Neil Finn zal dankzij Crowded House altijd gekend blijven om de ultieme 3minutenpopsong. Bijna een kwarteeuw nadat hij daarmee de perfectie bereikte op commercieel hoogtepunt Woodface, maakt hij de meest experimentele plaat uit z’n oeuvre.
Het is amper de derde soloplaat voor Finn sinds het ironisch getitelde Try Whistling This uit 1998. Na de split van Crowded House werd dat solodebuut al als experimenteel beschouwd. Hetzelfde geldt voor opvolger One Nil uit 2001. Maar zoveel jaren later weet iedereen wel beter: het oerkenmerk van Finns songschrijven — de zachte, weemoedige melodie — bleef al die tijd kranig overeind. Er werd al eens voorzichtig gesnuffeld aan grilligere of vuilere klanken, maar het DNA bleef onmiskenbaar uit het ruggenmerg van Finn komen. Dat is nu wel even anders. Want Dizzy Heights is wat er gebeurt als Finn niet alleen aan het experimenteren slaat met texturen, maar ook met melodie en structuur.
Was deze plaat dichter na One Nil uitgekomen, dan was het een natuurlijker proces geweest. Al die tijd heeft Finn weliswaar niet stilgezeten: in 2006 was er de heel klassieke songwriterplaat met broer Tim (Everyone Is Here), waarop de meest melodieuze Finn voor het voetlicht stond. Maar daarna was er ook de onverwachte Crowded House-reünie, waarop de perfectepopsongcultuur van de band van weleer werd versmolten met de meer grillige klanken die Finn op z’n twee soloplaten gebruikte. Met globaal gezien een immer degelijk, maar soms toch wisselvallig resultaat. Dat de fans tijdens de uitstekende concerten vooral voor de hits kwamen, maakte de reünie voor Finn niet bepaald aantrekkelijker. De man van “Weather With You” is al lang weggespoeld.
Deze sprong in het diepe wou hij duidelijk al langer maken, maar pas met producer Dave Fridmann durft Finn compleet uit z’n comfort zone breken. Al is die comfort nooit ver weg: het hele gezin Finn (vrouw Sharon, zonen Liam en Elroy) speelt mee. Dit is meer The Finn Family dan een soloplaat. Het boeiende zit hem erin dat de klankentapijten die Fridmann weefde op platen van Mercury Rev en Flaming Lips ook hier terugkomen. Strijkers liggen altijd op de loer, er hangt een etherische sfeer over de plaat en Finns songs zoeken een houvast in die zweverige sound die ze deze keer vaak niet vinden in catchy hooks of pakkende melodieën. In openingsnummer “Impressions” en vooral het orkestrale “Divebomber” wijkt Finn het verst af van z’n yellow brick road, waarbij hij ook met zijn stem hoogtes zoekt waar hij vroeger het bestaan niet van kende.
Maar halverwege de plaat zoekt Finn toch ook bekend terrein op: “Better Than TV” en vooral het groovy “Pony Ride” hadden op een uitstekende Crowded Houseplaat kunnen staan die verleden met toekomst verbindt. Fridmann en Finn sleuren je op Dizzy Heights echter zo mee in hun ijle sfeer en verrassende texturen, dat single en vintage Finn “Flying In The Face Of Love” even de pret komt bederven. Van zulke songs heeft Finn er nog dozijnen op het schap liggen. De echte perfectie wordt bereikt in “White Lies And Alibis”, waarin de mooiste zanglijn die Finn in meer dan een decennium uit z’n keel liet vloeien eerst wordt ondersteund door strijkers maar vervolgens aan gort wordt geschoten door ontregelde elektronica. Finn met beide benen in 2014.
Met platen als deze blijft Neil Finn weliswaar een pak meer onder de radar, maar Dizzy Heights is pas echt z’n eerste soloplaat die aantoont dat hij nog veel te vertellen heeft. Na bijna veertig jaar popsongs schrijven is dat niets minder dan een krachttoer. Benieuwd hoe hij live deze plaat met de rest van zijn oeuvre zal verbinden.
Dat kan u zelf ondervinden in het Koninklijk Circus op 11 mei.
