Een oude band nieuw leven inblazen zoveel jaar na zijn eerste ontstaan, heeft altijd een beetje de schijn van oude successen oprakelen in de hoop een graantje mee te pikken van een of andere nostalgiebeweging. Voor Three Mile Pilot valt een dergelijke oprisping moeilijk hard te maken, al was het maar omdat de band nooit zo succesvol geweest is.
Echt obscuur of onbekend was Three Mile Pilot gedurende zijn bestaan (1991-1999) weliswaar niet, maar het blijft een realiteit dat de twee bands die oorspronkelijk als nevenprojecten opgericht waren (The Black Heart Procession en Pinback) het opvallend beter deden. En ook al halen de laatste albums van beide groepen niet het niveau van de vorige platen, staat hun voortbestaan vooralsnog niet op de helling. Bracht The Black Heart Procession vorig jaar nog een album uit, dan hoopt Pinback dit jaar met nieuw materiaal op de proppen te komen.
Een reünie en nieuwe plaat (meer dan tien jaar na het laatste studioalbum) kunnen dan ook bezwaarlijk als een wanhoopspoging beschouwd worden. Geruchten dat de band opnieuw samen zou komen, deden overigens al jaren de ronde (officieel is de band nooit gesplit) en werden vorig jaar voorzichtig bewaarheid dankzij een bescheiden tour en nieuwe 7” e.p. Grote muzikale wijzigingen zijn op The Inevitable Past Is The Future Forgotten, net zo min als op de e.p. overigens, niet te horen. De band klinkt nog steeds als het mystieke huwelijk tussen zijn twee zonen.
En dus klinkt het album poppier dan alles wat The Black Heart Procession heeft uitgebracht enerzijds, en een pak donkerder dan alles wat uit de Pinback-koker kwam. Een vreemde combinatie op papier, maar wel een die uitstekend werkt op plaat want Pall Jenkins (The Black Heart Procession) en Armistead Burwell Smith IV (Pinback) houden elkaar perfect in evenwicht. Dit komt overigens het beste tot uiting in de songs “Still Alive” dat niet alleen de som van beide delen grandioos overstijgt, maar ook moeiteloos new wave en indierockelementen ( ergens zweeft de geest van Pixies rond in het nummer) met elkaar verbindt.
In de andere songs is Jenkins typerende stemgeluid nadrukkelijker aanwezig waardoor het moeilijk(er) wordt om geen parallellen te trekken met zijn latere/andere band. In het bijzonder songs als het meeslepende “One Falls Away” en “The Premonition” missen slechts een kleine scheut weemoed om succesvol te solliciteren voor het nieuwe The Black Heart Procession-album. Nog andere nummers klinken haast alsof Jenkins gevraagd was om Pinbacksongs van zang te voorzien: neem nu “Grey Clouds” dat een springerige toets heeft of het trage “One Falls Away”.
Het gros van de nummers laat zich evenwel minder eenduidig kennen en incorporeert elementen van beide bands op zo een manier dat sommige fragmenten duidelijk in het ene hoekje te plaatsen zijn en andere in de andere hoek. Mooie voorbeelden hiervan vormen “The Treshold” en “What’s In The Air”, al zijn ze zeker geen uitzonderingen. De uiteindelijke kracht en charme van The Inevitable Past Is The Future Forgotten zit immers in het spanningsveld dat de verschillende ideeën, en invloeden stroomlijnt en richting geeft, zoals “Planets” en “Battle” treffend aantonen.
Dankzij het succes van The Black Heart Procession en Pinback heeft Three Mile Pilot een tweede leven gekregen, eentje dat weliswaar in de schaduw van zijn nakomelingen staat maar daar geen schroom om hoeft te hebben. Meer dan tien jaar na het laatste studioalbumAnother Desert, Another Sea (1997) bevestigt The Inevitable Past Is The Future Forgotten waarom het een zegen is dat Jenkins en Smith het verleden oprakelden en Three Mil ePilot de kans geven op het succes waar hij al zo lang recht op heeft.
