Slim van Die Nerven om Stuttgart, een veredeld Hauptbahnhof, als onderduikadres te kiezen. Voor de geboorte van een zieke clusterfuck van nihilistische post-punk, noise en algehele ketelherrie wil je als jonge band al eens op je gemak zijn. En wanneer je dan eindelijk opduikt, zal geen mens het hebben zien aankomen.
Boem, klets: plots waren daar Die Nerven met een oorschelpen vermassacrerende, adem afsnijdende plaat. Fluidum verscheen in 2012 en maakte Max Rieger, Julian en Philipp Knoth doorheen heel Duitsland bekend. De plaat bleek twee jaar later ook meer dan gewoon een toevalstreffer. Opvolger Fun werd door nationale media gelauwerd als “eine der wichtigsten und besten deutschsprachigen Platten dieses Jahrzehnts”. Nu is mijn fichebak ‘Duitse rockbands’ geen meters diep, maar afgaand op “Albtraum”, “Eine Minute schweben” en “Angst” – slíngerapen van nummers – krijgt de Spiegel-recensent het voordeel van de twijfel.
Nu is er een nieuwe plaat en hoewel die het Nerven-DNA heeft, leeft Out toch in een andere dampkring dan de vorige twee. Rauwe lo-fi-geluiden en kilometerslange gitaarmuren gieren nog wel door de versterkers, maar worden voor het eerst in een technisch keurslijf gehesen. Op de drums krijgt Kevin Kuhn iets minder ruimte dan voorganger Philipp Knoth, terwijl Rieger (zang, gitaar) en Julian Knoth (zang, basgitaar) hun instrumenten verder uitbenen. Het verschil? Doe zelf ook eens moeite en luister achtereenvolgens naar “Vom Leben & Sterben” (oud) en het groovy “Barfuß Durch Die Scherben” (nieuw).
Die Nerven weten ondertussen hoe ze een nummer moeten opbouwen. Op “Gerade deswegen”, song nummer zeven, kent het tempo meer wissels dan een Coopertest, wat een stevige dynamiek oplevert. Dat laat Rieger en co toe los te scheuren van die heerlijk explosieve maar weinig lenige geluidsbarrages waar pakweg FIDLAR op steunt. Out is meer debat dan schreeuwerig pamflet, meer slimme zigzag dan brulboei. Over de spanne van een plaat is dat een verdienste.
Ga nu vooral niet onderuitzakken met een glas Riesling; Die Nerven zijn nog steeds bloedlink. Dat mag de wóéste, met reverb doordrenkte gitaarpartij van “Die Unschuld in Person” aan het begin van de plaat omstandig bewijzen: een en al dreiging en apocalyps, en dan is er nog geen woord gevallen. Na een volle minuut komt Riegers gedetacheerde stem water op het vuur gooien, totdat ook die implodeert tot een trillende onderbuikschreeuw. Vlak voor de brug, geïsoleerd op een paar sonorische centimeter, stormt dan nog eens dat geweldige, old-skool-Nerven lo-fi-geschraap voorbij. Overschouw het op z’n geheel en je vindt een paradox geprangd tussen beklemmen en beuken.
Ook verderop blijft de plaat twee gezichten tonen. Meer dan eens werkt dat zo: een lange, trage intro komt sombere mistbanken installeren tot een seconde of zes nadat je het effectief verwacht. Dan komen plaatselijke stormen opzetten met gitaren die je midscheeps enteren en vandaaruit je ribben gladschuren. “Jugend Ohne Geld” is zo’n nummer, en “Den Tag Vergessen” doet dat ook goed. Op “Barfuß Durch Die Scherben” valt dan weer op hoe Die Nerven in spaarzaam arrangement en dito postproductie doen rückblicken naar de punkrock van weleer – een streep Sonic Youth, misschien. Want dat kunnen ze óók: shaken en grooven en fun hebben. Een klein beetje, toch.
Out is een mooie plaat. Een kleinood, dat buizen van Eustachius maltraiteert en zenuwen pletwalst. Ze is niet helemaal perfect, natuurlijk. “iPhone” begint dwingend en luid met een geweldige reeks vocale knauwen (“Sieh’ nach hinten wenn du gehst”) maar brandt te hard, en moet uiteindelijk een aantal versnellingen lager schakelen. De saaie outro van het nummer is een stuurfout die het drieluik “Jugend Ohne Geld” – “Dreck” – “iPhone” doet uitmonden in een coma in plaats van een catharsis. Toch: wil iedereen die houdt van tegen het gemoed kletsende zure regen Stuttgart bedanken for the music?
