Polyvinyl, 2011
Al zeventien jaar bestaat Deerhoof. Soms moet dat herhaald
worden, want wie naar eender welke recente plaat van het viertal
luistert, hoort vooral jeugdig enthousiasme en speelsheid. Wat
begon als een kwaadaardig brommend duo (Greg Saunier en Rob Fisk,
die al een tijdje het schip verlaten heeft) dat geen gek idee uit
de weg ging, heeft zich omgebouwd tot een gedisciplineerde groep
muzikanten die het label van popmuziek zonder complexen in de armen
sluit. Let wel: men kan het de band niet verwijten dat ze aan
creativiteit heeft ingeboet; elke plaat, hoe toegankelijk ook,
barst van atypische structuren en (van valmatten voorziene) kuilen
die wat gewenning vragen.
Toch leek Deerhoof zich stilaan in een eigen, relatief stabiele
vorm gegoten te hebben sinds de millenniumwisseling en platen als
‘Reveille’ en ‘Apple O”. Elk album bracht eigen elementen op de
voorgrond, maar de strakke melodieën en aanstekelijke
(pseudo)refreinen waren immer aanwezig. Je hoeft maar terug te
grijpen naar ‘Offend Maggie’ uit 2008, om de succesformule aan het
werk te zien. Linkse bochten en licht asynchroon gedrum, maar o zo
aanstekelijk. Het is een patroon dat we blijkbaar even mogen
opbergen, want ‘Deerhoof vs. Evil’ vaart een geheel andere
koers.
Het belangrijkste verschil is nu eenmaal het geluid. ‘Deerhoof
vs. Evil’ is in vele opzichten die rockplaat waar je een degelijke
headset voor in huis haalde (mensen doen dat toch, niet?).
In het verleden waren de arrangementen vooral voorzien van kracht,
directe stimuli die, dankzij sublieme effecten en kundig mixwerk,
hun doel zelden misten. De nieuwkomer geeft al snel blijk van
gelaagdheid, zeg gerust gepruts in de studio (afijn, het zal hier
wel om een home computer gaan). Ook de synthesizers krijgen een
veel grotere rol toebedeeld dan op de vorige platen. Er is zelfs
een breed instrumentarium aanwezig, een aardige reeks akoestische
snaarinstrumenten passeert de revue.
Deze productie is ook meteen het beste aspect van de plaat, want
Sauneir en band slagen er met alarmerende regelmaat in vreemde en
vaak aangename klanken en klankcombinaties op je los te laten. Het
album is niet platgeproduced; de nummers klinken gewoon afgewerkt
en complex, daar is helemaal niets mis mee. Ook Saunier zelf is in
goeden doen; ietwat ingehouden, zo lijkt het, maar dat wil niet
zeggen dat hier en daar niet krachtdadig uitgehaald wordt (‘The
Merry Barracks’, ‘Secret Mobilization’). Meer nog, alle muzikale
prestaties zijn hoegenaamd indrukwekkend, inclusief die van
zangeres/bassist Satomi Matsuzaki, die zich zonder twijfel ontpopt
heeft tot één van de onmiddellijk herkenbare vrouwenstemmen uit de
popmuziek.
Maar het is geen hoogvlieger, die ‘Deerhoof vs. Evil’, nee hoor.
Terwijl de productie en de muzikanten beladen met instrumenten hand
in hand door hun geschapen droomwereld razen, hinken de songs
moedeloos achterop. Ze maken simpelweg zeer weinig los in een mens
(afijn, deze mens). Nummers als ‘Hey I Can’ en ‘Super Duper Rescue
Heads!’ hebben leuke franjes en een ontegensprekelijke charme, maar
ze wagen nooit een poging tot de aanval over te gaan, en dat is
jammer. ‘I Did Crimes For You’ probeert dat wel, met enig succes,
maar ik kan me niet van de indruk ontdoen dat er over heel de plaat
te weinig diepgang te vinden is. Waren de composities op vorige
platen dan zoveel beter? Ik zou beweren van wel, maar ze waren mits
uitzonderingen natuurlijk ook bitsiger. Tekenend voor dit verschil
is de track ‘This Is God Speaking’, te vinden op het vorige album.
Ook hier vinden we atypische klanken, hier te kaderen in de
voorheen immer aanwezige speelsheid die Deerhoof kenmerkte. Met
‘Deerhoof vs. Evil’ is veel van deze spontane gekte helaas
verdwenen.
Het ontbreekt mij aan een eenduidige slotsom; ‘Deerhoof vs.
Evil’ heeft weldegelijk iets te bieden, verdient zelfs uw aandacht.
Het is een klein meesterwerkje inzake klankcombinaties, zowel
synthetische als organische. De muzikanten tonen bezieling, van
Saunier tot Ed Rodriguez. Maar o wat zijn de nummers zelf toch
middelmatig. Ironisch genoeg zijn alle songs ook erg kort, en klokt
de plaat af op een kleine 33 minuten, dus in feite is er net genoeg
tijd om je te vergapen aan het uiterlijk zonder te diep te hoeven
graven.
Deerhoof staat op 26 april in De Kreun, Kortrijk. Ga dat
gerust eens meemaken.
