4AD, 2011
Het is al een tijdje windstil rond de tegenwoordig in Texas
residerende singer-songwriter Samuel Beam. In 2009 verscheen er nog
een verzameling B-kantjes en onbekende tracks die uit de archieven
werd opgediept, maar zijn laatste langspeler ‘A Shepherd’s Dog‘
dateert toch al van 2007. Nu is het lange wachten eindelijk voorbij
en kunnen de fans van warmhartige indiefolk de grijsgedraaide
albums van Elliott Smith weer
even laten uitrusten. De 36-jarige Beam, trotse eigenaar van een
baardgroei waarin je een avondmaal kwijt kan, heeft immers een
nieuw album op de wereld losgelaten.
De single ‘Walking Far from Home’ was in november 2010 al te
beluisteren als voorproefje en deed echter vermoeden dat Beam een
nieuwe weg is ingeslagen. De zacht dreunende intro, de trage drums
en de ‘ooohooo’s’ op de achtergrond stuurden onze wenkbrauwen toen
eerst de hoogte in, maar nu blijkt dit wel meteen het sterkste
nummer van het nieuwe album te zijn. De woorden uit de titel lopen
als een rode draad doorheen de song, en maken het geheel catchy en
repetitief zonder dat het drammerig wordt. Is het oneerbiedig te
zeggen dat dit nummer niet zou misstaan op de soundtrack van een
Amerikaanse serie of feelgoodfilm?
Eind december kon ‘Tree By The River’ gedownload worden, en
wederom wist je even niet wat je overkwam wanneer je de
begeleidende “lalalaaaa’s” en “oooohoooo’s” hoort. Het klinkt
allemaal meer poppy dan we van hem gewend zijn, met een
vrolijk glockenspieldeuntje dat doet denken aan het geluid dat je
uit een oude muziekdoos weet te persen.
Beam heeft naar verluidt tien jaar gesleuteld aan de woorden van
‘Tree By The River’, uit vrees dat ze te zoetsappig zouden klinken.
Ongegrond zo blijkt, want de teksten zijn nog altijd een van zijn
grootste troeven. Het is weinigen gegund om in de tijdspanne van
een lied zo’n mooie beelden op te roepen en de luisteraar even te
laten verdwalen in zijn eigen herinneringen. “Marianne, do you
remember the tree by the river when we were seventeen”. Of wat
dacht je van het iets minder poëtische “a rabbit will run and the
pig has to lay in its piss”.
Bij de overige nummers valt telkens op dat er meer stemmen en
instrumenten bij betrokken zijn. Een jazzy klinkende saxofoon en
een klarinet toeteren hier en daar rustig op de achtergrond.
Wanneer je dan nog maar net bekomen bent van de elektronisch
klinkende synthesizerbliepjes, slaakt Beam op een nummer als ‘Glad
Man Singing’ weer een angstaanjagend hoge “woohoo” die je uit de
winterslaap doet ontwaken. Het album in zijn geheel balanceert
eigenlijk tussen die ingetogen sfeer van weleer en een meer
onrustig, dansbaar ritme zoals in ‘Monkeys Uptown’.
Niet iedereen zal hiervan houden. Fans die verknocht zijn aan de
gefluisterde vocals op ‘Our Endless Numbered Days’ zullen bedrogen
uitkomen. Het nieuwe album is harmonischer en doet het zonder de
intieme akoestische aanpak. Ik geef toe zelf enigszins te lijden
aan het “why change a good thing”-syndroom. Hoe krampachtig ik ook
mijn best zit te doen om enkele van de meer jazzy songs te
appreciëren, soms komt het gewoon niet. Misschien ligt het aan mijn
aangeboren aversie tegen achtergrondkoortjes en blaasinstrumenten,
wie zal het zeggen?
Maar laat ik duidelijk zijn: een armzalige miskleun is ‘Kiss
Each Other Clean’ allerminst geworden. Wie de nieuwe aanpak kan
plaatsen als een frisse wending in de evolutie van een band, zal
het album na enkele luisterbeurten ongetwijfeld een warm hart gaan
toedragen. De songs blijven – zoals steeds – prima en klinken door
de toevoeging van extra instrumenten niet alleen anders, maar ook
voller en veelzijdiger. Was je bij de vorige albums eerder geneigd
stilletjes te genieten in je fort van kussens en dekens, dan wordt
je nu opgepord om dat slaapkamervenster eindelijk eens open te
gooien en de frisse lucht op te snuiven. De tijden zijn veranderd,
maar dat hoeft niet altijd slecht te zijn.
Iron and Wine speelt op 16 februari in de Ancienne Belgique
te Brussel.
http://www.ironandwine.com/
http://www.myspace.com/ironandwine
