Alsof hun gloriedagen uit de prille jaren negentig niet bijna twee decennia achter ons liggen, blijven Levellers stug doorgaan. Static On The Airwaves, hun tiende plaat alweer, ligt sinds kort in de winkel en brengt opnieuw boze folkrock. “In mijn donkerste momenten denk ik wel eens dat we enkel nog voor reeds bekeerden spelen”, geeft zanger Mark Chadwicktoe.
Inspiratie genoeg dan ook dezer dagen voor sociaal bewogen folkpunkers. Voor single “Truth Is” stelde zanger Chadwick zich zelfs in de schoenen van Griekse vrienden die het niet meer rooien. “We hebben altijd al over maatschappelijke problemen gepraat in onze songs, dus was er tegenwoordig genoeg om over te zingen, helaas. Ik ken al langer mensen in Athene, en het is dramatisch wat hen overkomt, hoe heel hun economie is ingestort en wat dat met de gewone man doet. Vind je die zin “Truth is if I don’t make it/Then you can’t take it” opruiend? Ben ik het niet mee eens. ’t Gaat me er gewoon om dat mensen zich de kracht van hun positie moeten realiseren; ze kunnen wél iets doen. Het is gewoon common sense.”
enola: En toch is het niet meer zo militant als toen je “Subvert” van Zounds coverde, vind je niet? Zijn Levellers milder geworden?
Chadwick: “Ik heb wat wij zongen nooit als militant beschouwd. Het was common sense wat wij zegden: het komt uiteindelijk allemaal neer op respect hebben voor anderen en voor jezelf. Er zijn tijden geweest waarin dat militant leek, en er zijn tijden geweest waarin iedereen dat vond. Het verandert.”
enola: Jullie vorige plaat is vier jaar oud. Wat is er intussen gebeurd?
Chadwick: “Oh, om te beginnen heeft het veel tijd gekost om deze songs te schrijven. We hebben misschien wel dertig nummers geschreven waaruit we konden kiezen. We moéten ook niet elk jaar een plaat uitbrengen: we zijn onze eigen platenfirma dus we zien zelf wel wanneer we klaar zijn. En ja, het duurde deze keer vier jaar.”
“Eigenlijk wisten we pas na het mixen welke nummers de plaat zouden halen. We hebben heel veel van die andere nummers ook opgenomen maar we hebben die twaalf gekozen die als één groep aanvoelden. De rest zal wel uitkomen op iTunes als extra, of als b-kantjes, of ze belanden op een latere plaat. Niets gaat verloren bij ons.”
enola: Jullie producer Sean Lakeman noemde de plaat jullie OK Computer of Automatic For The People. Weet je wat hij daarmee bedoelde?
Chadwick: “Ik denk dat hij wil zeggen dat de groep zijn sterkte heeft gevonden, dat we stevig op onze benen staan. We doen wat we het beste kunnen en dat doen we op de best mogelijke manier.”
enola: En het heeft tien platen geduurd voor je daar belandde?
Chadwick: “Soms duurt het zo lang voor je je herinnert waar het om draait. Static On The Airwaves is al vergeleken met Levelling The Land (doorbraakplaat van Levellers uit 1991, mvs), ik kan daar inkomen. Het is opnieuw een meer akoestische plaat die op verhalende songs gericht is. Zo hadden we er ook op die plaat heel wat staan. Dus ja, er is wel een zekere verwantschap.”
enola: Had je ’t gevoel dat je iets was kwijtgeraakt sinds Levelling The Land?
Chadwick: “Neen, dat denk ik niet. Als groep maak je platen die de tijden waarin ze worden geschreven en wat er op dat moment muzikaal te krijgen is, weerspiegelen. Dat verandert en je wil als muzikant ook zelf andere horizonten verkennen. Dus je doet andere dingen. Ik vind niet dat we dingen verloren zijn, we zochten gewoon nieuwe benaderingen voor wat we deden. En nu was het tijd om opnieuw op deze manier te werken.”
enola: Wel een nieuw accent zijn de vele piano’s op de plaat.
Chadwick: “Dat heeft veel te maken met de keuzes die bij het mixen zijn gemaakt. Er is veel gitaar opgenomen die de plaat niet heeft gehaald omdat onze mixer vond dat de sfeer van de songs beter vaarde bij piano, en hij had gelijk.”
enola: De hele plaat werd live opgenomen, zonder overdubs. Waarom moest dat?
Chadwick: “Op hier en daar een backing vocal na klopt dat. We zijn een live band. Zo werken we het beste, en zo kennen de mensen ons ook. Dus leek het ons wel steekhoudend om onze nieuwe plaat ook zo op te nemen. Het klinkt ook beter als we zo opnemen: organischer, en plezieriger. We hebben ons geamuseerd in de studio.”
enola: Hoe kwam je bij het onderwerp van “After The Hurricane”? Hurricane Katrina lijkt me ver van huis voor jullie.
Chadwick: “Welja, maar zo ver nu ook weer niet: we hebben vrienden in New Orleans dus het verhaal van orkaan Katrina raakte ons zeker. Maar het gaat om meer, het is een verhaal dat kan toegepast worden op elke gemeenschap die door een ramp getroffen wordt: geef je op, wanhoop je of vecht je terug? Het kan ook een verandering brengen die positief is.”
enola: Denk je dat er nog hoop is voor deze wereld?
Chadwick: “Ja, absoluut. We gaan door een periode van verandering, maar alles kan nog goed komen als mensen geld wat minder als een afgod zouden vereren en zich wat meer gaan bekommeren om hoe de maatschappij draait op de straat. Of mensen wel gelukkig zijn, want het is pas met gelukkige mensen dat je de boel draaiend krijgt. Een ongelijke verdeling van de rijkdom zorgt echter voor ontevreden mensen en het kan op dit moment twee richtingen uit: of we kiezen voor een nog grotere ongelijkheid in de verdeling van inkomens of we doen er iets aan. En ja, ik geloof dat de juiste keuze nog kan gemaakt worden.”
enola: Jullie hebben door de jaren heen jullie eigen wereldje gebouwd — eigen studio, eigen festival etc. — naast de mainstream. Heb je daardoor nooit het gevoel dat je enkel nog voor de al bekeerden spreekt?
Chadwick: “In mijn donkerste momenten denk ik dat zeker. Maar we sluiten ons zeker niet af voor andere soorten publiek, die willen we zeker nog bereiken. Dat proberen we ook te doen door op andere festivals te spelen, want uiteindelijk willen mensen gewoon geëntertaind worden en dat kunnen wij ook. We zijn entertainers. En misschien zijn mensen die we zo entertainen plots wel een beetje geïnteresseerd in onze boodschap.”
Levellers spelen op 4 augustus op het Dranouter Festival.
