Om het met een cliché te zeggen: melodische death metal is een uitgemolken genre geworden. De bands blijven als paddenstoelen uit de grond spruiten, maar wijken nauwelijks af van de sound van grote voorbeelden als In Flames en At The Gates. Maar er zijn altijd uitzonderingen op de regel.
Het Finse Insomnium mag dan al sinds 1997 actief zijn en vier albums op de wereld hebben losgelaten, bekendheid lijken ze nu pas te krijgen. Is het omdat anno 2011 metal bigger than ever is in hun land van afkomst, volgens sommigen het nieuwe beloofde land voor het genre? Je vindt er echter zowel kwaliteitsvolle (folk) metal (Moonsorrow bijvoorbeeld) als platte kak. Nightwish is nooit ons ding geweest. Van Children Of Bodom verschijnen er de laatste jaren enkel flauwe releases. Korpiklaani produceert amper originele hoempapa-nummers aan de lopende band, maar zorgt tenminste nog voor aanstekelijke livefeestjes. Om het cru te zeggen: relevante bands zijn in Finland ver te zoeken.
Misschien torent het niveau van Insomnium ver boven dat van de gemiddelde Finse metalband uit? Naar verluidt moesten de Finnen het in het verleden vooral hebben van headbangbare melodische hooks, monsterlijke schreeuwen en een overvloed aan solo’s. Op het eerste gehoor klinkt Insomnium even episch, melancholisch en melodisch als Dark Tranquility, maar ondanks de invloeden van de Scandinavische grootmeesters horen we een frisse en vooral toegankelijkere sound.
Het geheim hierachter is ongetwijfeld de afwisseling tussen enerzijds brutale agressie, in snelle bulderende gitaren en de zware brulstem van bassist Niilo Sevanen, en anderzijds cleane stemmen en sfeervolle elementen uit traditionele Finse muziek en atmosferische doom. De veel voorkomende vergelijking met de Zweedse metalvikings van Amon Amarth is dus maar gedeeltelijk gerechtvaardigd.
"Only One Who Waits", "Every Hour Wounds" en het afsluitende titelnummer scoren vooral op vlak van sfeerschepping. "Through The Shadows" is het mooiste voorbeeld van een catchy, maar vernuftig melodisch metalnummer. Met het refrein, waarin bassist Niilo Sevanen een vocale glansrol speelt, het harmonisch riffwerk van de tandem Ville Friman – Markus Vanhala, de subtiele lagen keyboard en teksten over rouw, verlies en pijn beschikt Insomnium over ingrediënten voor een bijna-metalhit.
Wie uit is op melodische hoogstandjes zal smullen van "Song Of The Blackest Bird" en "Unsung". Het eerste nummer herbergt magistraal lang uitgesponnen gitaarmelodieën en blijft een monster van een song. Il faut le faire. In het tweede nummer (een waar headbangfeest!) worden net als in "Regain The Fire" de cleane stemmen van Sevanen geruggensteund door krachtige riffs. Ondanks zijn catchiness hoeft Insomnium nooit aan inventiviteit in te boeten.
Bijna nooit. "Lay The The Ghost To Rest" is een onopvallend vullertje. De sobere intermezzo "Decoherence" is tevens overbodig, al zal de band daar ongetwijfeld anders over denken. Toch zegt het veel over de kwaliteit van One For Sorrow dat we het geheel na tientallen luisterbeurten nog niet kotsbeu zijn.
Of de band even groot als zijn Scandinavische collega’s zal worden, valt af te wachten. Met One For Sorrow, overigens een echte herfstplaat, is het viertal alvast goed vertrokken. In Flames is passé. At The Gates blijft een reünieband. En toch is interesse in het melodic death metalgenre opnieuw aangewakkerd, dankzij de nieuwe koningen van het genre.
Insomnium speelt op woensdag 16 november in Trix in Antwerpen.
