hij ook elk instrument fatsoenlijk beheersen alvorens ‘voor echt’ op te nemen.
Drift Code is dus het eindresultaat van een lang, maar vruchtbaar proces. Door de werkwijze zou men zich kunnen verwachten aan een verknipte plaat, met songs van ongelijke kwaliteit die een zoekende artiest laten horen in de diverse stadia van zijn ontwikkeling, of aan een ratatouille van de meest uiteenlopende stijlen. Niet dus. Hoewel Webb uit verschillende stijlen put – pop, jazz, folk, blies – vormt het album dankzij de weemoedige, ongrijpbare sfeer en de – vaak – overvloedige arrangementen toch een eenheid. De warme stem (die een beetje tussen ‘late’ Bowie en Robert Wyatt zit) en de verhalende teksten vormen daarbij het bindmiddel.
Twee keer vier songs krijgen we geserveerd, gescheiden door een instrumentaal nummer – “Euphonium Dream”. De eerste twee zijn al een tijdje te beluisteren op de site van Rustin Man: “Vanishing Heart”, dat een zekere verwantschap vertoont met de sfeer en de sound van Bowies Blackstar, en het broeierige, bluesy “Judgment Train”. Wat daarna volgt, doet daar niet voor onder: de veeleer ingetogen liedjes “Brings Me Joy” en afsluiter “All Summer”, de met blazers en jazzy ritmes doorspekte “Our Tomorrows” en “Light The Light” en tot slot “The World’s In Town” en “Martial Garden”, die rustig beginnen maar gestaag aanzwellen en uitmonden in een fraaie climax.
“Deze plaat valt nog het best te omschrijven als de soundtrack bij het huis waarin we nu wonen”, aldus Webb. Niet alleen verliepen en evolueerden de opnames parallel aan de verbouwing van zijn boerderij, de man is ook een verzamelaar. Net zoals hij zijn woonst volstouwt met oude instrumenten en andere snuisterijen, heeft hij de ervaring van vier decennia als muziekliefhebber én -beoefenaar in zijn muziek gepropt.
Of er nog meer werk volgt – binnen afzienbare tijd of over vijftien jaar – weten we niet. Maar dat Drift Code een plaat is die in aanmerking komt voor ‘de lijstjes’ eind dit jaar, lijkt ons nu al wel vast te staan.