Burbank, Californië, jaren zestig. De straten worden opgevrolijkt door het jolig getier van spelende kinderen, jonge vlegels zonder een zorg aan hun hoofd, de toekomst voor zich uit. Toch participeert niet elk kind aan dat ritueel van jeugdige onschuld. Er is een ventje dat liever tijd doorbrengt in zijn onmetelijke fantasiewereld. Voorzien van een opvallend hoofd aan kroezelhaar en een stel afwezige ogen trekt het mannetje zich terug in de schaduwen om bevreemdende tekeningen te maken of om urenlang naar oude horrorfilms te kijken. De jonge fantast in kwestie is Tim Burton, die uiteindelijk opgroeit tot een van de meest succesvolle regisseurs op de planeet. Na enkele halfbakken studioproducten blijkt de regisseur van Beetlejuice en Edward Scissorhands terug in contact te staan met zijn jonge zelf. Dat is goed nieuws, want zijn nieuwste stop-motionfilm Frankenweenie blijkt één van de puurste en meest liefdevolle Burton-films uit diens carrière.
Frankenweenie is allesbehalve gebaseerd op een recent idee van Burton. The Master of Weirdness maakte in 1984 een kortfilm – met onder andere Shelley Duvall – waarin hij de premisse van Frankenweenie al eens uit de doeken deed. Het grote verschil nu is dat Burton zijn geliefde stop-motionkunsten toepast en beschikt over een groter budget. De ge-updatete versie speelt zich af in het fictieve stadje New Holland. Victor is een jonge tiener met weinig vriendjes, een passie voor B-films, een knobbel voor wetenschap en heel veel liefde voor zijn trouwe viervoeter Sparky. Victors vader dwingt hem om eens baseball te proberen, wat de oorzaak zal blijken van een tragische gebeurtenis wanneer Sparky dolenthousiast achter een bal aanrent en verongelukt onder een auto. Victors wereld stort in, totdat hij via zijn professor het idee krijgt om Sparky Frankenstein-gewijs terug tot leven te wekken. Dat lukt, maar het blijkt minder simpel om zijn experiment geheim te houden voor enkele ongure klasgenoten met slechte bedoelingen.
We moeten toegeven dat het al enkele jaren niet meer zo leuk vertoeven was in de magische wereld van Tim Burton. Alice In Wonderland was het dieptepunt in Burtons oeuvre. Een zielloos Hollywoodproduct dat verdronk in visuele overdaad en de humaniteit en inventiviteit miste van zijn vroegere films. Dark Shadows wist, ten spijt van hier en daar nog een leuk moment, het ook niet helemaal waar te maken. We springen onszelf dan ook een verschot in de rug van opluchting nu Burton met Frankenweenie bewijst dat hij de magie van weleer nog niet helemaal is afgeleerd. Niet dat ‘Goeie ouwe’ Tim zichzelf heeft heruitgevonden, maar hij heeft wel terug de juiste ingrediënten beet, met als belangrijkste componenten passie en liefde voor zijn thema en personages.
Frankenweenie is pure jeugdnostalgie. Niet enkel voor diegenen die met de films van Burton zijn opgegroeid, maar eveneens voor Burton zelf. In geen enkele van zijn films krijg je zulk een persoonlijke inkijk op wie Burton precies was, en waarschijnlijk nog steeds is. Net als Victor woonde Burton als kind in een saaie buitenwijk en was hij gek van de vroege horrorfilms van Universal en de Britse griezelfilms van het Hammer-label. Frankenweenie voelt aan als een oud en van de pot gerukt fotoboek, vol met mooie en gekoesterde herinneringen. Die zeer persoonlijke insteek zorgt ervoor dat je als kijker eindelijk weer eens dicht betrokken wordt bij de eigenzinnige leefwereld van Burton. Ditmaal geen van het scherm spattende kleuren, maar een zeer ingetogen zwart-witfotografie. De focus ligt op het verhaal en de vreemde creaturen die de revue passeren, en niet op het productiedesign. Al mag het wel gezegd worden dat er niemand met zoveel charme een film met poppetjes kan maken als Burton.
Naast een trip down memory lane is Frankenweenie ook een geweldige ode aan de B-films die tijdens de jaren vijftig en vroeger de bioscopen bevolkten. Voor de filmliefhebbers onder ons zijn de vette knipogen naar de Dracula-films met Christopher Lee, Godzilla , Frankenstein en Creature from the Black Lagoon om van te smullen. Van een samensmelting tussen een kat en een vleermuis tot een gigantische schildpad, decennia aan horrortradities worden in Frankenweenie met passie en humor tot een entertainend geheel gekneed.
Frankenweenie deed ons ook weer verlangen om eens onder de hersenpan van Burton te kruipen. Je zou voor minder als je kijkt naar de bonte verzameling personages die de regisseur ons weer voorschotelt. De hoofdvogel wordt afgeschoten door de op de aftiteling vermelde weird girl, met haar kat Mr. Whiskers. Met gigantische ogen en afwezig stemmetje valt ze anderen lastig met haar toekomstvoorspellingen, die ze afleidt uit de uitwerpselen van haar kat. Ook een voltreffer is Mr. Rzykruski, de op Vincent Price geïnspireerde professor die van een stem wordt voorzien door de kranige tachtiger Martin Landau. Het hondje Sparky is dan weer de schattigheid zelve en zorgt voor de meeste warmhartige momenten in zijn trouwe vriendschapsrelatie met Victor. De personages van Burton kunnen gemakkelijk deel uitmaken van onze nachtmerries, maar zijn daarvoor te geweldig geflipt en aandoenlijk. De inkleding is akelig en delinquent, maar de uiteindelijke emotionele beloning ervaart als troostend en bevredigend.
Ja, het verhaaltje dat Frankenweenie brengt is mager, maar who cares? We mogen als filmpubliek onszelf gelukkig prijzen dat er nog filmmakers zijn met een oprechte fantasie en het vermogen om verhalen te vertellen die het kind in ons terug tot leven wekken. Frankenweenie is een rechtstreekse aanval op het filmhart. Niet een van Burtons beste films, maar zeker wel een van zijn charmantste en meest openhartige werkjes. Geef jezelf gewoon over aan de fantastische hersenspinsels van Burton en alles komt wel goed.
