Hoewel de kans dat Jozef Van Wissem ooit zal doordringen tot de mainstream eerder klein is, is hij de voorbije jaren wel uitgegroeid tot een unieke en alom gerespecteerde figuur wiens artistieke aura als een onrustige geest tussen verschillende genres waart. Het mooie is dat hij na een parcours dat hem voerde langs een aantal gerenommeerde buitenlandse labels, nu aanbeland is bij het Gentse Consouling Sounds. En daar is hij helemaal op z’n plaats.
Zijn status heeft Van Wissem voor een stuk natuurlijk te danken aan het feit dat hij de barokluit bespeelt, en dat in een stijl die aanleunt bij minimalisme, folk, hedendaagse klassiek en de moderne avant-garde. Hij speelde met gitaarvirtuozen Gary Lucas en James Blackshaw, multi-instrumentalist Tetuzi Akiyama en bracht verschillende albums uit met filmmaker Jim Jarmusch. Voor de soundtrack van diens Only Lovers Left Alive viel hij trouwens in de prijzen in Cannes. Koppel dat aan een redelijk indrukwekkende productiviteit (gemiddeld een stuk of twee platen per jaar) en het wordt duidelijk waarom De Nederlander intussen een loyaal internationaal publiek opgebouwd heeft, en dat zonder beroep te doen op bruuske koerswijzigingen.
Ook deze When Shall This Bright Day Begin is door-en-door Van Wissem, al zit hij nu wat dichter in de richting van de folk en pop (nu ja) dan in het verleden doorgaans het geval was. Het is ook niet helemaal een solobedoening geworden, want voor twee tracks krijgt hij ook hulp de Russisch-Amerikaanse Zola Jesus. In opener “To Lose Yourself Forever Is Eternal Happiness” klinkt de luit erg kaal en metalig, bijna als een banjo, waardoor er een desolate sfeer wordt geschept van verweerde natuur, barre koude en snijdende wind, die extra vorm krijgt in de woordenloze sopraanvocalen van de zangeres. Je zou dit zo kunnen steken in Grizzly Man.
In “Ruins” krijgt de samenwerking een heel andere klankkleur. Door een eindeloos herhaald motief is de muzikale hypnose er compleet en zorgt de galmende stem van Zola Jesus ervoor dat het aanvoelt alsof Siouxsie Sioux in de folk duikt. In “You Can’t Remain Here” wordt nog eens extra duidelijk waarom Van Wissem bij Consouling Sounds goed zit, want zo heel groot is de afstand niet tussen zijn meditatieve structuren en de stijl van Syndrome’s Now And Forever. Het is ronddolen in met mist bedekte heuvels, terwijl subtiel gebruikte effecten zorgen voor kleine verschuivingen en een aangehouden keelzang een haast mystieke toon toevoegt.
En de stemmen duiken wel vaker op. Van Wissem klinkt in het verrassend catchy (!) “Detachment” haast als een broer van Nick Cave, zij het dan op een eigenaardig afstandelijke, onbewogen manier, of correcter: monotoon prevelend als een monnik. “Do you ever feel like you want to?” is de vraag die blijft hangen zonder dat er een antwoord op komt. Aan het einde van het delicate “The Ecstacy Of The Golden Cross” luidt het dan weer “I can’t breathe / there’s no air”. Ook opvallend is dat die song, net als de twee die er rond zitten, gebruik maken van gespreksflarden over architectuur. Opmerkelijk, zeker omdat de composities zelf zo’n minimale koers volgen, met “The Purified Eye Of The Soul” als neerslachtig middelpunt, waarin hij gebruikt lijkt te maken van een slide die hem richting folkblues stuurt.
Afsluiter “Death Of The Ego” krijgt dan weer een toepasselijke titel mee. In dit sobere instrumentale stuk is Van Wissems muzikale ascese op z’n puurst, met een naaktheid en teneur die liefhebbers van muziek die recht naar de essentie gaat moet kunnen aanspreken, of het nu gaat om minimalisme, drones, grijze folk of deze brokjes barokhypnose, die een beetje van dat alles in zich dragen. Knappe plaat voor de geduldigen onder ons die ook zonder al die poeha kunnen.
Van Wissem stelt het album op 17 maart voor in de Vooruit, wanneer Consouling Sounds en Vooruit de handen in elkaar slaan voor een avond met Van Wissem, CHVE en Monnik. Meer info & tickets HIER.
